Το ρομπότ είναι μία πολυλειτουργική χειριζόμενη διάταξη, σχεδιασμένη για την εκτέλεση μιας σειράς δύσκολων και εξειδικευμένων εργασιών (από την άρση υπέρβαρων αντικειμένων μέχρι λεπτές χειρουργικές επεμβάσεις).
Η δε Ρομποτική είναι ένας σύγχρονος τεχνολογικός κλάδος αυτοματοποίησης που έχει ως αντικείμενο τον σχεδιασμό, την λειτουργία και την περαιτέρω ανάπτυξη των ρομπότ. Η Ρομποτική σήμερα θεωρείται ως το τέταρτο R της μάθησης: Reading (διάβασμα), wRiting (γράψιμο), aRithmatic (αριθμητική) και Rompotics (Ρομποτική) που οι σύγχρονοι μαθητές πρέπει να κατακτήσουν…
Πρόσφατα δε είδαμε εισαγωγή της Ρομποτικής στα ελληνικά σχολεία και κάποιοι μαθητές να διακρίνονται για τις επιδόσεις τους.
Τι προσφέρει όμως η Ρομποτική στην σύγχρονη κοινωνία;
Η εξέλιξη της Τεχνολογίας, με την κατασκευή “μηχανικών δούλων”, έχει ανακουφίσει συνολικά ή μερικά τον ανθρώπινο μόχθο, με την αντικατάσταση της χειρονακτικής εργασίας στις διάφορες κατασκευαστικές διαδικασίες.
Το σύνολο των τεχνολογιών που έχουν κύριο στόχο την αυτοματοποίηση της παραγωγικής διαδικασίας καλύπτεται με τον όρο βιομηχανική αυτοματοποίηση.
Τα τελευταία χρόνια με την αυτοματοποίηση της παραγωγής και κυρίως στον τομέα της συναρμολόγησης ολοκληρωμένων κυκλωμάτων (ηλεκτρονικών πλακετών), είχε σαν ευνοϊκό αποτέλεσμα τη μείωση του κόστους παραγωγής και τη βελτίωση της ποιότητας των παραγομένων προϊόντων.
Πλατιά εφαρμογή βρίσκουν στις μέρες μας οι μονάδες αυτόματης συναρμολόγησης και αποτελούν τον βασικό σύγχρονο εξοπλισμό ενός εργοστασίου παραγωγής.
Μια ηλεκτρονική πλακέτα, σε ποσοστό 70% των στοιχείων της δομής της, συναρμολογείται αυτόματα με τη χρήση των παραπάνω μονάδων.
Είναι γεγονός βέβαια ότι η ταχύτατη ανάπτυξη της ηλεκτρονικής βιομηχανίας και η διαρκώς αυξανόμενη ανταγωνιστικότητα, καθιστούν αναγκαία την εξεύρεση όσο το δυνατόν περισσότερο αποτελεσματικών μεθόδων παραγωγής.
Η συνεργασία των αυτόματων αυτών μηχανών συναρμολόγησης σε μία ευέλικτη γραμμή παραγωγής αυξάνει τα πλεονεκτήματα της αυτοματοποίησης.
Το σύνολο των συνεργαζομένων, με κοινό σκοπό, αυτόματων μηχανών συναρμολόγησης συνθέτουν το λεγόμενο “ολοκληρωμένο περιβάλλον παραγωγής” μέσω Η/Υ.
Όλες οι δραστηριότητες ενός σύγχρονου εργοστασίου εμπεριέχονται στο περιβάλλον αυτό, όπως είναι η τεχνολογία του προϊόντος, οι πληροφορίες, το ανθρώπινο δυναμικό και η διαδικασία παραγωγής.
Η νέα αυτή υποδομή δημιουργεί τις προϋποθέσεις υπέρβασης των παλαιών βασικών μεθόδων παραγωγής (εργασία και οργάνωση), προσφέρει μεγαλύτερη απόδοση, ταχύτητα ανταπόκρισης στις ραγδαίες αλλαγές των απαιτήσεων της αγοράς και σημαντικές δυνατότητες για την κατασκευή πολύπλοκων και εξελιγμένης τεχνολογίας προϊόντων.
Η σημαντικότερη ίσως τεχνολογία του “ολοκληρωμένου περιβάλλοντος παραγωγής” είναι η Ρομποτική.
