Το απόγευμα της Τετάρτης 9 Μαΐου 1945, ένα μικρό αεροπλάνο τύπου fieseler storch, μετέφερε τον τελευταίο Γερμανό Διοικητή του Φρουρίου Κρήτης Χανς Μπέντακ, (15 Οκτωβρίου 1944 – 10 Μαΐου 1945), στο αεροδρόμιο Ηρακλείου.
Τον συνόδευε ο Επιτελάρχης των γερμανικών δυνάμεων Κατοχής. Στο αεροδρόμιο τους περίμενε ο Βρετανός αξιωματικός Σύνδεσμος Λοχαγός Άλεξ Ρέντελ ή Αλέξης, τους επιβίβασε σε στρατιωτικό αυτοκίνητο και τους οδήγησε στη βίλα Αριάδνη στην Κνωσό.
Στη βίλα βρίσκονταν:
α) Ο Γεώργιος Φουντουλάκης, Υποστράτηγος, Στρατιωτικός Διοικητής Κρήτης.
β) Ο Επιτελάρχης της Μεραρχίας Μιχαήλ Σγουρός.
γ) Ο Λοχαγός Γεώργιος Κάββος, Διευθυντής του 2ου Γραφείου Πληροφοριών της Στρατιωτικής Διοικήσεως Κρήτης.
δ) Ο Ανδρέας Απλαδάς, Διοικητής του αεροδρομίου Ηρακλείου.
ε) Ο Βρετανός Ταξίαρχος Κίρκμαν, ως εκπρόσωπος του Αρχιστρατήγου της Μεσογείου Στρατηγού Αλεξάντερ. Έφτασε στην Κρήτη με πολεμικό πλοίο που προσέγγισε στο λιμάνι της Αγίας Γαλήνης.
στ) Ο Αντ/ρχης Τομ Ταμπάμπιν ή Ιωάννης, ως εκπρόσωπος του Συμμαχικού Στρατηγείου Μέσης Ανατολής.
ζ) Ο Ταγματάρχης Τζακ Σμιθ Χιουζ, ως εκπρόσωπος του Γραφείου Κρητικών Υποθέσεων τα χρόνια της κατοχής, (Φορς 133).
η) Ο Ταγματάρχης Ραλφ Στόκμπριτζ ή Σήφης, ως εκπρόσωπος της Ιντέλιντζες Σέρβις.
θ) Ο Λοχαγός Άλεξ Ρέντελ ή Αλέξης, Βρετανός αξιωματικός Σύνδεσμος τα χρόνια της κατοχής στην Κρήτη.
Στις δέκα και μισή το βράδυ, υπογράφηκε η συνθηκολόγηση των γερμανικών και ιταλικών ενόπλων δυνάμεων στην Κρήτη.
Η συνθηκολόγηση, σύμφωνα με το έγγραφο, τίθονταν σε ισχύ από την επόμενη ημέρα 10 Μαΐου, στις 10 η ώρα το πρωί.
Έχουν δημοσιευθεί κατά καιρούς και έχουν γραφεί πολλά άρθρα για την συνθηκολόγηση της 9ης Μαΐου 1945 στη βίλα Αριάδνη.
Στο σημερινό φύλλο της έγκριτης εφημερίδας ΠΑΤΡΙΣ, παρουσιάζουμε τα τέσσερα αυθεντικά έγγραφα της συνθηκολόγησης.
Το σχέδιο και ένα κείμενο της συμφωνίας στα Ελληνικά, καθώς και το τελικό κείμενο με τις υπογραφές των Στρατηγών στα Αγγλικά και Γερμανικά.
Τα έγγραφα έχουν χαρακτηριστεί από τους συντάκτες τους απόρρητα, βρίσκονται στο Γενικό Επιτελείο Στρατού ΓΕΣ/Διεύθυνση Ιστορίας Στρατού ΔΙΣ και αντίγραφά τους στη Βουλή των Ελλήνων.
ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ (απόρρητο)
“´Αρχηγείο συμμαχικών δυνάμεων, σχέδιο παράδοσης των τοπικών Γερμανικών και Ιταλικών δυνάμεων στην Κρήτη
ΑΠΟΡΡΗΤΟ
- Ο γερμανός Διοικητής της Κρήτης παραδίνεται χωρίς όρους όπως και οι δυνάμεις που τελούν υπό την διοίκηση ή τον έλεγχό του, σε στεριά, θάλασσα και αέρα στα χέρια του Ανώτατου Συμμαχικού Διοικητή του μεσογειακού μετώπου.
