Σκοποί και στόχοι, που δημιουργούν οι σκέψεις, οι ιδέες και οι στοχασμοί, που σχηματοποιούνται στη συνείδηση και όχι στις αισθήσεις, στην πραγματοποίηση των οποίων προσβλέπουμε και οι οποίες βοηθούν να υπερβούμε βιωματικές εμπειρίες ή καταστάσεις αποδίδουν τον ορισμό του οράματος.
Το όραμα δεν είναι όνειρο, δηλαδή βίωση διαδοχής ήχων, παραστάσεων, αισθημάτων και συναισθημάτων, αποτέλεσμα των εγκεφαλικών διεργασιών κατά τη διάρκεια του ύπνου, ούτε και οπτασία, κατάσταση έκστασης, που συνοδεύεται από παραληρήματα. Είναι αντίληψη της τρέχουσας πραγματικότητας για επίτευξη σχεδίων σκοπών και στόχων μελλοντικής προοπτικής.
Το όραμα αποτελεί την κινητήρια δύναμη, η οποία παρασύρει σε ατομική και συλλογική δράση και πυξίδα, που καθοδηγεί τα φυσικά πρόσωπα και τις συλλογικότητες στην εκπλήρωση των σκοπών και των στόχων τους.
Ο Σεισμός των 6 Richter της 27ης Σεπτεμβρίου άφησε πίσω του καταστροφές, που κυριολεκτικά ανέτρεψαν τον τρέχοντα αναπτυξιακό σχεδιασμό του Δήμου αλλά και δημιούργησε ευκαιρίες ανοικοδόμησης και ανάπλασης των πληγεισών περιοχών που επιβεβαιώνουν την αρχαία ρήση, «Ουδέν κακό αμιγές καλού».
Στο πλαίσιο αυτό η Δημοτική αρχή καλείται, να αξιολογήσει τις καταστροφές και υλικές ζημιές που συνιστούν το κακό και να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες ανοικοδόμησης και ανάπλασης, που εκφράζουν το αμιγές καλό, για τη διαμόρφωση νέου δημοτικού διεκδικητικού αναπτυξιακού σχεδίου με στόχους:
Οι Άμεσες και βραχυ-μεσο-μακρο- πρόθεσμες, δράσεις και ενέργειες Κυβέρνησης και Δήμου να δρομολογήσουν διεργασίες και διαδικασίες για την αποκατάσταση των ζημιών και ανάπλαση του περιβάλλοντος ως δομικού συστατικού της ανάπτυξης και εννοιολογική σύλληψη που περιλαμβάνει τα πάντα, τη φύση, την πολιτιστική μας κληρονομιά, την ιστορία και αισθητική της περιοχής και «τα θέλω» των δημοτών.
–Η χρηματοδότηση των αναπτυξιακών έργων αποκατάστασης και ανάπλασης των πληγεισών περιοχών να υποστηρίζεται από πιστώσεις του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης, του ΠΕΠ 2021-2027 της περιφέρειας Κρήτης, των Ευρωπαϊκών και Τομεακών προγραμμάτων για εξειδικευμένους τομείς περιφερειακής ανάπτυξης, του Ολοκληρωμένου Προγράμματος Τοπικής Ανασυγκρότησης και Ανάκαμψης, του ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 2021-2025, του ταμείου Αλληλεγγύης Ευρωπαϊκής Ένωσης.
–Το Ειδικό Χωρικό Σχέδιο, που προκηρύχτηκε, να καταρτιστεί και να εφαρμοστεί άμεσα προκειμένου να δημιουργήσει νέα πραγματικότητα για την αναπτυξιακή πορεία του δήμου, με τον καθορισμό χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης καθώς και μέτρων, προκειμένου να καταστούν επιλεγμένες περιοχές κατάλληλες για υλοποίηση προγραμμάτων παρεμβάσεων. αστικής ανάπλασης, περιβαλλοντικής προστασίας και αντιμετώπισης των συνεπειών των φυσικών καταστροφών.
–Το νέο αναπτυξιακό σχέδιο, εμπεριστατωμένο, τεκμηριωμένο και πλαισιωμένο με έργα και δράσεις, που θα συνδέουν αναπτυξιακή πορεία και αναπτυξιακό έλλειμμα του Δήμου, να αποτελεί αναπόσπαστο μέρος των κυβερνητικών σχεδιασμών για την αποκατάσταση των ζημιών και των συνθηκών διαβίωσης των πληγεισών.
Ενδεικτικά αναφέρονται, έργα για τη βελτίωση του ενδοδημοτικού οδικού δικτύου, η αξιοποίηση περιοχών φυσικού κάλους, η κατασκευή σχολικών κτηρίων, η εκπόνηση μελετών και πραγματοποίηση ερευνών για τη γεωμορφολογική, τεκτονική και γεωλογική δομή της περιοχής του Δήμου, η ανέγερσης σύγχρονου Δημαρχείου στην έδρα του Δήμου τον Ευαγγελισμό, προκειμένου να τελειώσει η περιφορά του Δημοτικού Συμβουλίου στις δημοτικές ενότητες. Ένα έργο, που θα μπορούσε να αποτελέσει ευγενή προσφορά του φορέα λειτουργίας και εκμετάλλευσης του έργου του αεροδρομίου και απόδειξη πραγματικής αλληλεγγύης και συμπαράστασης στο δύσκολο έργο της ανοικοδόμησης του Δήμου και αποκατάσταση των ζημιών.