Η Ρομποτική αποτελεί τον εξειδικευμένο εκείνο κλάδο της νέας τεχνολογίας, που αφορά ηλεκτρομηχανολογικούς (Η/Μ) μηχανισμούς, οι οποίοι, μέσω Η/Υ, έχουν τη δυνατότητα να εκτελούν ταχύτατα τυποποιημένες πολύπλοκες και χρονοβόρες εργασίες με υψηλή ακρίβεια.
Τα ρομπότ έχουν εφαρμογές στον τομέα των διαδικασιών επιθεώρησης των τεχνολογικών προϊόντων, κυρίως δε στον έλεγχο της πιστοποίησης των διαστάσεών τους.
Τα ρομπότ από την κατασκευή τους είναι ευέλικτα, γεγονός που συμβάλει στη δυνατότητα χρήσης τους σε μια πολύ μεγάλη ποικιλία εφαρμογών.
Οι εφαρμογές αυτές χωρίζονται σε 3 κατηγορίες.
Η πρώτη κατηγορία αφορά τη διακίνηση υλικών κατά την οποία τα ΡΟΜΠΟΤ αντικαθιστούν τον ανθρώπινο μόχθο.
Στις εφαρμογές αυτές τα ρομπότ διακινούν βαριά υλικά ή εξαρτήματα από τη μια θέση στην άλλη, δηλαδή εκτελούν μεταφορές υλικών καθώς και φόρτωση και αποφόρτωση των μηχανών.
Συμπεριλαμβάνουν διαδικασίες απλής μεταφοράς ενός βαρέος αντικειμένου, τοποθετήσεις υλικών σε “ντάνες” για να επιθεωρηθούν, αλλά και εφαρμογές φόρτωσης και αποφόρτωσης μηχανών που αφορούν εργασίες όπως χυτεύσεις μετάλλων, εργασίες πρεσσαρίσματος, θερμικές κατεργασίες, κατασκευή πλαστικών καλουπιών κ.λπ.
Η δεύτερη κατηγορία ρομπότ αφορά στη διαδικασία κατεργασιών.
Τα ρομπότ, στη συγκεκριμένη περίπτωση αντικαθιστούν την εργασία που προσφέρει ένας εξειδικευμένος τεχνίτης όπως είναι η ηλεκτροσυγκόλληση τόξου, το βάψιμο με ψεκασμό, η κόλληση με ηλεκτροπόντα, το τρόχισμα κλπ.
Η τρίτη κατηγορία αφορά στη συναρμολόγηση και επιθεώρηση των παραγομένων προϊόντων.
Τα ρομπότ εδώ αντικαθιστούν την εργασία που προσφέρει ένας τεχνικός υψηλής τεχνολογίας, που χρησιμοποιεί τα χέρια και το μυαλό του σε εργασίες υψηλής ακριβείας ή ένα τεχνικό που εργάζεται αμιγώς πνευματικά, ως επιθεωρητής του τελικού προϊόντος.
Η συναρμολόγηση ηλεκτρονικών πλακετών, ηλεκτρικών κινητήρων και διάφορων ηλεκτρομηχανολογικών συσκευών, είναι μερικές από τις εργασίες που εκτελούν τα βιομηχανικά Ρομπότ αυτής της κατηγορίας. Τα κύρια πλεονεκτήματα από την εφαρμογή της Ρομποτικής είναι η βελτίωση της ποιότητας των προϊόντων, η μείωση του χρόνου αλλά και του κόστους παραγωγής, η εξοικονόμηση βιομηχανικού χώρου, η ευέλικτη προσαρμογή στις νέες απαιτήσεις της αγοράς καθώς και η δυνατότητα παραγωγής σύνθετων προϊόντων. Ενώ τα μειονεκτήματα είναι το ότι χρειάζεται εξειδικευμένο προσωπικό με γνώση της νέας τεχνογνωσίας, απαιτούνται αυστηρές προδιαγραφές των υλικών καθώς και σχεδιασμός των προϊόντων με τέτοιο τρόπο ώστε να ανταποκρίνονται στις ρομποτικές εφαρμογές.
Η εφαρμογή λοιπόν των σύγχρονων τεχνολογιών της Ρομποτικής στην παραγωγική διαδικασία αποτελεί αναγκαία στρατηγική επιλογή της χώρας μας και μοναδικό δρόμο για την επίτευξη της προσδοκώμενης ανταγωνιστικότητας των εξελιγμένων και σύνθετων προϊόντων μας στο διεθνές τεχνολογικό περιβάλλον.
*Ο Δημ. Κων. Σαρρής είναι
τ. υφυπουργός-νομάρχης Ηρακλείου