- Όλες οι ένοπλες δυνάμεις που υπάγονται στην διοίκηση ή τον έλεγχο του Γερμανού Διοικητή της Κρήτης θα παύσουν τις εχθροπραξίες σε στεριά, θάλασσα και αέρα στις 10.00 ώρα Γκρήνγουϊτς την δεκάτην Μαΐου του 1945. Ο γερμανός Διοικητής της Κρήτης πάραυτα αναλαμβάνει να διευθετήσει ανάλογα.
- Ο γερμανός Διοικητής αναλαμβάνει να φέρει εις πέρας τις διαταγές που αναφέρονται στο έγγραφο αυτό καθώς επίσης και όποιες άλλες επιπρόσθετες διαταγές του Ανώτατου Συμμαχικού Διοικητή του μεσογειακού μετώπου. Η ανυπακοή προς παρόμοιες διαταγές και η αποτυχία συμμόρφωσης σε αυτές θα τιμωρείται σύμφωνα με τους αποδεκτούς νόμους και συμφωνίες περί πολέμου.
- Το σχέδιο θα τεθεί σε λειτουργία αμέσως μετά την υπογραφή του εγγράφου και οι διαταγές που αναφέρονται στο συνημμένο παράρτημα θα ισχύσουν από την ημερομηνία και την ώρα που ορίζεται στην παράγραφο 2.
- Το παρόν σχέδιο και οι διαταγές που το συνοδεύουν είναι συνταγμένα στην αγγλική και την γερμανική γλώσσα. Η αγγλική εκδοχή του εγγράφου είναι και η αυθεντική. Εάν προκύψουν τυχόν αμφιβολίες ως προς το νόημά του και την εφαρμογή, η απόφαση που θα παρθεί από τον Ανώτατο Διοικητή των Συμμαχικών Δυνάμεων θα είναι και η τελική.
- Το σχέδιο είναι ανεξάρτητο και χωρίς περιορισμούς και μπορεί να αντικατασταθεί από άλλο σχέδιο παράδοσης από ή εκ μέρους του Οργανισμού των Ηνωμένων Εθνών θα πρέπει να εφαρμοστεί στην Γερμανία και τις γερμανικές δυνάμεις συνολικά.
Γερμανός Διοικητής της Κρήτης
Χανς Μπέντακ
Ανώτατου Διοικητή των Συμμαχικών Δυνάμεων
Θέατρο μεσογειακών επιχειρήσεων
Ταξίαρχος Κίρκμαν
Γεώργιος Φουντουλάκης
Τόπος Ηράκλειο
Ημερομηνία 9 Μαΐου 45
Ο Στρατιωτικός Διοικητής Κρήτης
Ώρα 22.3
ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΙΜΕΝΟ
“ΑΡΧΗΓΕΙΟ ΣΥΜΜΑΧΙΚΩΝ ΔΥΝΑΜΕΩΝ
Ντοκουμέντο για την τοπική συνθηκολόγηση των Γερμανικών και Ιταλικών
ενόπλων δυνάμεων στην Κρήτη
- Ο γερμανός διοικητής του κατοχικού στρατού στην Κρήτη, παραδίδει με αυτό όλες τις διαταγές του και τον έλεγχό του στις ένοπλες δυνάμεις ξηράς-θαλάσσης και αέρος άνευ όρων και τίθενται αυτές οι ένοπλες δυνάμεις στη διάθεση του ανώτατου συμμαχικού διοικητή του πεδίου πολέμου στην Μεσόγειο χωρίς όρους.
- Όλες οι ευρισκόμενες υπό τις διαταγές και έλεγχο του Γερμανού διοικητή κατοχής στην Κρήτη ένοπλες δυνάμεις, παύουν όλες οι εχθροπραξίες επί της ξηράς – θαλάσσης και αέρος στης 10 ώρα (δυτικοευρωπαϊκή ώρα), 10 (μέρα), Μάη (μίνας) 1945. Ο γερμανός διοικητής του στρατού κατοχής στην Κρήτη, υποχρεούται να προβεί αμέσως στα απαραίτητα για αυτό τον σκοπό βήματα.
- Ο γερμανός διοικητής του στρατού κατοχής υποχρεούται, να διεκπεραιώσει τις περιληφθείσες στο παράρτημα εντολές, καθώς επίσης όλες τις υπόλοιπες εντολές του ανώτατου συμμαχικού διοικητή των ενόπλων δυνάμεων στη Μεσόγειο. Μη υπακοή σε αυτές τις εντολές θα τιμωρείται σύμφωνα με τους κανόνες και τους νόμους του πολέμου.
