Τα ιστορικά αρχεία των εφημερίδων «αιχμαλώτισαν» την ιστορία αποτυπώνοντας την στιγμή ακριβώς που εκείνη γεννιόταν. Και όταν κανείς θελήσει να ψάξει θα βρει θησαυρούς.
Το αρχείο της«Πατρίς» πολύτιμο όπως και όλων των εφημερίδων.
Με την νέα τεχνολογία δεν είμαι σίγουρος ότι ιστορικά κείμενα τα επόμενα χρόνια θα μπορεί κανείς εύκολα να βρει, ούτε πολύτιμο υλικό, μια και θα είναι καταχωρημένο κάπου που δύσκολα θα να ανακαλυφθεί. Το χαρτί όμως είναι διαφορετικό…
Ποια η αφορμή για αυτόν τον πρόλογο; Κοιτώντας τη στήλη ‘’Σαν σήμερα στην «Π»’’, και συγκεκριμένα γεγονότα του Οκτωβρίου του 1964, έπεσα πάνω σε μια επιστολή Ηρακλειώτη που μου έκανε τρομερή εντύπωση.
Μια επιστολή σε 4 συνέχειες στην «Π» με τίτλο ‘’Τα ενετικά τείχη Ηρακλείου, η αξιοποίησις αυτών ως οικοπέδων».
Από μόνος του ο τίτλος σε κάνει να διαθέσεις 2.000 περίπου λέξεις για «επί ενός επίμαχου θέματος» όπως σημειώνει ο υπέρτιτλος. Ναι, πολύ καλά καταλάβατε. Το 1964, 60 χρόνια πριν, υπήρχαν Ηρακλειώτες (τώρα πιστεύω ότι δεν υπάρχει κανείς με τέτοιες απόψεις) που ήθελαν την κατεδάφισή τους!
Όχι φυσικά να περάσουν Ολυμπιονίκες… Και για να μην μακρηγορώ, θα σας παραθέσω κάποια από τα επιχειρήματα που παρουσιάστηκαν στην επιστολή:
«Όλοι οι Ηρακλειώτες τα Ενετικά τείχη, καίτοι βρίσκονται μέσα στην πόλη μας, δεν τα νοιώθουμε σαν κάτι δικό μας όπως π.χ. νοιώθουμε κατάδικά μας τα παλάτια της Κνωσσού και της Φαιστού.
Αντίθετα μάλιστα νοιώθουμε πως τα τείχη αυτά είναι κάτι ξένο προς εμάς που βρίσκεται έξω από το κλίμα του νησιού μας, κάτι που ξεφύτρωσε στον τόπο μας παρά τη θέλησή μας από βίαιες ενέργειες και άνομες επιδιώξεις ξένων προς εμάς ανθρώπων των Βενετσιάνων κατακτητών.
Ούτε τα θεωρούμε ξεχωριστά και μοναδικά δια τον τόμο μας μνημεία διότι ενετικά τείχη όχι πολύ μικρότερα από τα δικά μας εις όγκον και έκταση υπάρχουν διεσπαρμένα εις μέγαν αριθμόν εις όλα τα παράλια της Μεσογείου θαλάσσης …
Τα βλέπομε σαν ένα μεγάλο παληό οχυρό, απάνω κάτω σαν μια παληά γραμμή Μεταξά ή Μαζινώ και ακόμη σαν κάτι πιο βάρβαρο από αυτά διότι εκείνα έγιναν δια να προασπίσουν την ελευθερίαν ή τα συμφέροντα των λαών που τα έφιαξαν ενώ τούτα δια να επιβάλουν στυγνή τυραννία και μαύρη σκλαβιά εις τους υπερήφανους Κρητικούς.
Τα βλέπουμε σαν ένα βάρβαρο απομεινάρι ενός σκληρού και ανήλεου κατακτητού …
Γι’ αυτό με ανακούφιση θα βλέπαμε να εξαφανισθούν από το πρόσωπο της γης …
Ούτε και ενδιαφερόμεθα να δώσουμε εις την πόλη μας Βενετσιάνικο χρώμα όπως έκαναν οι Ιταλοί εις στην Ρόδο δια λόγους καθαρά προπαγανδιστικούς και ιμπεριαλιαστικούς ενώ αντίθετα μέσα στη χώρα τους εγκρέμισαν όλά σχεδόν τα βενετσιάνικα Κάστρα…
Το Ηράκλειον είναι μια πόλη ζωντανή που σφίζει από ζωή και κίνηση και συνεχώς μεγαλώνει και απλώνεται και ως εκ τούτου έχει ανάγκη από χώρον – δρόμους, πλατείες, πάρκα κ.λπ. – δια να κινηθη και να αναπνεύση δια να ζήση και να προκόψη.
Δεν έχει ανάγκη από νεκρά πράγματα, από παληά και κοινότυπα ενετικά τείχη και από τουρκικές βρυσούλες.
Δόξα τω Θεώ, ο τόπος μας είναι γεμάτος αρχαιότητες δικές μας, Κρητικές, πολύ μεγαλύτερης ιστορικής και αρχαιολογικής αξίας από τα ενετικά τείχη και τους Τουρκικούς Χαζινέδες…
Ο μοναδικός δε τρόπος δια του οποίου είναι δυνατόν να ευρεθούν τα αναγκαία χρηματικά μέσα δια να αναδημιουργηθή πολεοδομικώς το Ηράκλειον είναι η κατεδάφιση του πλείστου των Ενετικών τειχών – άλλος τρόπος δεν υπάρχει – και η αξιοποίηση από τον Δήμον μας των τεραστίας αξίας οικοπέδων των τα οποία κατέχουν σε έκταση το 30 όλο της παλαιάς πολιτείας μας…
Με τα χρήματα που θα εισπράξη ο Δήμος μας από την πώληση των οικοπέδων τούτων θα γίνη εν σχέσει με τον πληθυσμόν του ο πλουσιώτερος ίσως Δήμος της Ευρώπης».
Αυτά και άλλα… πολλά!
Τότε που ξεκινούσε η τουριστική ανάπτυξη…
Τότε που έτσι σκέπτονταν κάποιοι…