Στο περιοδικό ΠΝΕΥΜΑΤΙΚΟΙ ΣΤΑΛΑΚΤΙΤΕΣ (τεύχος 32), που εξέδιδε το ΡΑΔΙΟ ΜΑΚΡΑΚΗ, μέχρι το θάνατο του ιδρυτού της Εταιρείας, αειμνήστου Μανόλη Μακράκη, ο αγαπητός και γνωστός στους Ηρακλειώτες Σητειακός κ. Γιάννης Χλουβεράκης δημοσίευσε μια μικρή λαογραφική μελέτη με τον τίτλο: «Οι Τούρκοι εκ των παροιμιών του ελληνικού λαού».
Στο κείμενό του ο κ. Χλουβεράκης, στηριζόμενος στη συλλογή παροιμιών του αειμνήστου καθηγητή της Λαογραφίας Δημήτρη Λουκάτου, παραθέτει μια σειρά από παροιμίες και φράσεις σχετικές με τους Τούρκους, όπως τους είδε ο ελληνικός λαός, αλλά και παροιμίες και φράσεις για μας, που δείχνουν πώς μας βλέπουν από τη μεριά τους οι Τούρκοι.
Κι επειδή οι σχέσεις της χώρας μας με τη γείτονα περνούν σήμερα μια δύσκολη φάση, λόγω των αρπακτικών διαθέσεων των Τούρκων πολιτικών, ας προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε την τουρκική πολιτική με βάση τη λαϊκή σοφία και να δούμε αν η πείρα του λαού μας ανταποκρίνεται όντως στην αλήθεια. Η προσέγγιση αυτή, βέβαια, γίνεται με επίγνωση του γεγονότος ότι οι διακρατικές σχέσεις είναι πιο πολύπλοκες από ό, τι μπορεί να περιγράψει η λαϊκή πείρα και σοφία.
Σύμφωνα, λοιπόν, με τη λαϊκή σοφία, η οποία βασίζεται στη σκληρή πείρα των 400 χρόνων της Τουρκοκρατίας, οι Τούρκοι παρουσιάζονται άρπαγες, φιλοχρήματοι, αχόρταγοι, συμφεροντολόγοι, άνθρωποι που θερίζουν εκεί όπου δεν έσπειραν και διεκδικούν αυτό που δεν τους ανήκει και που, όταν το πάρουν, είναι αδύνατο να το επιστρέψουν. Έλεγαν, λοιπόν, οι παλαιότεροι: «Τούρκον είδες; Άσπρα (χρήματα) θέλει. Κι άλλον είδες; Κι άλλα θέλει». Επίσης: «Ο Τούρκος άμα σου δει καλό πράμα, το κρατεί και λέει: «Ε, τώρα τούρκεψε!».
Η ιστορία έχει να μας δώσει πολλά παραδείγματα: από τον κεφαλικό φόρο (χαράτσι), το παιδομάζωμα, τα πεσκέσια προς τους πασάδες, την κατοχή των καλύτερων καλλιεργήσιμων εκτάσεων στα κατακτημένα μέρη έως την κατοχή του Κουρδιστάν και της Βόρειας Κύπρου. Είναι χαρακτηριστικό ότι η Τουρκία έχει καταδικαστεί επανειλημμένως από τον ΟΗΕ και άλλους διεθνείς οργανισμούς για την κατοχή της Β. Κύπρου και όμως όλες τις αποφάσεις τις έχει αγνοήσει παντελώς. Επιβεβαιώνεται, λοιπόν, η περιγραφή που κάνει ο λαός μας για τους Τούρκους.
Μια άλλη ομάδα παροιμιών και φράσεων αναφέρεται στην τουρκική λυκοφιλία και πονηριά: «Ο Τούρκος τη φιλία την έχει στο γόνατο» ή «Ο Τούρκος και γεφύρι να γενεί, πάνω του μην περάσεις!» ή «Ο Τούρκος σου δίνει βελόνι, για να σου πάρει γυνί» και «Ο Τούρκος σε ελεεί ή για να πάει στο δικό του παράδεισο ή για να σε κλέψει». Είναι όντως έτσι οι Τούρκοι; Εδώ περιγράφεται η ανατολίτικη γενικά πονηριά: ό,τι δεν μπορούσε να πάρει ο Τούρκος διά της βίας, το έπαιρνε με την πονηριά, επειδή ως Ανατολίτης είχε μάθει να μη δουλεύει, μια που άλλοι δούλευαν γι’ αυτόν.
Ο Φώτης Κόντογλου, που καταγόταν από το Αϊβαλί της Μ. Ασίας και είχε ζήσει τους Τούρκους, γράφει στο κείμενό του με τον τίτλο «Έλληνες και Τούρκοι» (περιλαμβάνεται στο βιβλίο του «Πονεμένη Ρωμιοσύνη, σ. 309-319): «Ενώ ο Τούρκος, έχει πολλά καλά, είναι καλοκάγαθος, απλοϊκός και φιλόξενος, σαν δεν τον έχει πιάσει ο φανατισμός που τον κάνει από πρόβατο θηρίο, αλλά είναι βαρύς κι αδιάφορος, δεν αγαπά τη δουλειά, δεν έχει το κέφι που έχει ο Έλληνας, κι αυτή η φυσική νωθρότητά του χειροτερεύει από την πίστη που έχει στο «κισμέτ», στο γραφτό, κι έτσι κι η λίγη δραστηριότητά του χάνεται ολότελα».
