Καιρούς είχα να ακούσω τη λέξη «Συμπόσιον». Βαρύγδουπη και χυμώδης καθώς είναι από μόνη της, με εκτόπισμα στο άκουσμά της, κουβαλά εικόνες. Πολλές εικόνες. Κυρίως όμως οχλαγωγία και μυρωδιές. Και όχι κατ’ ανάγκη φιλοσοφία, όπως θα το ‘θελε ο Πλατωνικός συνειρμός. Σε μια συγκέντρωση φίλων ή σε ένα πάρτι πάει κυρίως ο νους. Άλλωστε η ετοιμολογία είναι συν+πίνειν. Συνάθροιση που διέπεται από σπονδές στη γαστέρα, φαγοπότι δηλαδή, με συνδυασμό ποτού που, άντε, εν μέσω της ευφορίας, να ακούγεται και καμιά μπούρδα που βαφτίζεται φιλοσοφία.
Στην αρχαία Ελλάδα το Συμπόσιο που ήταν ο πιο σημαντικός τρόπος κοινωνικοποίησης, αποτελούσε την πιο διαδεδομένη μορφή διασκέδασης. Βλέπετε, δεν είχαν ακόμη ανακαλυφθεί οι μικρές τηλεφωνικές οθόνες smart που ο καθένας μπορούσε να ολισθαίνει ολημερίς το δείκτη του και να αραδιάζει από τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης επί παντός επιστητού άποψη, της υψηλής νόησης συμπεριλαμβανομένης.
Το πρόγραμμα, εκτός από το γεύμα με μεζεδάκια που συνήθως ήταν γλυκίσματα από μέλι και ψημένους κόκκους σταριού για να απορροφούνε το καλό Διονυσιακό κρασάκι που έρρεε άφθονο και να επιμηκύνεται ο χρόνος της συνάθροισης, περιελάμβανε χορεύτριες εταίρες, ακροβάτες και αυλητές που οι συμμετέχοντές τους απολάμβαναν ξαπλωμένοι σε ανάκλιντρα. Κάποιοι έπαιζαν και τον «κότταβο» με τα ζατρίκια, το αρκετά δημοφιλές επιτραπέζιο παιχνίδι, κάτι ας πούμε σαν το δικό μας σημερινό τάβλι.
Το κτίριο που στεγάζεται σήμερα το Τεχνικό Επιμελητήριο Ελλάδος, Τμήμα Ανατολικής Κρήτης (ΤΕΕ/ΤΑΚ), πίσω ακριβώς από το Ιστορικό Μουσείο, δεν γνωρίζω -παρότι ενεργό μέλος του- αν έχει εσχάτως εξοπλίσει την αίθουσα των εκδηλώσεών του με ανάκλιντρα, τάβλια και λοιπά σύνεργα του υψηλού πνεύματος. Ξέρω όμως καλά ότι πολύ κοντά του, βρίθουν πολλά κουτούκια και κρασοπουλειά με γαργαλιστικές απολαύσεις για τον ουρανίσκο και τη γαστέρα, που κάποια από αυτά ίσως κάνουν και ντελίβερι.
Εκεί λοιπόν σε αυτή την αίθουσα του ΤΕΕ/ΤΑΚ, που αυλίζονται τα ιερά τέρατα της τεχνικής επιστήμης της Ανατολικής Κρήτης και οι παντοειδείς φωτοδόχοι σοφοί των τεχνικών συμβούλων της Πολιτείας που καριερίζονται σε ασκήσεις κατάληψης θέσεων του δημοσίου βίου και κορβανά, εκεί λοιπόν σε αυτόν το χώρο, επιλέχτηκε να γίνει το ντεμπούτο ενός νέου ανένδοτου. Εκεί διαβάζω, ότι συντελέστηκε κάτι σαν το λάκτισμα για να ξαναβρεθεί ο χαμένος μίτος του πολιτισμού.
Η εκδήλωση για λίγο ακόμη -αν δεν ήμασταν απολύτως μεταξύ μας-, σχεδόν θα καταγραφόταν από τους σεισμογράφους του Εθνικού Αστεροσκοπείου. Υποθέτω ότι θα έμοιαζε με «ψυχαλισμένο πεζοδρόμιο» όπως λέγαμε στους αλλοτινούς παλιούς καιρούς, και γι’ αυτό θα έλαθε της καταγραφής των σεισμογράφων και των λοιπών εγχώριων πνευματικών Τεμένων. Τι διάβολο, στην Κρήτη είμαστε και ξέρομε από λαβύρινθους και νήματα για να ξεφωτίσουμε από το παντοειδές πνευματικό σκότος που μας κυκλώνει. Κάποιοι που έχουν βρει το μίτο της Αριάδνης, ξέρουν να ξετυλίγουν το κουβάρι για να βγάλουν την Κοινωνία στο λειμωνάριον του φωτός.
