Της Άννας Κωνσταντουλάκη

“Οταν η επανάσταση χωρίς αιτία γίνεται επικίνδυνη μόδα”

Αναζητώντας στοιχεία για τον φόβο των ανθρώπων απέναντι στα εμβόλια, είδα μια καρικατούρα του James Gillray από το 1802. Ο πρώτος εμβολιασμός ήταν αυτός κατά της ευλογιάς πριν από 200 και χρόνια και γινόταν με τον ιό της διαμαλίτιδας.

Καθώς προερχόταν από τις αγελάδες, υπήρχε η πεποίθηση πως όσοι εμβολιάζονται θα μετατραπούν σε αγελάδες ή πως άλλα ζώα θα αρχίσουν να ξεπηδούν από το σώμα τους…

Αυτό απεικονίζεται και στην καρικατούρα. Η ιστορία του εμβολίου αυτού τελειώνει το 1980 με την πλήρη εξάλειψη της ευλογιάς σε όλο τον κόσμο.

Στο αντιεμβολιαστικό κίνημα, το οποίο μόνο καινούργιο δεν είναι, αναφέρεται ο κλινικός φαρμακοποιός Διαμαντής Κλημεντίδης σε άρθρο του με τίτλο: “Οταν η επανάσταση χωρίς αιτία γίνεται επικίνδυνη μόδα”.

Ωστόσο, είναι αδύνατον να γραφεί οτιδήποτε για τους αντιεμβολιαστές της νέας γενιάς, χωρίς να γίνει αναφορά στον Βρετανό γαστρεντερολόγο Andrew Wakefield και τη διαβόητη εργασία του, που δημοσιεύτηκε στο Lancet το 1998, με την οποία επιχείρησε να συνδέσει το τριπλό εμβόλιο ιλαράς – παρωτίτδας – ερυθράς, το γνωστό ΜΜR, τον αυτισμό.

Πολύ νερό κύλησε από τότε στο αυλάκι, φέρνοντας μια μακρά αλληλουχία γεγονότων, που κατέληξε στο να χάσει ο Wakefield την ιατρική του άδεια και να καταφύγει στις ΗΠΑ. Τα ευρήματά του δεν επιβεβαιώθηκαν ποτέ από κανέναν ανεξάρτητο ερευνητή, ενώ τελικά το Lancet απέσυρε οριστικά τη δημοσίευση, αφού ενδελεχής έρευνα απέδειξε ότι τα δεδομένα που χρησιμοποίησε ο Wakefield ήταν χαλκευμένα.

Εντούτοις, ο μύθος συνεχίζει να διαδίδεται με φορείς διάφορες απίθανες ιστοσελίδες αντιεπιστημονικής ρητορείας, συνομωσιολαγνείας και εμπορίου εναλλακτικών θεραπειών και προϊόντων.

Τα εμβόλια άλλαξαν την ιστορία της ανθρωπότητας, έσωσαν και σώζουν χιλιάδες ανθρώπους και είναι ένα ισχυρό όπλο στη φαρέτρα των επιστημόνων.

Δεν ζούμε στο 1800, όταν οι άνθρωποι πίστευαν ότι, εάν εμβολιαστούν, αγελάδες θα ξεπηδήσουν από το σώμα τους, αλλά στο 2017 και το δικαίωμα των παιδιών στην υγεία είναι ανώτερο από το δικαίωμα των γονέων τους στη λανθασμένη επιλογή να μην τα εμβολιάσουν.