Το ΤΕΕ/ΤΑΚ μπορεί και πρέπει να επιμεληθεί το αναπτυξιακό αυτό σχέδιο, στο πλαίσιο της βοήθειας και καλών υπηρεσιών προς τον Δήμο ως τεχνικός σύμβουλος.
— Η επανεξέταση του δημοτικού σχεδιασμού αντιμετώπισης κρίσεων, να αποτελέσει άμεση προτεραιότητα της Δημοτικής αρχής μετά την εξομάλυνση των συνθηκών διαβίωσης των πληγεισών, καθόσον η εφαρμογή του «Σχεδίου Εγκέλαδος» στο Δήμο λειτούργησε προβληματικά παρά την έντονη εμμονή μιας παρατεταμένης σεισμικής δραστηριότητας, η οποία επέβαλε επιτακτικά τη λήψη και εφαρμογή προληπτικών μέτρων από τις δημοτικές υπηρεσίες, στη φάση της πρόληψης-προετοιμασίας, που σαφώς προβλέπει ο σχεδιασμός «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ» για τις φυσικές καταστροφές και όχι στη φάση της κινητοποίησης-επέμβασης, όπως κατέγραψαν και μπορούμε να δούμε, τα τηλεοπτικά συνεργεία. Ασφαλώς και δεν είναι καιρός ούτε προσφέρεται το θέμα, για αντιπαραθέσεις και αντεγκλήσεις, που ζημιώνουν και απαξιώνουν τον τόπο.
Οι παραπάνω οραματικές σκέψεις εκφράζουν και αναδεικνύουν ένα διεκδικητικό αναπτυξιακό σχέδιο για υπέρβαση της τρέχουσας βιωματικής εμπειρίας, η οποία ας μη τρέφουμε αυταπάτες θα έχει μακρύ χρονικό ορίζοντα και ποικιλόμορφες φάσεις.
Διαχρονικές παραλήψεις, αδυναμίες, αστοχίες παθογένειες, αλλά κυρίως το θεσμικό, οργανωτικό και λειτουργικό περιβάλλον στο οποίο λειτουργούν οι Δήμοι το οποίο εξακολουθεί ακόμη και μετά την εφαρμογή του προγράμματος ´Κλεισθένη-1ª να χαρακτηρίζεται από έντονο συγκεντρωτισμό και υπέρμετρη γραφειοκρατία, δεν επέτρεψαν τη δημιουργία και δρομολόγηση των αναγκαίων υποδομών, αναπτυξιακών έργων πνοής στο δήμο, που θα μπορούσαν να καλύψουν το πασιφανές αναπτυξιακό έλλειμμα στο οποίο συνέβαλαν και τα αδύνατα σημεία της περιοχής (προβλήματα), που είναι: Η απουσία σύνδεσης του χωροταξικού και αναπτυξιακού σχεδιασμού.
Η ανυπαρξία μελετών και ερευνών για τη Γεωμορφολογική, Τεκτονική και Γεωλογική δομή της περιοχής, τις Υρδογεωλογικές συνθήκες του τόπου, την οριοθέτηση και ανάλυση των Υδρολογικών λεκανών, που δίδουν δυναμική στην αναπτυξιακή πορεία του τόπου.
Η αδυναμία παραγωγικής συγκρότησης του Δήμου. Η απουσία δομών και μηχανισμών υποστήριξης αναπτυξιακής δραστηριότητας. Η ανυπαρξία ιεράρχησης και προτεραιοποίησης των υφισταμένων αναγκών. Η εξάρτηση της οικονομίας του Δήμου αποκλειστικά από τον πρωτογενή τομέα.
Η ιδιότυπη ομηρία της αναπτυξιακής προοπτικής του τόπου επί 20ετία, με τη ματαίωση κάθε επενδυτικής δραστηριότητας λόγω της αναποφασιστικότητας και της αναποτελεσματικότητας των κυβερνήσεων μας να δρομολογήσουν την κατασκευή του νέου πολιτικού αεροδρομίου.
Αιθεροβατούμε πιστεύοντας ότι τα προβλήματα που σήμερα αντιμετωπίζουμε θα επιλυθούν με τις επικοινωνιακού τύπου πολιτικές επισκέψεις και υποσχέσεις, που κατά κανόνα καταλήγουν στις γνώριμες σε όλους εικόνες της εγκατάλειψης, μετά την απομάκρυνση των τηλεοπτικών συνεργείων από τους τόπους των καταστροφών.
Η υπέρβαση της τρέχουσας βιωματικής εμπειρίας, είναι και έργο ευθύνης της Δημοτικής αρχής, που οφείλει να αφυπνίσει τα κοινωνικά μας προτάγματα, που θα επιτρέψουν «να φθάσουμε όπου δε μπορούμε», όπως προτρέπει ο στοχαστής Νίκος Καζαντζάκης.
Προτροπή, που παρά το ουτοπικό της σημαινόμενο, κρύβει αντοχές να ξεπεράσουμε τα όρια των δυνατοτήτων μας, να μάθουμε να κτίζουμε όνειρα εκεί που τελειώνουν οι ελπίδες και να διεκδικήσουμε όσα δικαιωματικά αξίζει και απαιτεί ο τόπος και οι δημότες-πολίτες του.
* Ο Μανόλης Κομπολάκης είναι τ. Δημοτικός Σύμβουλος