«Ένα βιβλίο που θυμίζει καλοκαίρι»
Της Άννας Κωνσταντουλάκη
Το σημερινό στίγμα θα μπορούσε να σχετίζεται με πολλά θλιβερά θέματα της επικαιρότητας, γιατί τα ευχάριστα φαίνεται ότι έχουν χάσει τον δρόμο τους, αλλά έχω την διάθεση να μοιραστώ μαζί σας τις εικόνες ενός βιβλίου που διάβασα στην εφηβεία μου και το θυμάμαι κάθε καλοκαίρι. Η ανάγνωσή του έγινε κάτω από τον ίσκιο μιας μουριάς, ένα ανέμελο, αυγουστιάτικο μεσημέρι: «Το επόμενο πρωί με ξύπνησε μια λοξή και θερμή ηλιαχτίδα που πλημμύρισε το κρεβάτι μου και έβαλε τέλος στα παράξενα και κάπως μπερδεμένα όνειρα, που με παίδευαν.
Μισοκοιμισμένη ακόμη κούνησα το χέρι μου και προσπάθησα να διώξω από το πρόσωπό μου εκείνη την επίμονη ζέστη, άλλα γρήγορα τα παράτησα. Ή ώρα ήταν δέκα.
Κατέβηκα στη βεράντα, κάθισα ήσυχα- ήσυχα στα σκαλιά μ’ ένα φλιτζάνι καφέ στο χέρι κι ένα πορτοκάλι και αφέθηκα να απολαύσω το πρωινό μου. Δάγκωνα το πορτοκάλι και ενώ ο ζαχαρένιος χυμός γλιστρούσε στο στόμα μου, έπινα μια γουλιά καυτού καφέ και αμέσως μετά μια καινούρια δαγκωνιά μού έφερνε πάλι τη δροσιά του φρούτου.
Στο μεταξύ ο πρωινός ήλιος μου ζέσταινε τα μαλλιά και έσβηνε απο το δέρμα μου τα τελευταία ίχνη απο τα σεντόνια.
Σε πέντε λεπτά, θα πήγαινα για μπάνιο».
«Καλημέρα θλίψη», το πρώτο βιβλίο που έγραψε η Φρανσουάζ Σαγκάν σε ηλικία 18 ετών το καλοκαίρι του 1954 και έγινε η μεγαλύτερη εκδοτική επιτυχία του εικοστού αιώνα στη Γαλλία. Είναι η ιστορία μιας κυνικής έφηβης που ζει με τον πατέρα της και την ερωμένη του, κάνοντας διακοπές σε ένα θέρετρο της Μεσογείου. Η νεαρή συγγραφέας καπνίζει, πίνει αλκοόλ, φλερτάρει, λατρεύει τον τζόγο, οδηγεί γρήγορα αυτοκίνητα, ενώ το σκηνικό και στα βιβλία που θα ακολουθήσουν είναι πάντα το ίδιο: καζίνο, γρήγορα πολυτελή αυτοκίνητα, ιπποδρομίες, γάμοι και διαζύγια, ακριβά εστιατόρια, κομψές γυναίκες, απένταροι αριστοκράτες και αργόσχολοι πλούσιοι. Το 1959, ένας κριτικός την αποκαλεί «υπαρξίστρια πολυτελούς ξενοδοχείου». Η απάντηση της Σαγκάν ήταν ψυχρή: «Μόνο πλούσιους γνωρίζω. Δε θα ήταν σωστό για μένα να περιγράψω ανθρώπους που δεν γνωρίζω και δεν καταλαβαίνω». Και κάποια άλλη φορά, σχολίασε: «Οι Φεράρι, το ουίσκι και ο τζόγος είναι πολύ πιο διασκεδαστικά από το πλέξιμο, το νοικοκυριό και την αποταμίευση. Για σκεφτείτε το».