- Αυτό το ντοκουμέντο τίθεται αμέσως μετά την υπογραφή του σε ισχύ και οι περιληφθείσες στο παράρτημα διαταγές εφαρμόζονται σύμφωνα με την ορισμένη μέρα και ώρα της παραγράφου 2.
- Αυτό το ντοκουμέντο και οι περιληφθείσες διαταγές έχουν συνταχθεί στην αγγλική και την γερμανική γλώσσα. Το αγγλικό είναι το αυθεντικό κείμενο. Εάν παρουσιασθούν αμφιβολίες ως προς την σημασία και την κατανόηση, εναποθείται στην απόφαση του ανωτάτου συμμαχικού διοικητή.
- Στην περίπτωση μιας γενικής συμφωνίας συνθηκολόγησης, η οποία θα επιληφθεί από τα Ηνωμένα Έθνη ή στο όνομα αυτών, και αφορά στην Γερμανία και όλες τις γερμανικές ένοπλες δυνάμεις, αυτό το ντοκουμέντο είναι ανεξάρτητο από τέτοιες γενικές συμφωνίες συνθηκολόγησης, χωρίς καμιά επιρροή.
Χανς Μπέντακ Κίρκμαν
Ο Γερμανός Διοικητής του στρατού κατοχής στην Κρήτη
Κίρκμαν
Ο ανώτατος συμμαχικός διοικητής του πεδίου πολέμου στη Μεσόγειο.
…
Γεώργιος Φουντουλάκης
Τόπος: Ηράκλειο
Ημερομηνία: 9 Μαΐου 1945
Ώρα: 22.30”
ΣΧΟΛΙΑ: α) Έχουν γίνει πολλές προσεγγίσεις από ιστορικούς και ερευνητές της κρητικής αντίστασης για την παράδοση των Γερμανοϊταλών της Κρήτης, έχουν γραφεί δεκάδες άρθρα με ερωτήματα για τον ρόλο των Βρετανών, για τον χρόνο που παρέμειναν οι Γερμανοϊταλοί στην Κρήτη κ.α.
Στο σημερινό μας άρθρο παρουσιάζουμε τα έγγραφα της παράδοσης και σε μελλοντικό άρθρο θα προσεγγίσουμε με άλλα ανέκδοτα έγγραφα και τεκμήρια, τις παραμέτρους της συνθηκολόγησης.
Ήδη στις στήλες της εφημερίδα μας ΠΑΤΡΙΣ, τη Δευτέρα 17 Φεβρουαρίου 2020, έχουν παρουσιαστεί συμμαχικά έγγραφα για την παράδοση των Γερμανοϊταλών της Κρήτης.
β) Τα δύο από τα τέσσερα έγγραφα, το αγγλικό και το γερμανικό κείμενο έχουν τις υπογραφές του Υποστράτηγου Χανς Μπέντακ, του Ταξίαρχου Κίρκμαν και του Υποστράτηγου Γεωργίου Φουντουλάκη.
Τα ελληνικά κείμενα – μετάφρασή τους δεν έχουν υπογραφές. γ) Το αυθεντικό έγγραφο της παράδοσης και σε ισχύ είναι αυτό στην αγγλική γλώσσα δ) το αγγλικό έγγραφο μεταφράστηκε στα Ελληνικά και παραδόθηκε στον Γεώργιο Φουντουλάκη και είναι το έγγραφο με τον τίτλο ´ΤΟ ΣΧΕΔΙΟ».
ε) Το γερμανικό έγγραφο είναι η μετάφραση του αγγλικού. Στ) Και το γερμανικό έγγραφο μεταφράστηκε στα Ελλληνικά με τον τίτλο «ΤΟ ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΙΜΕΝΟ» και παραδόθηκε στον Γεώργιο Φουντουλάκη.
ζ) Η διαφορά των εγγράφων εντοπίζεται στις μεταφράσεις. Η ανάγνωσή τους καταδεικνύει ότι ο μεταφραστής του γερμανικού κειμένου ήταν πιο προσεκτικός, εκείνος του αγγλικού κειμένου έκανε κάποια μικρά λάθη στην απόδοσή του στα Ελληνικά.
Ο Γεώργιος Α. Καλογεράκης Είναι Δρ. Πανεπιστημίου Ιωαννίνων Διευθυντής Δημοτικού Σχολείου Θραψανού