Τα χέρια που λείπουν
και η… ιδεολογική αποχή
από τη δουλειά
«Έφταξε ο καιρός καλέ που πέφτουν οι ελιές
και τα λιόφυτα θα πιάσουν πάλι οι κοπελιές
Μυλωνάδες και μαζώχτρες θα τα λέμε πότες-πότες
κι αφορμή θα ‘ναι οι ελιές, να ‘χουμε χρυσές δουλειές…».
Θυμάστε; Το τραγουδούσε με τον μοναδικό του τρόπο- και πολλά ερωτικά υπονοούμενα- ο αξεπέραστος Κώστας Μουντάκης που ήξερε ότι τέτοιο καιρό ξεκινούσε το πανηγύρι στα λιόφυτα. Δεν ήταν θέρος-τρύγος-πόλεμος όπως συνέβαινε στ’ αμπέλια με τις σταφίδες, ήταν λίγο πιο χαλαρή δουλειά, για χίλιους δυο λόγους. Ο βασικότερος όμως ήταν πως το διάστημα της ελαιοσυγκομιδής έχουμε χαμηλότερες θερμοκρασίες, αλλά άστατο καιρό που δημιουργεί εν δυνάμει συνθήκες…ρεπό και χαλάρωσης.
Βρέχει δεν πας. Φτιάχνει πας. Στο αμπέλι δεν έχει τέτοια ευχάριστα διαλείμματα , δεν έχει αστειάκια με φρίσες και μαρουβά. Πας ξημερώματα και φεύγεις όταν ο ήλιος δύει. Μόνο στ’ απίρι σηκώνεσαι νωρίτερα. Ντάλα μεσημέρι δουλεύεις ακατάπαυστα, χύνεις ιδρώτα στο κόψιμο, στο κουβάλημα , στο αλουσούδιασμα, στο άπλωμα. Λίγο καλύτερα ήταν και είναι τα πράγματα στο μάζεμα των σταφυλιών για οινοποίηση, αλλά πάλι ζόρικη δουλειά.
Κάπως καλύτερα λοιπόν στο λιόφυτο αλλά όσοι μεγάλωσαν σε αγροτικές περιοχές ξέροντας τι σημαίνει σκληρή δουλειά, επίπονη και ζόρικη συγκομιδή δεν πήραν ποτέ στο «σορολόπ» και τούτη την εργασία: Το λιομάζωμα. Η ελιά θέλει κι αυτή τον δικό της κόπο, τα ζόρια της, τον μόχθο και τον ιδρώτα για να φτάσει να δώσει τον χρυσό χυμό της.
Ειδικά στην Κρήτη με τα λιόφυτα στους δάμακες, τους γκρεμνούς, τα δέντρα να στέκονται στο πουθενά. Να πρέπει να στρώνεις μπακάλια και να κρεμιέσαι για να μπορείς να ρίξεις τις ελιές, δεν το λες και εύκολο πράγμα. Γι΄αυτό γελάμε όταν ακούμε σχόλια του τύπου «Μα τόσα λεφτά το μεροκάματο γιατί δεν πάνε; Γιατί δεν βρίσκουν εργάτες γης να δουλέψουν στην Κρήτη;» Γελάμε με όλους αυτούς που δεν έχουν ιδέα τι σημαίνει κόπος στο χωράφι, δεν έχουν δει ένα δέντρο από κοντά, αυτούς που ρωτούν τι φυτό είναι το…κρι κρι! Κι όμως έχουν άποψη…
Κάνουν και υπολογισμούς για το πόσα μπορούσε να βγάλει ένας εργάτης που θα πληρωθεί…60 ευρώ ενώ θα έχει εξασφαλίσει και την σαρδέλα του, το σαλμουδάκι και την περιποίηση του ιδιοκτήτη! Ναι μεγάλε! Καλλιμέντο τρομερό…Πολυκατοικία θα αγοράσει…
Αυτή βεβαίως είναι η μία πλευρά. Κι όσο τρελαίνομαι με αυτούς που δεν έχουν ιδέα τι σημαίνει να λιώνεις στη δουλειά και πόσο δύσκολη εργασία είναι στα χωράφια άλλο τόσο παίρνω…ανάποδες με όλους αυτούς που έχουν δώσει μόνιμα…ρεπό στον εαυτό τους. Εκείνους που δουλειά δεν έχουν, άεργοι και συστηματικοί βολεψάκηδες που προσπαθούν να την βγάλουν ως κηφήνες εισπράττοντας ένα επίδομα και ζουν εις βάρος άλλων. Διότι πραγματικά δεν αντιλαμβάνομαι τον λόγο για τον οποίο όταν ΔΕΝ έχεις δουλειά, είσαι αρτιμελής, υγιής γιατί να μην πας να μαζέψεις ελιές, να πας στα σταφύλια, να πας «στο κλάδο» να πας όπου μπορείς για να βγάλεις ένα μεροκάματο καλό, κακό, αλλά μεροκάματο.
Μπορώ να καταλάβω εκείνους που δεν πάνε όταν ο άλλος θέλει να βγάλει από τη μύγα ξύγκι, που θέλει να σε εκμεταλλευτεί για ένα κομμάτι ψωμί. Μπορώ να καταλάβω να μην θέλεις να σου πίνουνε το αίμα. Αλλά δεν μπορώ να πιστέψω ότι δεν πας για λόγους… ιδεολογικούς στις ελιές, γιατί έχεις κάποια προσόντα, γιατί έχεις ένα «χαρτί», γιατί πιστεύεις κι εσύ, αλλά κυρίως η μάνα σου, ότι είσαι γεννημένος για κάτι καλύτερο! Αν είναι έτσι να μας το πείτε. Να σας κάνουμε όλους διευθυντές να…ησυχάσουμε. Κι εσείς να είστε καλά, εμείς καλύτερα και οι ελιές αμάζευτες.