«Φέτος θα κάνουμε staycation μαζί με τη Μαρία και τη Σούλα» μου είπε μια φίλη μου, η οποία μου έκανε… πλάκα για το νέο trend της εποχής, για το οποίο μιλούν όλοι όσοι έχουν πλούσια φαντασία κι αντιστρόφως ανάλογα οικονομικά…
Αν δεν το έχετε ακούσει, staycation, σύμφωνα με το λεξικό του Cambridge, είναι «οι διακοπές που κάνετε στο σπίτι σας αντί να ταξιδέψετε σε άλλο μέρος».
Η πρώτη χρήση του όρου, σύμφωνα με το Merriam – Webster, εντοπίζεται στο μακρινό 1944, στο Cincinnati Enquirer, σε μία ολοσέλιδη διαφήμιση μπύρας, που πρότεινε να μένει κανείς σπίτι για να την απολαύσει.
Εμφανίστηκε ξανά το 2008 στις ΗΠΑ, όταν οι τιμές της βενζίνης έκαναν σχεδόν αδύνατες τις μετακινήσεις για διακοπές. Και από την περίοδο της πανδημίας και μετά έγινε ένα σταθερό trend τουρισμού.
Η βασική ιδέα του staycation, όπως αλίευσα στο διαδίκτυο, είναι να απολαύσει κανείς τις διακοπές του παραμένοντας στο σπίτι ή εξερευνώντας την περιοχή του, συμμετέχοντας σε δραστηριότητες που δεν απαιτούν μακρινά ταξίδια ή μεγάλα έξοδα. Παρουσιάζεται ως μια ευκαιρία για χαλάρωση και ανανέωση, χωρίς το άγχος και τα έξοδα ενός ταξιδιού.
Είναι όμως όλο αυτό τόσο αθώο όσο εμφανίζεται; Μήπως ωραιοποιεί την ανέχεια που επιφέρουν η ακρίβεια και οι χαμηλοί μισθοί κι έχουν καταστήσει τις διακοπές πολυτέλεια για τους περισσότερους;
Μήπως χρυσώνει το χάπι σε μια ζοφερή κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ένα μεγάλο κομμάτι των Ελλήνων που θέλουν αλλά δεν μπορούν;
Σύμφωνα πάντως με το Ινστιτούτο Έρευνας Λιανεμπορίου Καταναλωτικών Αγαθών (ΙΕΛΚΑ), μόνο ένας στους δύο Έλληνες μπορεί να πάει φέτος διακοπές.
Τα πορίσματα της έρευνας δείχνουν επίσης ότι η ακρίβεια στα βασικά αγαθά, ο πληθωρισμός, η φτώχεια και η ανεργία έχουν επιδεινώσει την κατάσταση.
Την ίδια ώρα, η έρευνα αναφέρει πως καταγράφονται αυξήσεις 19,7% στα αεροπορικά εισιτήρια, ενώ το πακέτο διακοπών εμφανίζεται πιο ακριβό κατά 12,7%. Σε ό,τι αφορά τα ξενοδοχεία, οι τιμές είναι υψηλότερες κατά 12% σε σύγκριση με πέρυσι.
Στην ερώτηση για ποιο λόγο έλαβαν αυτή την απόφαση, αναφέρουν το μειωμένο διαθέσιμο εισόδημα λόγω ανατιμήσεων, αλλά κυρίως τα αυξημένα κόστη σε εισιτήρια (50%) και διαμονή (48%).
«Δεν χρειαζόμαστε» αναφέρει η Χριστιάνα Στυλιανού «όρους και ευφάνταστες επινοήσεις από πολιτικούς, influencers και ένα κάρο ειδικούς που ρομαντικοποιούν τη φτώχεια και κανονικοποιούν τις δυσμενείς συνθήκες, αλλά ουσιαστική στήριξη και πολιτικές που θα βελτιώσουν τις συνθήκες διαβίωσης και θα μας επιτρέψουν να απολαύσουμε πραγματικές διακοπές και ποιοτική ζωή.
Το staycation, αν και ως ένα βαθμό μπορεί να έχει πλάκα, στην πραγματικότητα αντανακλά την αδυναμία μιας καθόλου ευκαταφρόνητης μερίδας της κοινωνίας να αντέξει οικονομικά τις διακοπές έτσι όπως τις γνωρίζαμε μέχρι τώρα.
Επομένως, οι ευφάνταστες επινοήσεις που σκαρφίζονται διάφοροι, από τους influencers μέχρι τον πρωθυπουργό της χώρας, δεν είναι τόσο αθώες όσο φαντάζουν με μια πρώτη ματιά.
Όλες αυτές οι “χαριτωμενιές” που ρομαντικοποιούν τη φτώχεια και την ανέχεια δεν αποτελούν λύση, αλλά έναν εμπαιγμό για τους ανθρώπους που παλεύουν καθημερινά να επιβιώσουν.
Αντί για επιφανειακές λύσεις, απαιτείται μια ουσιαστική και μακροπρόθεσμη προσέγγιση που θα επιτρέψει στους ανθρώπους να απολαύσουν πραγματικές διακοπές και ποιοτική ζωή».