Να ζήσουμε τα Χριστούγεννα σαν ευκαιρία για να δώσουμε στους άλλους και όχι
για να πάρουμε
Τα Χριστούγεννα που πλησιάζουν σε λίγες μέρες και για κάποιους ανθρώπους είναι μια ευκαιρία για γιορτή, για σμίξιμο με την οικογένεια, για σπιτική θαλπωρή ή για χαρούμενες αποδράσεις με φίλους.
Για πολλούς άλλους -και δεν είναι λίγοι- όμως αυτές οι μέρες είναι είναι μέρες θλίψης, μοναξιάς και άγχους. Η «Κατάθλιψη των Χριστουγέννων» ή όπως αλλιώς αναφέρεται «Christmas Blues» δεν είναι κλινική κατάθλιψη, αν και εμφανίζει καταθλιπτικά συμπτώματα. Είναι η μελαγχολία που καταλαμβάνει τον έναν στους έξι ανθρώπους κατά τη διάρκεια των διακοπών των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς.
«Η εμπειρία μάς δείχνει ότι αυτό το διάστημα δεν βιώνεται με τον ίδιο τρόπο από όλους τους ανθρώπους, και μάλιστα, μερικές φορές μοιάζει ακόμα πιο απαιτητικό απ’ ό,τι ο υπόλοιπος χρόνος, στα μάτια εκείνων, που αντιμετωπίζουν κάποιο πρόβλημα ψυχικής υγείας. Εναργέστερα, μία από τις πιο σημαντικές προκλήσεις αυτής της περιόδου, φαίνεται να είναι η διαχείριση των αρνητικών σκέψεων και της κατάθλιψης», τονίζει ο κ. Θάνος Ασκητής.
Σύμφωνα με έρευνες, παράγοντες κατάθλιψης των εορτών είναι το άγχος, η εξουθένωση, οι μη ρεαλιστικές προσδοκίες, η οικονομική πίεση, ο υπερκαταναλωτισμός αλλά και η μοναξιά. Μπορεί να παίξουν ρόλο κοινωνικοί παράγοντες, οικονομικοί, ιατρικοί και βιολογικοί.
Σύμφωνα με τις έρευνες, οι ηλικιωμένοι είναι πιο επιρρεπείς στην κατάθλιψη των εορτών και οι γυναίκες περισσότερο από τους άντρες. Συχνά αναφέρεται ότι άτομα με κατάθλιψη δεν ακολουθούν τα έθιμα (στόλισμα σπιτιού, ψώνια, δώρα). Ενώ άτομα που δεν θεωρούν ότι έχουν κατάθλιψη μπορεί να καταναλώνουν υπερβολικές ποσότητες αλκοόλ, υπερβολικές ποσότητες φαγητού να εμφανίζουν πονοκεφάλους και δυσκολία στον ύπνο, απώλεια ενδιαφέροντος για δραστηριότητες, κρίσεις πανικού, στρες, αλλαγές σωματικού βάρους και μειωμένη libido.
Για την αντιμετώπιση της κατάθλιψης των εορτών οι ειδικοί συμβουλεύουν:
- να εκμεταλλευτούμε την ευκαιρία που μας δίνουν οι γιορτές, και οι μέρες της άδειάς μας και να αφιερώσουμε περισσότερο χρόνο στον εαυτό μας, κάνοντας ό,τι πραγματικά μας ευχαριστεί.
- να οργανώσουμε δημιουργικές ενασχολήσεις για όλη την οικογένεια. Tα μέλη των οικογενειών, στη σύγχρονη κοινωνία, έχουν απομακρυνθεί σημαντικά, κυρίως συναισθηματικά. Eίναι απαραίτητο επομένως να κάνουμε τα Xριστούγεννα μια συμμετοχική γιορτή για όλη την οικογένεια.
- να επενδύσουμε συναισθηματικά τις όποιες υποχρεώσεις μας για την εορταστική περίοδο. Nα τις εντάξουμε στον τρόπο της ζωής μας, χωρίς να σκεφτόμαστε ότι πρόκειται για πράγματα που «πρέπει» να κάνουμε. Πρέπει να βρούμε τρόπο να χαρούμε τις γιορτές και να νιώσουμε ότι κάνουμε κάτι διαφορετικό. Γιατί σε αντίθετη περίπτωση η συναισθηματική κόπωση θα είναι αναπόφευκτη.
- να κοιτάξουμε μέσα στην ψυχή μας και να προσπαθήσουμε να ερμηνεύσουμε τα αντιφατικά συναισθήματα που γεννιούνται ή έρχονται στο φως αυτήν την περίοδο.
- να κάνουμε δωρεές και να βοηθήσουμε ανθρώπους που το έχουν ανάγκη. Aν και δεν θα πρέπει να θυμόμαστε τους συνανθρώπους μας μόνο αυτές τις ημέρες, αλλά κάθε μέρα του χρόνου, η ψυχική ανάταση που απορρέει μέσα από την προσφορά προς τον συνάνθρωπο θα βοηθήσει πολύ.
- να μελετήσουμε αντικειμενικά και να εξετάσουμε τον βαθμό της ρεαλιστικότητας των στόχων που είχαμε θέσει για τη χρονιά που πέρασε, ειδικά στην περίπτωση που οι στόχοι δεν επιτεύχθηκαν.
Ας μην ξεχνάμε ότι το νόημα των Χριστουγέννων στις μέρες μας χάνεται μέσα στην καταναλωτική μανία που κυριεύει τον σύγχρονο άνθρωπο. Η Γέννηση του Θεανθρώπου δεν είναι μια εμπορική γιορτή, αλλά βαθιά πνευματική.
«Πιστεύω -λέει ο Αντώνιος Παπαδουράκης, ψυχίατρος- ότι ο καλύτερος τρόπος πρόληψης αυτού του φαινομένου είναι να ζήσουμε ενεργητικά το περίφημο από τον Ντίκενς “Πνεύμα των Χριστουγέννων”, δηλαδή να ζήσουμε τα Χριστούγεννα σαν ευκαιρία για να δώσουμε στους άλλους και όχι για να πάρουμε.
Να δώσουμε ένα μικρό δώρο, ένα χαμόγελο, μια αγκαλιά, ένα καλό λόγο, μια ευχή από την καρδιά μας, ένα τηλεφώνημα σε κάποιον που είναι μακριά μας και του λείπουμε, μια συγγνώμη για κάποια παρεξήγηση.
Στο κάτω-κάτω αυτά εξαρτώνται μόνο από εμάς και από μόνα τους είναι αρκετά για να βελτιώσουν τη διάθεσή μας, πόσο μάλλον όταν τις περισσότερες φορές υπάρχει ανταπόκριση και ανταπόδοση».