Όταν ο ουρανός αρχίζει να «σκουραίνει» ή όταν το θερμόμετρο πλησιάζει τους 40 βαθμούς Κελσίου, ο φόβος έρχεται ξανά απειλητικός ως το «τέρας» που στοίχειωσε τα παιδικά και τα νεανικά μας χρόνια στα χωριά της Κρήτης. Όσοι μεγάλωσαν σε αγροτικές περιοχές και κυρίως όσοι είχαν γονείς αγρότες, βίωσαν με τον πιο δύσκολο τρόπο το φόβο που γεννούσαν κάθε τόσο στο χωριό οι καιρικές συνθήκες. Η ιστορία ξεκινούσε κάθε χρόνο από το τέλος του καλοκαιριού όταν στους απλωτούς, που δεν ήταν πάντα κρεμαστοί, οι σταφίδες ξεραίνονταν για να διαλεχτούν, στη συνέχεια να μπουν στα τσουβάλια και να οδηγηθούν για πώληση.
Λίγες μέρες πριν οι μέρες ήταν ένα καλοκαιρινό πανηγύρι με τον τρυγητό στα αμπέλια, με γέλια, χαρές, παρέες και τραγούδια και φυσικά δουλειά από μικρούς και μεγάλους. Πολλές φορές τα πράγματα δεν πήγαιναν καλά και οι βροχές άρχιζαν πριν μαζευτούν οι ελιές. Η εικόνα ανθρώπων που βουτούσαν ως το γόνατο ξεδιαλέγοντας μέσα από τις λάσπες τις εναπομείνασες σταφίδες, είναι μια οικεία εικόνα για τα αγροτόπαιδα.
Ύστερα έρχονταν οι ελιές που άλλοτε τις «ράβδιζε», πριν έρθει η ώρα να μαζευτούν από τους ανθρώπους, το χαλάζι, άλλοτε δυνατοί άνεμοι και ανεμοστρόβιλοι και άλλοτε τις «έκαιγε» ο παγετός. Ήταν ο παγετός και το χαλάζι που επίσης πολλές φορές κατέστρεφαν αμπέλια και κηπευτικά με αποτέλεσμα σε κακές χρονιές όχι να μειώνεται, αλλά να εξαφανίζεται το αγροτικό εισόδημα. Τότε τα μικρά νοικοκυριά επιδίδονταν στα γνωστά «μπαλώματα», μάζευαν και εμπορεύονταν χοχλιούς, χόρτα, κάπαρη και ό,τι άλλο μπορεί να φανταστεί κανείς για να εξασφαλίσουν τα προς το ζην.
Στα πρώιμα κηπευτικά δε ακόμα και αν κατάφερναν να φέρουν εις πέρας οι αγρότες, στην περιοχή της Μεσσαράς, της Ιεράπετρας και αλλού, έχοντας τα καλύτερα προϊόντα, δεν ήταν σίγουρο ότι θα μπορούσαν να βρουν αγορές. Και τα θερμοκήπια ακόμα που στήριξαν την αγροτική παραγωγή της Κρήτης και τα προϊόντα τους την έκαναν διάσημη στο εξωτερικό, αρκετές φορές πλήττονταν από τα καιρικά φαινόμενα. Άλλες φορές ο καύσωνας κατέστρεφε αμπέλια και καλλιέργειες λίγο πριν από την παραγωγή και η απελπισία και η απογοήτευση έμπαιναν στις ζωές των ανθρώπων.
Οι αγρότες αδύναμοι απέναντι στις θεομηνίες περίμεναν τις αποζημιώσεις. Αυτό θα κάνουν και τώρα, δηλώνοντας τις ζημιές που προκάλεσε την περασμένη εβδομάδα το χαλάζι με τις ελιές ωστόσο να εξαιρούνται, όπως δηλώθηκε εξαρχής. Όμως και οι ελιές έχουν σοβαρές ζημιές και με την γενικότερη κατάσταση με τη χρονιά που πέρασε να μην είναι από τις καλύτερες εξαιτίας των χαμηλών τιμών, οι παραγωγοί βρίσκονται σε ιδιαίτερα δυσχερή θέση.
Ωστόσο, οι υπόλοιπες επαγγελματικές τάξεις θα πρέπει να γνωρίζουν ότι οι αγρότες που θα πάρουν αποζημιώσεις δεν θα πληρωθούν το σύνολο του εισοδήματος που θα έβγαζαν αν δεν υπήρχε η θεομηνία. Θα πάρουν όμως ένα ποσό για να μειώσουν την απώλεια του εισοδήματός τους.
Ο φόβος, αν και πέρασαν δεκαετίες, δεν λέει να κοπάσει, και κάθε φορά ξυπνά το ίδιο απειλητικός στις αλλαγές του καιρού. Πάντως, μετά από πολλά χρόνια, αρχίζω να καταλαβαίνω γιατί όλοι όταν ήμασταν παιδιά μάς έλεγαν στο χωριό: «να διαβάζεις, να φύγεις, να έχεις μια καλύτερη ζωή, να μην παλεύεις με τα στοιχειά της φύσης».