«Μια εικόνα χίλιες λέξεις». Μπορεί να μην το είπε κάποιος σοφός Κινέζος, αλλά να το μηχανεύτηκε ένας ιδιοφυής διαφημιστής του περασμένου αιώνα (για να το κάνει πιο πειστικό έβαλε και τους… Κινέζους στο παιγνίδι), αλλά είχε δίκιο. Ξέρουμε πια τη δύναμη της εικόνας, της φωτογραφίας. Που μαζί με τις χίλιες λέξεις μπορεί να γεννήσει χιλιάδες συναισθήματα.
Ακόμη και σήμερα, στην εποχή των υπερηχητικών ταχυτήτων του κόσμου, στην επανάσταση του διαδικτύου, την περίοδο που οι άνθρωποι ζουν συχνά μια εικονική πραγματικότητα η δύναμη μιας εικόνας έρχεται να μας θυμίσει την αληθινή ζωή και την καθημερινή μάχη που δίνουμε απέναντι στις κακουχίες, στο Hardship of Life.
Ίσως δεν χρειάζονταν λέξεις. Αποτυπώνονται- περιγράφονται στη φωτογραφία οι συνέπειες του πολέμου στη Συρία- και όχι μόνο- μέσα από την αγκαλιά ενός πατέρα, του Munzir al-Nazzal, που έχει χάσει το ένα του πόδι, με τον γιο του που έχει γεννηθεί χωρίς άκρα. Η ματιά, η αγωνία, η αγκαλιά και τα γέλια τους τα λένε όλα.
Παρ’όλα αυτά ο φωτογράφος έγραψε στη λεζάντα: «Ενώ ψωνίζει στην αγορά στη Συρία, ο Μουνζίρ χάνει το δεξί του πόδι λόγω μιας βόμβας. Η σύζυγός του, η οποία ήταν έγκυος εκείνη την ώρα, εισπνέει το αέριο σαρίν (νεύρων) που απελευθερώθηκε.
Ο Μουσταφά, που ήρθε στον κόσμο, ανοίγει τα μάτια του στον κόσμο χωρίς κανένα άκρο με την επίδραση του αερίου». Δεν χρειάζονταν λόγια. Αλλά για την ιστορία του Μουνζίρ και του Μουσταφά και οι λέξεις είναι σκληρές. Στη θέση του Μουνζίρ είναι ο κάθε πρόσφυγας, στη θέση του μικρού Μουσταφά είναι εκείνο το τρομαγμένο παιδί που πληρώνει τα σπασμένα της εξουσίας που αποφασίζει γι’ αυτόν και τη ζωή του πριν καν αυτό έρθει στον κόσμο.
Αλλά έχει κι άλλη δύναμη η φωτογραφία. Δείχνει εσένα, εμένα, όλους μας. Στη θέση του ανάπηρου πλέον πατέρα είναι ο καθένας που μπορεί από τη μια στιγμή στην άλλη να γίνει πρόσφυγας.
Που μια κλωστή ισορροπίας να σπάσει, χάνεις βιος, οικογένεια, εστία, το είναι σου ολόκληρο. Κάθεσαι γερός και καλός στο σπίτι σου και κάποιοι βάζουν βόμβες, προκαλούν εμφυλίους, πολιτικές διαμάχες, εξοντώνουν, οι συμμορίες απειλούν. Αλλά μπορεί να γίνεις πρόσφυγας και μέσα σε μερικά δευτερόλεπτα, από μια φυσική καταστροφή, ένα σεισμό, μια φωτιά, μια πλημμύρα. Το βίωσε διαχρονικά η φυλή μας, βλέπουμε και σήμερα δίπλα μας, κοντά μας τι μπορεί να συμβεί. Δεν ξέρεις τι σε περιμένει γι αυτό λέω έχει δύναμη, αξίζει τούτη η αγκαλιά!
Hardship of Life, λοιπόν. Τη βλέπω και την ξαναβλέπω. Χιλιάδες λέξεις θα μπορούσα κι εγώ να γράψω, αλλά δεν θα αποτυπώσουν τα βαθειά συναισθήματα που «περνά» αυτό το στιγμιότυπο.
Το οποίο όσο και να ακουστεί παράξενο, εκτός από συγκίνηση, αφήνει μια θετική αύρα. Είναι και μια αισιόδοξη εικόνα μέσα από τη δυστυχία των ανθρώπων. Γιατί μας υπενθυμίζει πόσο σημαντική είναι μια αγκαλιά, πόση δύναμη μπορεί να δώσει στον καθένα μας ένα γέλιο γεμάτο καρδιά. Γιατί, ναι, «το πιο βασανιστικό μαρτύριο δεν είναι η κόλαση. Κόλαση είναι η άδεια καρδιά».
Υ.Γ.: Η φωτογραφία «ταξίδεψε» στη Σιένα της Ιταλίας που διοργανώθηκαν τα διεθνή βραβεία και όπως ήταν αναμενόμενο το σημαντικό βραβείο, αυτό του «Φωτογράφου της Χρονιάς» απέσπασε ο Mehmet Aslan.