Πόσο εύκολα αποκαλύπτεται
ο χαρακτήρας του ανθρώπου
«Τον άνθρωπο πρέπει να τονε δεις όντε κάνει εκλογές κι όντε παίζει χαρθιά» λέγανε οι παλιοί. Το είχανε παρατήρημα. Όταν του πηγαίνανε όλα καλά ήτανε άρχοντας, μάγκας και καραμπουζουκλής. Νικούσε το κόμμα του κι έπαιζε τις ντενέκες, μάζευε την παρτίδα , κερνούσε κονιάκ το μαγαζί, μέγας ο παίκτης. Εάν όμως δεν…κέρδιζε του ‘φταιγε ο γείτονας που πήγαινε κόντρα στο κόμμα, οι δεξιοί, οι αριστεροί, ο καφετζής, η τράπουλα, κάποιος τον γκαντέμιαζε και τα ‘βανε με όλους. Έβλεπες τον άθλιο χαρακτήρα του και πόσο άλλαζε από τη μια στιγμή στην άλλη…
Τώρα πια έχουμε παρατηρήσει κι άλλα. Είμαστε και πιο… έμπειροι (ιστορικά), ο κόσμος μίκρυνε και μπορούμε να προσθέσουμε κι άλλες δραστηριότητες οι οποίες συμβάλλουν στο να πέσουν οι… μάσκες. Τον άνθρωπο και τον χαρακτήρα του τον βλέπεις όταν σοβεί οικονομική κρίση, έρχονται τα μνημόνια, διεξάγονται δημοψηφίσματα, ενσκήπτει πανδημία και ξεσπάνε πόλεμοι στη γειτονιά σου. Φυσικά οι κορυφαίες δοκιμασίες του είδους και τα σίγουρα τεστ χαρακτήρα γίνονται όταν παραλλήλως τού δώσεις… εξουσία και facebook! Και τότε είναι αργά για να κρυφτεί όποια… μάσκα και να φοράει το προηγούμενο διάστημα.
Τον καταλαβαίνεις ποιος είναι, τι καπνό φουμάρει και πόσο έχει υποκριθεί, παίζει τον αντίθετο ρόλο από αυτό που πραγματικά είναι. Όσες τσιριμόνιες και να κάνει δεν το γυρίζει πια- έχει βγάλει τη μάσκα και δεν υπάρχει σωσμός!
Θα μου πείτε μα ο άνθρωπος μένει ίδιος και απαράλλακτος με τα αρχέγονα ένστικτά του να τον κουμαντάρουν. Ναι, μα άλλαξαν οι καιροί. Προφανώς και παλιότερα λειτουργούσε ένα σύστημα μέτρησης (αντι-) κοινωνικής συμπεριφοράς. Ήταν οι γειτονιές, τα καφενεία, οι συναναστροφές, αυτό που με μία σημειολογική αναφορά αποκαλούσαν «εκλογές και χαρθιά»! Αλλά κάποιοι μπορούσαν να ξεφύγουν. Να κρυφτούν μέσα στη θολούρα που δημιουργούσε η απόσταση και το σπασμένο τηλέφωνο.
Το έπαιζες δημοκράτης και προοδευτικός στον δρόμο και τις πλατείες. Κανείς δεν ήξερε όμως τι έγραφες στο ημερολόγιό σου ή τι κατέγραφε ο συγχυσμένος εγκέφαλός σου. Υποστήριζες τα ανθρώπινα δικαιώματα στο καφενείο κι έβγαζες διαπρύσιους λόγους στους χωριανούς σου, αλλά ελάχιστοι ήξεραν ότι στο σπίτι… έδερνες τη γυναίκα σου. Ήσουν αριστερός όταν… έβγαινες έξω, αλλά… δεξιός όταν έμπαινες μέσα και αντιστρόφως.
Μα,οι καιροί άλλαξαν. Τα δίκτυα, οι σχέσεις, οι επαφές έγιναν όλο και πιο στενές, δεν μπορείς να κρυφτείς από πουθενά. Πληροφόρηση διάχυτη. Δεν μπορείς να ισχυριστείς ότι δεν ήξερες. Καταιγιστικά γεγονότα. Το προσωπείο του καλού, του αγαθού, του δημοκράτη, του προοδευτικού, του ανθρώπου που νοιάζεται… εξαφανίζεται διά μαγείας όταν η πραγματικότητα δεν συμφωνεί με την ιδιοσυγκρασία μας, την ψυχολογία μας, την ιδεοληψία και την… κατήχηση που λάβαμε. Να αλλάξεις την πραγματικότητα δύσκολο. Ακόμη κι όταν το λέει το κόμμα…
Όλα αποκτούν διαφορετικό νόημα όταν βάζουμε γυαλιά κομματικά, όταν ο ψυχισμός μας επηρεάζει τη λογική και η άγνοιά μας ανατρέπει τους νόμους της φυσικής η ηθική γίνεται… λάστιχο- «ντα οι άλλοι δεν κάνανε χειρότερα;ρ» Οι τα φαιά φορούντες και περί ηθικής λαλούντες… κατά τον Καβάφη…
Άλλο η ακρίβεια του… αριστερού, άλλο η… κρίση του δεξιού, δεν είναι το ίδιο το μνημόνιο το δικό μας, εμείς έχουμε θεσμούς όχι…τρόικα. Είμαι κατά του πολέμου όταν τον διεξάγει ο ιδεολογικός μας αντίπαλος. Είμαι λίγο… κατά του πολέμου όταν τον κάνει… φίλος του αντιπάλου μας και προκύπτει τρικυμία εν κρανίω όταν τον πόλεμο τον κάνει ο «δικός» μας! Μετά την πρώτη έκπληξη οι…φιλειρηνικές διαθέσεις και το…”πάμε πλατεία να διαδηλώσουμε” γίνεται “άσε τώρα, να το ξαναδούμε το θέμα γιατί κάτι παίζει με τους ιμπεριαλιστές”! Δεν είχαν άδικο οι παππούδες μας για τα «χαρθιά και τις εκλογές».
Το ήξερε κι ο Σοπενάουερ όταν έλεγε ότι «από τα μικροπράγματα καταλαβαίνουμε καλύτερα τον χαρακτήρα ενός ανθρώπου. Γιατί στα μεγάλα είναι πιο προσεκτικός και κρύβεται». Πάνε όμως αυτά. τώρα δεν μπορεί να κρυφτεί σε τίποτα. Όλα είναι σε μια γυάλα. Είναι ο καιρός που πέφτουν εύκολα οι… μάσκες. Κι ευτυχώς!