«Σκοποί και στόχοι, που δημιουργούν οι σκέψεις, οι ιδέες και οι στοχασμοί οι οποίοι σχηματοποιούνται στη συνείδηση και όχι στις αισθήσεις, στην πραγμάτωση των οποίων προσβλέπουμε και οι οποίες βοηθούν να υπερβούμε βιωματικές εμπειρίες ή καταστάσεις αποδίδουν τον ορισμό του οράματος».
Το όραμα δεν είναι όνειρο, δηλαδή βίωμα διαδοχής ήχων, παραστάσεων, αισθημάτων και συναισθημάτων, αποτέλεσμα των εγκεφαλικών διεργασιών κατά τη διάρκεια του ύπνου, ούτε οπτασία, κατάσταση έκστασης, που συνοδεύεται από παραληρήματα.
Το όραμα είναι η αντίληψη της τρέχουσας πραγματικότητας, που παρασύρει σε ατομικές και συλλογικές δράσεις τα φυσικά πρόσωπα και τις κοινωνικές συλλογικότητες για να εκπληρώσουν οραματικούς σκοπούς και στόχους.
Αγαπητέ κ. Δήμαρχε,
Ο σεισμός των 6 Richter της 27ης Σεπτεμβρίου άφησε πίσω του καταστροφές, που κυριολεκτικά ανέτρεψαν τον τρέχοντα αναπτυξιακό σχεδιασμό του Δήμου αλλά και δημιούργησε ευκαιρίες ανοικοδόμησης και ανάπλασης των πληγεισών περιοχών που επιβεβαιώνουν την αρχαία ρήση «Ουδέν κακό αμιγές καλού».
Στο πλαίσιο αυτό η Δημοτική αρχή καλείται να αξιολογήσει τις καταστροφές και υλικές ζημιές που συνιστούν το κακό και να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες ανοικοδόμησης και ανάπλασης, που εκφράζουν το αμιγές καλό, για τη διαμόρφωση νέου δημοτικού διεκδικητικού αναπτυξιακού σχεδιασμού με στόχους:
1. Τις άμεσες και βραχυ-μεσο-μακρο- πρόθεσμες, ενέργειες της κυβέρνησης και του Δήμου, που θα δρομολογήσουν διεργασίες και διαδικασίες για την αποκατάσταση των ζημιών και ανάπλαση του περιβάλλοντος ως δομικού συστατικού της ανάπτυξης και εννοιολογική σύλληψη που περιλαμβάνει τα πάντα, τη φύση, την πολιτιστική μας κληρονομιά, την ιστορία, την αισθητική της περιοχής και «τα θέλω» των δημοτών.
2. Τη χρηματοδότηση των αναπτυξιακών έργων αποκατάστασης και ανάπλασης των πληγέντων περιοχών, από τις πιστώσεις του Εθνικού Προγράμματος Ανάπτυξης, του ΠΕΠ 2021-2027 της περιφέρειας Κρήτης, του Ολοκληρωμένου Προγράμματος Τοπικής Ανασυγκρότησης και Ανάκαμψης, του Ταμείου Ανάκαμψης και Ανθεκτικότητας 2021-2025 και του Ταμείου Αλληλεγγύης Ευρωπαϊκής Ένωσης.
3. Την άμεση εφαρμογή του Ειδικού Χωρικού Σχεδίου, που έχει προκηρυχτεί για να δημιουργηθεί νέα χωροταξική πραγματικότητα, με τον καθορισμό χρήσεων γης, όρων και περιορισμών δόμησης, καθώς και μέτρων για να καταστούν επιλεγμένες περιοχές κατάλληλες για υλοποίηση προγραμμάτων παρεμβάσεων αστικής ανάπλασης, περιβαλλοντικής προστασίας και αντιμετώπισης των συνεπειών των φυσικών και άλλων καταστροφών.
4. Την κατάρτιση Αναπτυξιακού Σχεδιασμού εμπεριστατωμένου και τεκμηριωμένου με τις προτάσεις, τα πορίσματα και τα συμπεράσματα Αναπτυξιακού Συνεδρίου, που είναι επιβεβλημένο να διοργανωθεί στο Δήμο το ταχύτερο δυνατό ή με τις προτάσεις και εισηγήσεις εξειδικευμένων ειδικών συμβούλων, Ο νέος αναπτυξιακός σχεδιασμός πλαισιωμένος με έργα, που θα εξαλείφουν το αναπτυξιακό έλλειμμα και θα συνδέουν άρρηκτα την αναπτυξιακή προοπτική του Δήμου με το φορέα της εκμετάλλευσης του νέου πολιτικού αεροδρομίου, η λειτουργία του οποίου διαμορφώνει και καθορίζει καταλυτικά τις αναπτυξιακές προοπτικές του τόπου.