Επομένως, ο Τούρκος έχει μια θρησκεία κι ένα ιστορικό παρελθόν που τον ωθεί στην αρπαγή είτε διά της βίας είτε διά της πονηριάς. Αυτό αποτυπώνεται στην εξωτερική πολιτική των Τούρκων: βλέπουμε π. χ. με πόσους τρόπους και δικαιολογίες προσπαθεί η Τουρκία να εισέλθει στη Συρία και να αρπάξει ένα τμήμα της.
Η ίδια πρακτική εφαρμόστηκε και στα γεγονότα του 1955 και του 1964-65, όταν, με ψεύτικες δικαιολογίες, οι Τούρκοι δημιούργησαν βίαια επεισόδια με διώξεις, αρπαγές και καταστροφές ρωμαίικων περιουσιών, βεβηλώσεις ναών και νεκροταφείων και απελάσεις Ελλήνων από την Κωνσταντινούπολη. Και τώρα, με τη δικαιολογία ότι τάχα υπερασπίζονται τα συμφέροντα των Τουρκοκυπρίων, προβαίνουν σε έρευνες και γεωτρήσεις στην ΑΟΖ της Κύπρου.
Υπάρχει ακόμη η παροιμία, σύμφωνα με την οποία «Όπου πατήσει Τούρκος, χορτάρι δεν φυτρώνει!».
Η παροιμία αυτή είναι ένα είδος συμπεράσματος, που βγαίνει από τα προηγούμενα και που είναι η απόλυτη απόδειξη της αρπακτικότητας και της βιαιότητας των Τούρκων, συμπεριφορές που έζησε ο Έλληνας στο πετσί του στο μακρύ χρονικό διάστημα της Τουρκοκρατίας αλλά και στα νεότερα χρόνια (Μικρά Ασία, Κύπρος, Ίμβρος, Τένεδος).
Προφανώς, δεν υποστηρίζω ότι όλοι οι Τούρκοι σκέπτονται και λειτουργούν με αυτόν τον τρόπο. Υπάρχουν και στην Τουρκία φωνές μετριοπαθείς και δημοκρατικές, που αντιτίθενται σε τέτοιες επιθετικές πολιτικές και δεν συμφωνούν με την καταπάτηση του Διεθνούς Δικαίου που γίνεται από την πλευρά της χώρας τους. Δυστυχώς, οι φωνές αυτές έχουν φιμωθεί από το ψευδελεύθερο καθεστώς που επικρατεί στην Τουρκία.
Έτσι, δυστυχώς για την ειρήνη και τη δημοκρατία, οι Τούρκοι πολιτικοί, ορμώμενοι από τις ιδεοληψίες και το μεγαλοϊδεατισμό του ηγέτη τους, από την πεποίθηση ότι είναι μια μεγάλη περιφερειακή δύναμη και από το γεγονός ότι μυρίστηκαν «παρά» στη γειτονιά τους (πετρέλαιο και φυσικό αέριο), νομίζουν ότι μπορούν και ότι έχουν αφ’ εαυτών το «δικαίωμα» να λειτουργήσουν με «τσαμπουκά» σαν αρπακτικά και να επιβάλουν τη θέλησή τους, αδιαφορώντας για την αντίθεση της Ε.Ε., των ΗΠΑ και άλλων κρατών.
Η συμπεριφορά αυτή έρχεται να επιβεβαιώσει τη λαϊκή πείρα και σοφία των Ελλήνων, όσον αφορά την αρπακτικότητα των Τούρκων. Εκείνο που πρέπει να προσεχθεί από τους Έλληνες πολιτικούς είναι ότι οι Τούρκοι δεν πρέπει να αφεθούν να δημιουργήσουν τετελεσμένα με τον «τσαμπουκά» τους στην ΑΟΖ της Κύπρου ή στο Αιγαίο, πράγμα που εκείνοι θα επιδιώξουν με κάθε τρόπο.
Διότι, όπως μας έδειξε η σοφία του λαού και η ίδια η ιστορία, όταν και αν αυτό συμβεί, ο Τούρκος είναι αδύνατο να επιστρέψει ό, τι κατέλαβε ή, για να το αφήσει, πρέπει να πάρει κάτι άλλο. Η Τουρκία αυτή τη στιγμή πράττει χωρίς να λογαριάζει καμιά συνθήκη, κανένα δίκαιο. Δίκαιο γι’ αυτήν είναι μόνο το συμφέρον της, όπως η ίδια το περιγράφει και το αντιλαμβάνεται.
Η διεθνής κοινότητα, αν δεν θέλει να ανοίξουν οι ασκοί του Αιόλου, πρέπει να επαναφέρει την Τουρκία από τον παραλογισμό στη λογική και οι Έλληνες πολιτικοί, ομονοώντας έστω και για μια φορά, να καταγγείλουν με κάθε τρόπο και σε όλους τους διεθνείς οργανισμούς την τουρκική επιθετικότητα, τονίζοντας τους κινδύνους που εγκυμονεί ο τούρκικος «τσαμπουκάς». Ταυτόχρονα, να έχουν έτοιμη την άμυνα της χώρας για κάθε ενδεχόμενο.