Που λέτε, το «Συμπόσιον πολιτισμού» που έγινε στο ΤΕΕ/ΤΑΚ, (άγνωστο αν είχε και ντελίβερι) είχε θέμα τον «απηνή διωγμό» του τελευταίου από τη σύγχρονη Κοινωνία και την Πολιτική. Το οργάνωσε (λέει) ο ομώνυμος πολιτιστικός φορέας, ο οποίος είναι κάτι σαν το βαρύ πυροβολικό του πνεύματος, το think tank του τμήματος Πολιτισμού του ΣΥΡΙΖΑ Ηρακλείου. Υποθέτω είναι οι σύντροφοι που στα πλαίσια του Δειπνοσοφισμού, θα διαβάζουν τα έπη της Φιληάδας, της Πολακιάδας και τα λοιπά υψηλά διαφωτιστικά πνευματικά κείμενα της Κουμουνδούρου που συνομιλούν απευθείας με το παγκόσμιο Πάνθεον για την κοινωνική δικαιοσύνη.
Πώς να το κάνουμε δηλαδή; Πλάι στις ιδεολογικές παραφυάδες του Ρουβίκωνα και των αγανακτισμένων της πλατείας, να μην υπάρχουν και τα βαριά χαρτιά στην επικράτεια του Πνεύματος και της Κουλτούρας; Όχι εν είδει περιστεράς φυσικά που λένε τα παραμύθια, αλλά εν είδει άλλων αγανακτισμένων συμπολιτών μας. Γιατί; Μα γιατί «τα τελευταία χρόνια αντί ο πολιτισμός να ενισχύεται, διώκεται συστηματικά ως εχθρική κατηγορία από την πολιτική εξουσία και τη σημερινή κυβέρνηση, η οποία στοχεύει μόνο στη μεγέθυνση των κερδών χωρίς όρια και στην κατάρρευση των οραμάτων ζωής, ώστε η εξαθλίωση και η βαρβαρότητα να γίνουν η καθημερινότητά μας» (sic).
Επειδή λοιπόν ο «πολιτισμός ως η ύψιστη δημιουργία του ανθρώπου που συμπυκνώνει τις οικουμενικές απελευθερωτικές αξίες» (sic) διατηρεί «τους συνεκτικούς δεσμούς της κοινωνίας και υποβαστάζει τους θεσμούς της Δημοκρατίας» (sic) βάλλεται «στρατηγικά» με πυρ ομαδόν από τον πανούργο Μητσοτάκη και το αντίστοιχο στρατηγείο του στην οδό Μπουμπουλίνας, το αποτέλεσμα είναι ότι η «σημερινή κυβέρνηση και η πολιτική εξουσία οδηγεί στην έκρηξη της εγκληματικότητας, στην κατάρρευση της κοινωνικής συνείδησης και των δημοκρατικών θεσμών με συνέπεια εθνικές τραγωδίες» (sic).
Μάλιστα λέει το σχετικό μανιφέστο, όλα αυτά είναι σε τέτοιο βαθμό ώστε αποτελούν «μοναδικό φαινόμενο σε όλη την διάρκεια της Μεταπολίτευσης, συναγωνιζόμενη την μισητή δικτατορία», και καλούν την κοινωνία να αναπτύξει ένα κίνημα ώστε να αντισταθεί στον «ανθρώπινο εξευτελισμό και τον πολιτικό ολοκληρωτισμό» (sic). Αποφεύγω να μεταφέρω χάριν οικονομίας, περισσότερες λεπτομέρειες από τη ρητορική και το αφήγημα της ανακοίνωσης-κάλεσμα του Συμποσίου.
Έτσι κι αλλιώς αυτό έχει ήδη καταγραφεί στις δέλτους της Ιστορίας ως θούριος και σάλπισμα, ως Πνευματικό Εμβατήριο (τρέμε Σικελιανέ) σε εμάς τους ατυχείς Κρήτες που τελούμε εν πνευματική αιχμαλωσία και αβυσσαλέο σκότος. Ως μια καίρια πνευματική Διαθήκη που μας ξετσιμπλιάζει από το πολιτιστικό έρεβος και την πενία που βιώνουμε και το αγνοούμε εντελώς. Και για να σοβαρευτούμε κλείνοντας: Μπορεί όντως από τη βαρβαρότητα μέχρι τον Πολιτισμό να πέρασαν αιώνες ολόκληροι. Όμως από τον Πολιτισμό μέχρι την παρδαλή γραφικότητα αρκεί μονάχα μια ημέρα…
Πίνακας: Raffaello, Η Σχολή των Αθηνών (1509-1511), Αποστολικό Παλάτι Βατικανού.
*Ο κ. Κωστής Ε. Μαυρικάκης είναι πολιτικός μηχανικός ΕΜΠ