Ενδεικτικά αναφέρονται: Έργα για τη βελτίωση του ενδοδημοτικού οδικού δικτύου. Αξιοποίηση περιοχών φυσικού κάλλους. Κατασκευή σχολικών κτηρίων. Εκπόνηση μελετών και πραγμάτωση ερευνών για τη γεωμορφολογική, τεκτονική και γεωλογική δομή της περιοχής του Δήμου.
Ανέγερση σύγχρονου Δημαρχείου στην έδρα του Δήμου στον Ευαγγελισμό, προκειμένου να τελειώσει η περιφορά του Δημοτικού Συμβουλίου στις δημοτικές ενότητες.
Ένα έργο, που θα αποτελούσε ευγενή προσφορά του φορέα λειτουργίας και εκμετάλλευσης του αεροδρομίου, απόδειξη έμπρακτης ειλικρινούς αλληλεγγύης και συμπαράστασης στο δύσκολο έργο της ανοικοδόμησης του Δήμου και αποκατάσταση των ζημιών αλλά και ανταποδοτικό όφελος για τις δυσμενέστατες περιβαλλοντικές επιπτώσεις που αναπόφευκτα συνεπάγεται η λειτουργία του νέου πολιτικού αεροδρομίου.
Το ΤΕΕ/ΤΑΚ μπορεί και πρέπει να επιμεληθεί ως τεχνικός σύμβουλος του Δήμου το νέο αναπτυξιακό σχεδιασμό, στο πλαίσιο της βοήθειας και των καλών υπηρεσιών του.
5. Την επανεξέταση του Σχεδιασμού Αντιμετώπισης Κρίσεων, του Δήμου, για να αντιμετωπιστούν προβλήματα, αδυναμίες και παραλείψεις που ανέδειξε η απουσία προληπτικών μέτρων, τα οποία επέβαλε η εμμονή μιας έντονης και παρατεταμένης σεισμικής δραστηριότητας.
Μέτρα που σαφέστατα ορίζει το Σχέδιο «ΞΕΝΟΚΡΑΤΗΣ» στη φάση της πρόληψης και προετοιμασίας και όχι στη φάση της κινητοποίησης και επέμβασης, όπως κατέγραψαν τα τηλεοπτικά συνεργεία. Ασφαλώς και δεν είναι καιρός ούτε προσφέρεται το θέμα, για αντιπαραθέσεις και αντεγκλήσεις, οι οποίες ζημιώνουν και απαξιώνουν τον τόπο.
Αγαπητέ κ. δήμαρχε,
Οι παραπάνω οραματικές σκέψεις αναδεικνύουν και εκφράζουν έναν διεκδικητικό αναπτυξιακό σχεδιασμό για υπέρβαση της τρέχουσας βιωματικής εμπειρίας, που ας μη τρέφουμε αυταπάτες θα έχει μακρύ χρονικό ορίζοντα και ποικιλόμορφες φάσεις.
Διαχρονικές παραλείψεις, αδυναμίες, αστοχίες παθογένειες, αλλά κυρίως το θεσμικό, οργανωτικό και λειτουργικό περιβάλλον των Δήμων, που εξακολουθεί ακόμη και μετά την εφαρμογή του προγράμματος «Κλεισθένη-1» να χαρακτηρίζεται από έντονο συγκεντρωτισμό και υπέρμετρη γραφειοκρατία, δεν επέτρεψαν τη δρομολόγηση των αναγκαίων υποδομών και αναπτυξιακών έργων πνοής στο δήμο, που θα μπορούσαν να καλύψουν το πασιφανές αναπτυξιακό έλλειμμα.
Έλλειμμα, στο οποίο συνέβαλαν οι αδυναμίες της περιοχής αλλά και η απεμπόληση ευκαιριών λόγω της άγνοιας και αδυναμίας των Δημοτικών αρχών να αξιοποιήσουν αναλύσεις SWOT** για τη στοχοθέτηση του αναπτυξιακού σχεδιασμού στο Δήμο.
Στοχοθέτηση την οποία θα εξασφάλιζε η διοργάνωση Αναπτυξιακού Συνεδρίου ή το συμβουλευτικό έργο και η υποστήριξη εξειδικευμένων ειδικών συμβούλων που για ανεξήγητους λόγους δεν αξιοποιήθηκε.
