Είμαστε, λένε οι έρευνες, τρίτοι από το τέλος ανάμεσα σε 24 ευρωπαϊκές χώρες, ως προς τον βαθμό αξιοπιστίας των ΜΜΕ. Και πάλι καλά. Θα περίμενε κάποιος που διαβάζει έντυπο και ηλεκτρονικό τύπο να είμαστε ακόμα πιο χαμηλά.
Όχι μόνο για το πώς παρουσιάζονται και αποκρύπτονται τα θέματα, αλλά και για το πώς κατευθύνεται η κοινή γνώμη, από τα θέματα που τα μέσα προωθούν και προτάσσουν ως σημαντικά.
Βέβαια, η έλλειψη εμπιστοσύνης των πολιτών προς τα ελληνικά μέσα μαζικής ενημέρωσης (ΜΜΕ) αποτελεί ένα φαινόμενο με αυξανόμενη ανησυχία στην Ελλάδα και δεν είναι τωρινό. Αυτή η δυσπιστία δεν είναι ένα καινούργιο φαινόμενο, αλλά έχει επιδεινωθεί τα τελευταία χρόνια, επηρεάζοντας σημαντικά τον τρόπο με τον οποίο οι πολίτες ενημερώνονται και αντιλαμβάνονται την πραγματικότητα.
Μία από τις κύριες αιτίες αυτής της δυσπιστίας είναι η αίσθηση ότι τα ΜΜΕ εξυπηρετούν πολιτικά και οικονομικά συμφέροντα. Πολλοί πολίτες πιστεύουν ότι τα ελληνικά μέσα ενημέρωσης ελέγχονται από επιχειρηματίες και πολιτικούς, οι οποίοι τα χρησιμοποιούν για να προωθήσουν τις δικές τους ατζέντες.
Αυτή η αντίληψη ενισχύεται από περιπτώσεις όπου δημοσιογράφοι και ΜΜΕ έχουν κατηγορηθεί για μεροληψία ή ακόμα και για δημοσίευση ψευδών ειδήσεων. Η έλλειψη αντικειμενικότητας και η παρουσίαση των γεγονότων με τρόπο που εξυπηρετεί συγκεκριμένα συμφέροντα υπονομεύουν την αξιοπιστία των μέσων ενημέρωσης.
Ένα άλλο ζήτημα που συμβάλλει στην κρίση εμπιστοσύνης είναι η χαμηλή ποιότητα της ενημέρωσης. Σε μια εποχή όπου η πληροφορία διακινείται με μεγάλη ταχύτητα, οι πολίτες επιζητούν έγκυρη και αξιόπιστη πληροφόρηση.
Ωστόσο, η υπερβολική εμπορευματοποίηση των ειδήσεων, η εστίαση σε θεάματα και η έλλειψη ερευνητικής δημοσιογραφίας οδηγούν πολλούς να αμφισβητούν την αξιοπιστία των πληροφοριών που λαμβάνουν. Η παραπληροφόρηση και η έλλειψη βάθους στις αναλύσεις καθιστούν τα ΜΜΕ αναξιόπιστα στα μάτια των πολιτών.
Επιπλέον, τα social media έχουν αλλάξει τον τρόπο με τον οποίο οι άνθρωποι ενημερώνονται, δημιουργώντας έναν νέο χώρο πληροφόρησης που συχνά έρχεται σε αντίθεση με τα παραδοσιακά μέσα.
Οι πολίτες στρέφονται σε εναλλακτικές πηγές ενημέρωσης, όπως τα κοινωνικά δίκτυα και τα blogs, όπου μπορούν να βρουν διαφορετικές απόψεις και να αμφισβητήσουν την κυριαρχία των μεγάλων ΜΜΕ. Αυτό οδηγεί σε μια κατακερματισμένη ενημέρωση, όπου η εμπιστοσύνη στα παραδοσιακά μέσα ενημέρωσης συνεχώς μειώνεται.
Ως αποτέλεσμα, η ελληνική κοινωνία βρίσκεται σε μια κρίσιμη καμπή όπου η αποκατάσταση της εμπιστοσύνης στα ΜΜΕ είναι αναγκαία για τη σωστή λειτουργία της δημοκρατίας. Για να επιτευχθεί αυτό, απαιτείται διαφάνεια, αντικειμενικότητα και δέσμευση στην αλήθεια από τα μέσα ενημέρωσης.
Τα ΜΜΕ πρέπει να επαναπροσδιορίσουν τον ρόλο τους, να απομακρυνθούν από την επιρροή εξωτερικών συμφερόντων και να επενδύσουν στην ερευνητική δημοσιογραφία. Μόνο έτσι θα μπορέσουν να κερδίσουν ξανά την εμπιστοσύνη των πολιτών και να συμβάλουν στη διαμόρφωση μιας καλά ενημερωμένης κοινωνίας.