«Το Πολυτεχνείο ζει». Μια πολυσυζητημένη φράση που πρωταγωνιστεί κάθε χρόνο τέτοια εποχή, στα πανό των επετειακών εκδηλώσεων για τον εορτασμό της εξέγερσης του Πολυτεχνείου το 1973.
Μια φράση «ορόσημο» που αλλάζει όμως εντελώς η σημασία της, όταν αυτή τελειώνει με ερωτηματικό. Ο Νοέμβρης του ’73 σημάδεψε βαθιά, όχι μόνο τη λεγόμενη «γενιά του Πολυτεχνείου», αλλά και όλες τις επόμενες γενιές που ακολούθησαν στα χρόνια της μεταπολίτευσης, μέχρι και σήμερα.
Το γεγονός και μόνο ότι η «17η Νοέμβρη», ως εθνική εορτή, δεν περιορίζεται απλά στα στενά πλαίσια του επετειακού της χαρακτήρα, αλλά αντίθετα μάλιστα, εγείρει πάντοτε ποικιλόμορφα συναισθήματα και ανακαλεί (έστω και αντικρουόμενες) μνήμες , αποδεικνύει στην πράξη πως, στην προαναφερθείσα φράση «ορόσημο», ταιριάζει σίγουρα το θαυμαστικό!
Σαράντα πέντε χρόνια μετά, η «επαναστατική μνήμη» του αποκαλούμενου «προοδευτικού χώρου» εξακολουθεί να συγκρούεται με τη δεδηλωμένη αμφισβήτηση του άκαμπτου συντηρητισμού. Ακόμα και σήμερα, παρά την αποδεδειγμένη ιστορική καταγραφή, εμφανίζονται κοινοβουλευτικά στελέχη πολιτικών παρατάξεων να αμφισβητούν την ύπαρξη νεκρών κατά την εξέγερση του Πολυτεχνείου.
Είναι δε πολύ λυπηρό, όταν οι υπέρμαχοι αυτής της άποψης δεν προέρχονται μόνο από τον χώρο της Ακροδεξιάς, αλλά κάποιοι από αυτούς αποτελούν μάλιστα πρωτοκλασάτα στελέχη της διαρκώς διολισθαίνουσας εκ δεξιών (βεβαίως) συντηρητικής παράταξης, που καταλαμβάνει τον χώρο της σημερινής Αξιωματικής Αντιπολίτευσης.
Θα πρέπει όμως εδώ να τονίσουμε στους παραπάνω αμφισβητίες, πως είναι σε θέση να διατυπώνουν ευθαρσώς και ελεύθερα την όποια άποψή τους, ακριβώς γιατί σήμερα τους το επιτρέπει η ελευθερία της έκφρασης, ως βασικό συστατικό του δημοκρατικού μας πολιτεύματος.
Η φετινή επέτειος της «17ης Νοέμβρη», χαρακτηρίστηκε από το κλείσιμο της πύλης του Πολυτεχνείου στην αντιπροσωπεία του κυβερνητικού κόμματος, στην προσπάθειά της να προσεγγίσει τον χώρο και να καταθέσει στεφάνι. Ταυτόχρονα, η παραπάνω αντιπροσωπία υπέστη πολύ σκληρές φραστικές επιθέσεις από παρευρισκόμενους γύρω από την είσοδο, παρά το γεγονός ότι στα μέλη της ανήκαν γνωστά και καταξιωμένα στελέχη του αντιδικτατορικού κινήματος.
Το γεγονός ότι η σημερινή δημοκρατική κυβέρνηση δεν συσχετίζεται με κανέναν τρόπο με τη δικτατορική εκείνης της εποχής, δεν έχει μάλλον καμία σημασία για τους θερμόαιμους «επαναστάτες», που ήρθαν στον κόσμο δύο και πλέον δεκαετίες μετά την πτώση της χούντας.
Ανέκαθεν βέβαια, κατά τη διάρκεια του τριήμερου εορτασμού της επετείου της «17ης Νοέμβρη», ομάδες συγκεντρωμένων φοιτητών, και όχι μόνο, θεωρώντας τους εαυτούς τους επίγονους της «γενιάς του Πολυτεχνείου», διεκδικούσαν το μονοπώλιο της «επαναστατικής μνήμης» και ενεργούσαν ως «πορτιέρηδες» στον ιερό χώρο. Δεν γνώριζαν και εξακολουθούν να μην γνωρίζουν πως μόνο κακό μπορεί να προξενήσει, τόσο στους ίδιους όσο και στην κοινωνία, αυτή τους η συμπεριφορά.
Για να αφυπνιστεί η κοινωνία θέλει παραδείγματα και υποδείγματα, ηθικά και πολιτικά και όχι λιντσαρίσματα και αποκλεισμούς. Τέτοιες ανόητες πράξεις και συμπεριφορές καταστέλλουν αντί να ενισχύουν το φρόνημα της αντίστασης. Ίσως, η αντίδραση αυτή, ως θεωρούμενη πράξη αντίστασης κατά οποιασδήποτε εξουσίας, να αποτελεί ένα από τα τελευταία εναπομείναντα στοιχεία έκφρασης της «συλλογικής μνήμης», για την εξέγερση του Πολυτεχνείου, τον Νοέμβρη του ’73.
Φυσικά δεν είναι η πρώτη φορά που οι εκπρόσωποι της εκάστοτε εξουσίας αντιμετωπίζονται εχθρικά στην είσοδο του Πολυτεχνείου, την ημέρα της επετείου.
Ανατρέχοντας στο παρελθόν, δεν θα συναντήσουμε καμιά χρονιά που να μην έχουν σημειωθεί παρόμοια επεισόδια. Ακόμα και στον πρώτο εορτασμό, τον Νοέμβρη του 1974, οι τότε ενεργές νεολαιίστικες οργανώσεις είχαν καταστρώσει σχέδιο «θερμής υποδοχής» του τότε Πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, στο χώρο του Πολυτεχνείου, το οποίο όμως δεν εφαρμόστηκε ποτέ, αφού ο τελευταίος αποφάσισε τελικά να μην πραγματοποιήσει την επίσκεψη.
Τότε βέβαια η πύλη του Πολυτεχνείου παρέμενε αναγκαστικά ανοιχτή, όπως ακριβώς την είχε συνθλίψει το τανκ, για να θυμίζει ο χώρος μνημείο θυσίας, αντίστασης και ηρωισμού!
Φιλόξενος χώρος για όλους όσους επιθυμούσαν να θυμηθούν, να τιμήσουν τους νεκρούς, να συζητήσουν και γιατί όχι, να αντιπαρατεθούν γόνιμα και δημοκρατικά.
Αυτόν τον χαρακτήρα, πιστεύω, θα πρέπει να διατηρήσουμε και στο μέλλον, για τον ιερό χώρο-«ορόσημο» της μεταπολιτευτικής δημοκρατικής Ελλάδας!
Κοντεύει μισός αιώνας από την εποχή της εξέγερσης. Οι Νοέμβρηδες είναι εδώ και μας τη θυμίζουν. Το Πολυτεχνείο ζει! Χωρίς ερωτηματικά. Χωρίς αστερίσκους. Χωρίς κακόβουλα υπονοούμενα.
Το μόνο που ίσως έχει σημασία να αναρωτηθούμε σήμερα είναι αν οι υποθήκες που άφησε μπορούν να αντέξουν στο χρόνο..!