Επηρεάζει η βιταμίνη D τα οστά και τα δόντια μας; Πώς συνδέεται η οστεοπόρωση με την περιοδοντίτιδα;
Η αύξηση του προσδόκιμου ορίου ζωής έχει σαν επακόλουθο την εμφάνιση αρκετών προβλημάτων υγείας σε όλο και περισσότερους ασθενείς μεγάλης ηλικίας, τα οποία όπως είναι φυσικό, επηρεάζουν και τη στοματική υγεία τους.
Η έλλειψη της βιταμίνης D αποτελεί τη συνηθέστερη διατροφική έλλειψη καθώς και ένα από τα πιο συχνά παγκόσμια προβλήματα υγείας, αφού επηρεάζει πολλά συστήματα του οργανισμού (μύες, καρδιά, οστά κ.α.) καθώς και την άμυνα του.
Τα κυριότερα αίτια έλλειψης ή ανεπάρκειας της βιταμίνης Dείναι η κακή διατροφή, η μειωμένη έκθεση στην ηλιακή ακτινοβολία και η μειωμένη ικανότητα του δέρματος να συνθέτει τη βιταμίνη αυτή.
Τα συνεχώς χαμηλά επίπεδα βιταμίνης Dοδηγούν σε οστεοπόρωση, σε αυξημένη πιθανότητα κατάγματος και σε προβλήματα στην στοματική κοιλότητα.
Η οστεοπόρωση αποτελεί μια συστηματική ασθένεια των οστών, η οποία συναντάται συχνά σε ηλικιωμένους με την οστική μάζα συνεχώς να μειώνεται και την αρχιτεκτονική των οστών να αλλάζει. Αποτελεί μια «ύπουλη» ασθένεια κυρίως της τρίτης ηλικία που δεν παρουσιάζει συχνά συμπτώματα. Στους κυριότερους παράγοντες κινδύνου ανήκουν η χαμηλή οστική πυκνότητα, το οικογενειακό ιστορικό, το ιστορικό προηγούμενου κατάγματος, το κάπνισμα, το αλκοόλ, η κακή διατροφή, η χαμηλή πρόσληψη ασβεστίου και βιταμίνης D, η μειωμένη φυσική άσκηση και το χαμηλό σωματικό βάρος.
Πολλές έρευνες, ειδικά τα τελευταία χρόνια, προσπαθούν να απαντήσουν στο ερώτημα πώς συνδέεται η οστεοπόρωση με την περιοδοντίτιδα.
Πρόκειται για δύο χρόνιες νόσους που χαρακτηρίζονται και από απορρόφηση οστών, εξελίσσονται συνήθως αργά, γίνονται συνήθως αντιληπτές μετά από μεγάλη οστική καταστροφή και παρουσιάζουν πολλούς κοινούς παράγοντες κινδύνου (γενετικοί παράγοντες, ο τρόπος ζωής κ.α.).
Η δε φαρμακευτική αγωγή (πχ Prolia) για την θεραπεία οστεοπορωτικών ασθενών μπορούν να παρουσιάσουν ανεπιθύμητες ενέργειες στη στοματική κοιλότητα του ασθενή. Από τη μια μειώνουν τον κίνδυνο καταγμάτων περίπου κατά 50%, αλλά από την άλλη μπορούν να έχουν σημαντικές ανεπιθύμητες δράσεις, όπως είναι η οστεονέκρωση των γνάθων, μια ασυνήθης, αλλά εξαιρετικά σοβαρή επιπλοκή, που δύσκολα αντιμετωπίζεται.
Εκτός όμως από τα άτομα της τρίτης ηλικίας, η οστεοπόρωση συχνά συναντάται και σε γυναίκες κατά το στάδιο της εμμηνόπαυσης, οι οποίες δε, παρουσιάζουν πολύ συχνά και προβλήματα περιοδοντίτιδας. Η μειωμένη οστική μάζα στην ομάδα αυτή των ασθενών, πιθανόν να επιδρά στην πυκνότητα του οστού των γνάθων και επιταχύνει την εξέλιξη της περιοδοντικής νόσου.
Εξίσου όμως σημαντικοί παράγοντες κινδύνου που οδηγούν στην εμφάνιση της περιοδοντίτιδας, είναι ορισμένα βακτήρια, το κάπνισμα, ο σακχαρώδης διαβήτης κ.ά. που σε συνδυασμό με την οστεοπόρωση μπορούν να επιδεινώσουν την υπάρχουσα στοματική κατάσταση.
Επομένως η έγκαιρη διάγνωση και θεραπεία και των δύο ασθενειών (οστεοπόρωση και περιοδοντίτιδα) είναι πολύ σημαντική για τη διατήρηση της υγείας του ασθενούς. Κρίνεται απαραίτητο ο ασθενής να δίνει πλήρες ιστορικό, τόσο στο θεράποντα ιατρό, όσο και στον οδοντίατρο του, για τη θεραπεία της οστεοπόρωσης καθώς και για τη φαρμακευτική αγωγή που λαμβάνει. Η πρόληψη, η καλή στοματική υγιεινή, οι τακτικοί επανέλεγχοι και γενικότερα η καλή συνεργασία του ασθενούς με το θεράποντα ιατρό και οδοντίατρο αποτελούν τη καλύτερη δυνατή λύση για την αποφυγή σοβαρότερων προβλημάτων στο μέλλον.