Αν δεν ληφθούν μέτρα, είναι βέβαιο ότι το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας θα συμβάλει στην αναπτυξιακή καθήλωση της χώρας υπονομεύοντας την προοπτική της για το μέλλον.
Μετά τη λήξη της άδειας μητρότητας, γυμνάστρια που εργαζόταν σε αθλητικό κέντρο επέστρεψε στην εργασία της και ο εργοδότης τής ζήτησε να υπογράψει έγγραφο ότι η ίδια επιθυμεί να αποχωρήσει από την εργασία της. Της προτάθηκε ακόμα και να τη «δανείσουν» σε άλλον εργοδότη. Υπάλληλος γραφείου εργαζόταν σε εμπορική εταιρεία επί 13 χρόνια. Μόλις επέστρεψε στην εργασία της έπειτα από άδεια μητρότητας, η επιχείρηση απαίτησε να παραιτηθεί με την αιτιολογία ότι η εταιρεία βρισκόταν σε αδράνεια. Η εργαζόμενη διαπίστωσε ωστόσο ότι στις ίδιες εγκαταστάσεις λειτουργούσε εταιρεία με άλλη επωνυμία με το ίδιο αντικείμενο εργασιών, καθώς και ότι συνάδελφοί της προσέφεραν τις υπηρεσίες τους στη νέα αυτή εταιρεία.
Αυτές είναι δύο από τις εκατοντάδες αναφορές που έγιναν στον Συνήγορο του Πολίτη το 2018, καθώς ποσοστό άνω του ήμισυ (57%) των 899 κατατεθειμένων αναφορών την περσινή χρονιά,αφορά θέματα διακρίσεων μεταξύ ανδρών και γυναικών, ιδίως στην απασχόληση και την εργασία. Στις αναφορές κυριαρχούν οι απολύσεις εγκύων στον ιδιωτικό τομέα ή οι βλαπτικές μεταβολές μετά την επιστροφή από την άδεια μητρότητας.
Ανεστραμμένη περίπτωση διάκρισης σε βάρος των ανδρών συχνά συνδέεται με δυσχέρειες στην ισότιμη χορήγηση αδειών ανατροφής τέκνου και με την αντίληψη ότι η φροντίδα ανατροφής των παιδιών αφορά μόνο τη μητέρα. Μία από τις αναφορές που υποβλήθηκαν ήταν οδηγού λεωφορείου στις Οδικές Συγκοινωνίες, ο οποίος ζήτησε από την εταιρεία άδεια ανατροφής τέκνου με αποδοχές διάρκειας εννιά μηνών, όταν η σύζυγός του απεβίωσε, αμέσως μετά τον τοκετό του δεύτερου τέκνου του, αλλά η εταιρεία αποδέχτηκε μόνο τη χορήγηση άδειας φροντίδας τέκνου διάρκειας τριών μηνών.
Κι όλα αυτά σε μια Ελλάδα που δεν γεννάει και γερνάει διαρκώς, όπου το 22% σχεδόν των κατοίκων της είναι πλέον άνω των 65 ετών και το ποσοστό των 85+ εγγίζει το 3,5% (μόλις 0,04% το 1951).
Σύμφωνα με έρευνα του Βύρωνα Κοτζαμάνη, καθηγητή Δημογραφίας και Δ/ντή του Εργαστηρίου Δημογραφικών και Κοινωνικών Αναλύσεων του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, ταυτόχρονα για πρώτη φορά στη δημογραφική ιστορία μας, ο πληθυσμός των ατόμων ηλικίας 0-14 ετών από τα τέλη της δεκαετίας του 1990 υπολείπεται αυτού των 65 ετών και άνω (το 2018 οι 65 ετών και άνω είναι κατά 800.000 περισσότεροι από τα άτομα 0-14 ετών).
“Ένα σχέδιο εξόδου από την κρίση για την Ελλάδα θα πρέπει να περιλαμβάνει και πολιτικές που θα μας οδηγήσουν στο πιο θετικό από τα σενάρια εξέλιξης του πληθυσμού, δηλαδή, σε εκείνο που το μέγεθος του πληθυσμού το 2050 θα αριθμεί 10 εκατομμύρια” αναφέρει έρευνα της διαΝΕΟσις.
“Οι πολιτικές αυτές εκ των πραγμάτων θα πρέπει να στοχεύσουν τόσο στην αύξηση των γεννήσεων, όσο και στη διαμόρφωση ενός θετικού μεταναστευτικού ισοζυγίου, προσελκύοντας ανθρώπινο δυναμικό και αμβλύνοντας παράλληλα τη δυναμική της «διαρροής εγκεφάλων» (brain drain). Διαφορετικά, είναι βέβαιο ότι το δημογραφικό πρόβλημα της Ελλάδας θα συμβάλει στην αναπτυξιακή καθήλωση της χώρας, μετατρέποντάς τη στην πιο γερασμένη χώρα της Γηραιάς Ηπείρου και υπονομεύοντας την προοπτική της για το μέλλον”.