Στις ευκαιρίες που χάθηκαν κυριαρχεί αναμφίβολα το έργο του νέου διεθνούς πολιτικού αεροδρομίου όπου οι άστοχοι και λανθασμένοι χειρισμοί των διαχρονικών Δημοτικών αρχών απέτρεψαν να συνδέσουν άρρηκτα την αναπτυξιακή προοπτική του τόπου με το φορέα λειτουργίας και εκμετάλλευσης ενός έργου κυβερνητικής εμβέλειας.
Στις αδυναμίες της περιοχής αναφέρονται θέματα που σχετίζονται κυρίως με τις παθογένειες, αδυναμίες και προβλήματα του αυτοδιοικητικού χώρου όπως:
Η απουσία σύνδεσης του χωροταξικού και αναπτυξιακού σχεδιασμού. Η ανυπαρξία μελετών και ερευνών για τη γεωμορφολογική, τεκτονική και γεωλογική δομή της περιοχής, τις υδρογεωλογικές συνθήκες του τόπου, την οριοθέτηση και ανάλυση των υδρολογικών λεκανών, που δίδουν δυναμική στην αναπτυξιακή πορεία του τόπου.
Η αδυναμία παραγωγικής συγκρότησης του Δήμου. Η απουσία δομών και μηχανισμών υποστήριξης αναπτυξιακής δραστηριότητας.
Η ανυπαρξία ιεράρχησης αλλά και προτεραιοποίησης των υφισταμένων αναγκών. Η εξάρτηση της οικονομίας του Δήμου αποκλειστικά από τον πρωτογενή τομέα.
Η ιδιότυπη ομηρία της αναπτυξιακής προοπτικής του τόπου επί 20ετία, με τη ματαίωση κάθε επενδυτικής δραστηριότητας λόγω της αναποφασιστικότητας και της αναποτελεσματικότητας των διαχρονικών κυβερνήσεων να δρομολογήσουν την κατασκευή του νέου πολιτικού αεροδρομίου.
Αγαπητέ κ. Δήμαρχε
Αιθεροβατούν όσοι πιστεύουν ότι τα προβλήματα που σήμερα αντιμετωπίζουμε θα επιλυθούν με τις επικοινωνιακού τύπου κυβερνητικές επισκέψεις και υποσχέσεις, που κατά κανόνα καταλήγουν στις γνώριμες σε όλους εικόνες της εγκατάλειψης, μετά την απομάκρυνση των τηλεοπτικών συνεργείων από τους τόπους των καταστροφών.
Η υπέρβαση της τρέχουσας βιωματικής εμπειρίας, είναι έργο και ευθύνη της Δημοτικής αρχής, που οφείλει να αφυπνίσει τα κοινωνικά μας προτάγματα* τα οποία θα μας επιτρέψουν «να φθάσουμε όπου δε μπορούμε», όπως προτρέπει και ο στοχαστής Νίκος Καζαντζάκης.
Προτροπή, που παρά το ουτοπικό της σημαινόμενο, κρύβει τις αντοχές για να ξεπεράσουμε τα όρια των δυνατοτήτων μας, να μάθουμε να κτίζουμε όνειρα εκεί που τελειώνουν οι ελπίδες και να διεκδικούμε δυναμικά όσα αξίζει δικαιωματικά ο τόπος και οι δημότες-πολίτες του.
Ο Μανώλης Κομπολάκης είναι τ. δημοτικός σύμβουλος
* Κοινωνικά προτάγματα: Η λογική των συλλογικών συναισθηματικών αντιδράσεων της κοινωνίας σε δύσκολες στιγμές για να μη κυριαρχήσει ο φόβος, το μίσος και η παράνοια, αλλά αρχές και αξίες, που διασώζουν την κοινωνία και την ανθρωπιά της.
** Ανάλυση SWOT: Εργαλείο σχεδιασμού που χρησιμοποιείται για την ανάλυση του εσωτερικού και εξωτερικού περιβάλλοντος ενός οργανισμού ή επιχείρησης για τον καθορισμό ή την επίτευξη στόχων.
Το αρκτικόλεξο προκύπτει από τις αγγλικές λέξεις Strengths, Weaknesses, Opportunities, Threats.
Στην Ελληνική αποδίδονται αντίστοιχα με τις λέξεις Δυνατότητες, Αδυναμίες, Ευκαιρίες, Απειλές.