Ξανά χθες, λίγο πριν από τα μεσάνυχτα, είχα τηλεφώνημα από τον Λάζαρο Μισαηλίδη, επιστήμονα που εργάζεται στην Νέα Υόρκη. Στην γειτονιά μας τότε δεν τον υπολογίζαμε και πολύ τον Λάζαρο. Μάλλον τον κοροϊδεύαμε. Κοροϊδευτικά τον φωνάζαμε επιστήμονα, γιατί από μικρός φορού
σε γυαλάκια μυωπίας, Τώρα όμως, πραγματικός επιστήμονας, ζει και δρα στην Αμερική.
Η τηλεφωνική συζήτησή μας άρχισε με θέμα την διάσκεψη των αντιπροσώπων των μεγάλων κρατών στην Γλασκόβη της Σκοτίας για το μέλλον του πλανήτη μας, ο οποίος κινδυνεύει από την ρύπανση που δημιουργεί η ανθρώπινη δραστηριότητα. Πώς θα τον σώσομε.
Και σιγά σιγά πήγε στο βιομηχανικό κρέας (cultured meat=κρέας καλλιεργούμενο), που παράγεται από βιοαντιδραστήρες (bioreactors). Παίρνουν ένα μικρό κομμάτι κρέατος από ζωντανή υγιή αγελάδα, το καλλιεργούν σε εργαστήριο, με ειδική διαδικασία, μέσα σε ειδικό θρεπτικό υγρό, και αυτό αναπτύσσεται. Καλλιεργούν κρέας κυρίως κοτόπουλου και βοδινό.
– Κρέας που παράγεται σε εργαστήριο; Από μηχανές; απόρησα.
– Ναι. Και μάλιστα στην Ευρώπη, στις Κάτω Χώρες, ειδικώς στο Μάαστριχτ της Ολλανδίας, εδώ και αρκετό καιρό, γίνονται πειράματα και δοκιμές γι’ αυτό.
– Και τρώγεται;
– Ασφαλώς. Δοκιμές παραγωγής γίνονται από παλιά. Ήδη τον Αύγουστο 2013 έγινε παρουσίαση του προϊόντος στο Λονδίνο. Η Χάνι Ρούτσλερ, αναλύτρια γεύσεων στο Λονδίνο, όταν την κάλεσαν να δοκιμάσει ένα μπέργκερ με τέτοιο καλλιεργούμενο σε εργαστήριο κρέας, αρχικά δίστασε, γιατί νόμισε ότι θα αηδιάσει και θα αναγκαστεί, μπροστά στους θεατές, να το φτύσει. Αλλά τελικώς το βρήκε νόστιμο. Δοκιμές χρήσης τέτοιου κρέατος έγιναν ήδη και στο Ισραήλ.
Πιστεύουν ότι ως το έτος 2050 θα έχομε σημαντική παραγωγή και κατανάλωση εργαστηριακώς παραγόμενου κρέατος –ιδίως κοτόπουλο και βοδινό – που θα αντικαταστήσει κατά μεγάλο μέρος το σημερινό από σφαγή κρέας. Και θα συμβάλει σημαντικά και στην λύση του προβλήματος της κλιματικής κρίσης. Συστηματικές προσπάθειες γίνονται από την εταιρεία Mosa Meat (βρες το στον υπολογιστή σου), που ξεκίνησε από το Maastricht της Ολλανδίας.
Αν καταφέρουν να παράγουν σε ικανές ποσότητες τέτοιο «βιομηχανικό κρέας» , και να το συνηθίσει ο κόσμος, να μην το σιχαίνεται και να μην αηδιάζει, οι ωφέλειες θα είναι τεράστιες. Θα μειωθεί η ανηλεής σφαγή τόσων ζώων. Το κόστος παραγωγής κρέατος θα μειωθεί. Η συμβολή στην προσπάθεια σωτηρίας του πλανήτη μας θα είναι τεράστια. Έχουν προηγηθεί πολλά χρόνια έρευνας. Το 5,8% της εκπομπής αερίων, που μολύνουν την ατμόσφαιρα, προέρχεται από την ανατροφή ζώων για σφαγή.
Και αν υπολογίσεις και τα αέρια που δημιουργούνται από την διαδικασία παραγωγής και μεταφοράς των τροφών τους κτλ., φτάνομε στο ποσοστό 14,5% της μολύνσεως. Εξάλλου, για να βοσκήσουν τα ζώα αυτά, συνεχώς αποψιλώνομε δάση για δημιουργία λιβαδιών. Οι αγελάδες κατά την πέψη τους εκπέμπουν μεθάνιο, και τα περιττώματά τους εκβάλλουν υποξείδιο του αζώτου, που είναι αέρια πιο βλαβερά και από το διοξείδιο του άνθρακα.
Το 2019 η Διεθνής Ομάδα για την Κλιματική Αλλαγή (International Panel on Climate Change) εξέδωσε προειδοποίηση για την ανάγκη μείωσης της κατανάλωσης κρέατος παγκοσμίως. Διότι μείωση μόνο των εκπομπών καύσεως δεν αρκεί για να συγκρατήσομε την άνοδο της θερμοκρασίας του πλανήτη μας μόνο στους 1,5 βαθμούς Κελσίου ως το 2030, όπως το βάλαμε σκοπό (Συμφωνία Παρισιού, Δεκέμβριος 2015), ώστε να σταματήσομε την κλιματική αλλαγή.
Και να σκεφτείς ότι, όπως υπολογίζεται, ως το 2050 η κατανάλωση κρέατος στην οικουμένη, όπως πάει, θα έχει διπλασιαστεί, σύμφωνα με τους υπολογισμούς του World Resources Institute. Αντιθέτως, υποστηρίζεται ότι με την χρήση «βιομηχανικού κρέατος» θα μειωθεί η μόλυνση της ατμόσφαιρας σε τόσο βαθμό, όσο περίπου και με την χρήση των φωτοβολταϊκών και ανεμογεννητριών, αντί του λιγνίτη ή πετρελαίου, για την παραγωγή ρεύματος.
– Τι άλλο θα ακούσουν τα αυτιά μας και τι θα δουν τα μάτια μας… σχολίασα εγώ.
– Και τι θα γευτούν τα λαρύγγια των ανθρώπων των επόμενων γενεών, απάντησε ο Λάζαρος.