Οι παλιοί έλεγαν κάνε το καλό και ρίχ’ το στο γιαλό. Οι πιο… προχωρημένοι συμβούλευαν να ευχόμαστε για το καλό του άλλου εάν θέλουμε και το δικό μας. Και τελικά μάλλον έχουν δίκιο, λένε οι επιστήμονες.
Εάν θέλετε να αυξήσετε την ευτυχία και την ευημερία σας, ξοδέψτε τα χρήματά σας, τον χρόνο ή την ενέργειά σας προς όφελος κάποιου άλλου.
Πρόσφατη έρευνα διαπιστώνει σταθερά ότι οι πράξεις αλτρουισμού και αλληλεγγύης, όπως η δωρεά χρηματικών ποσών, ο εθελοντισμός ή η εθελοντική αιμοδοσία, ωφελούν τόσο τον δέκτη όσο και τον δωρητή – ακόμα και όταν ο δωρητής δεν περιμένει τίποτα σε αντάλλαγμα.
«Το να βρίσκουμε χαρά στο να βοηθάμε τους άλλους είναι θεμελιώδες για το ποιοι είμαστε ως είδος», δήλωσε η Elizabeth Dunn, καθηγήτρια ψυχολογίας στο Πανεπιστήμιο της Βρετανικής Κολομβίας.
Το να βοηθάμε τους άλλους μπορεί να δημιουργήσει έναν βρόχο θετικής ανατροφοδότησης: Επειδή το να κάνουμε καλό είναι καλό εξ ορισμού, ο αλτρουισμός μπορεί να γεννήσει περισσότερο αλτρουισμό και καλύτερη ευημερία.
«Αν τα πράγματα είναι δύσκολα, συχνά δεν έχεις όρεξη να κάνεις τα πράγματα που θα βοηθήσουν τους άλλους ανθρώπους γύρω σου», είπε η Abigail Marsh, καθηγήτρια ψυχολογίας και του διεπιστημονικού προγράμματος νευροεπιστήμης στο Πανεπιστήμιο Georgetown. «Αλλά, στην πραγματικότητα, αυτό μπορεί να είναι ένα από τα καλύτερα πράγματα που μπορεί να κάνει κάποιος».
Σύμφωνα με τη lifo.gr, σε μια σημαντική μελέτη του 2008, η Dunn και οι συνεργάτες της έδωσαν σε 46 συμμετέχοντες ένα μικρό χρηματικό ποσό (5$ ή 20$) και τους είπαν να τα ξοδέψουν είτε για τον εαυτό τους είτε για κάποιον άλλον.
Οι άνθρωποι που ξόδεψαν τα χρήματα σε κάποιον άλλο ανέφεραν ότι ήταν πιο ευτυχισμένοι από εκείνους που τα ξόδεψαν για τον εαυτό τους, ανεξάρτητα από το ποσό των χρημάτων.
Η αρχική μελέτη ήταν μικρή, αλλά η μετέπειτα έρευνα επιβεβαίωσε τα οφέλη για την ευημερία των κοινωνικών δαπανών, συμπεριλαμβανομένης μιας μελέτης του 2020 με σχεδόν 8.000 συμμετέχοντες.
Άλλοι τρόποι για να προσφέρουμε καλοσύνη, όπως ο εθελοντισμός και η αιμοδοσία, μπορούν επίσης να μας κάνουν να νιώθουμε καλά και να βελτιώσουν τη διάθεση και την ευεξία μας, σύμφωνα με έρευνα.
Ο εθελοντισμός, συγκεκριμένα, μπορεί να δώσει «λίγη περισσότερη από αυτή τη ζεστή λάμψη που παίρνετε βλέποντας πώς οι ενέργειές σας έχουν ωφελήσει άλλους ανθρώπους», είπε η Marsh.
Το να δίνουμε στους άλλους φαίνεται επίσης ότι μειώνει κυριολεκτικά τον πόνο μας. Μια μελέτη του 2019 ανέφερε ότι οι άνθρωποι που έκαναν αλτρουιστικές πράξεις, όπως η δωρεά χρημάτων σε ορφανά παιδιά, αντιλήφθηκαν λιγότερο σωματικό πόνο όταν έπαθαν ηλεκτροπληξία ή το τσίμπημα ενός τουρνικέ σε σύγκριση με εκείνους που κέρδισαν τα χρήματα για τον εαυτό τους. Οι καρκινοπαθείς βίωσαν ακόμη και μια ανάπαυλα από τον χρόνιο πόνο τους.
Μετά από μια αλτρουιστική πράξη, η νευροαπεικόνιση fMRI έδειξε ότι η νευρική δραστηριότητα μειώθηκε στον πρόσθιο περιφερικό φλοιό και τη νησίδα, που είναι οι δύο περιοχές του εγκεφάλου που σχετίζονται με τον πόνο.
Ταυτόχρονα, η δραστηριότητα αυξήθηκε στον προμετωπιαίο φλοιό, κάτι που είναι σημαντικό για να εμποτίσει την αλτρουιστική πράξη με νόημα.
Το να είσαι αλτρουιστής αποδίδει επίσης μακροπρόθεσμα οφέλη για την υγεία. Οι άνθρωποι που βοήθησαν άλλους ανέφεραν ότι ήταν πιο ικανοποιημένοι με τη ζωή και τη δουλειά τους και είχαν λιγότερα συμπτώματα κατάθλιψης έως και δύο μήνες αργότερα, ανέφερε μια μελέτη του 2018.
Ακόμη και μικρές πράξεις καλοσύνης μπορεί να είναι εκπληκτικά ευεργετικές για την ευημερία μας. «Αλλάζει το πώς σκέφτεσαι τον εαυτό σου ως άτομο.
Ενισχύει την πίστη σου σε έναν κόσμο ανθρώπων που προσπαθούν να βοηθήσουν ο ένας τον άλλον», εξήγησε η Marsh.