Με αφορμή το βιβλίο της Γαλάτειας Καζαντζάκη “Άνθρωποι και υπεράνθρωποι” στο οποίο ισχυριζόταν πως ο γάμος της με τον Νίκο Καζαντζάκη ήταν λευκός, ο Βαγγέλης Ραπτόπουλος μας δίνει μια μυθιστορηματική προσέγγιση για την προσωπική ζωή και το έργο του μεγαλύτερου νεοέλληνα συγγραφέα.
Για τον λόγο αυτό καμουφλάρει τους ήρωές του με τα ονόματα Αλέξανδρος Καστρινάκης και Μελίνα Αναστασίου ούτως ώστε ποιητική αδεία να ερμηνεύσει μυθοπλαστικά τον γρίφο της σχέσης τους. Παράλληλα το εν λόγω καμουφλάρισμα γίνεται και με τους τίτλους του έργου του, όχι όμως και με την πλοκή ή την εν γένει ουσία τους.
Έτσι, το γνωστό σε όλους “Βίος και πολιτεία του Αλέξη Ζορμπά” ονομάζεται “Ο Έλληνας”, ενώ τα βιβλία “Τελευταίος πειρασμός”, “Αναφορά στον Γκρέκο”, “Φτωχούλης του Θεού” και “Ο Χριστός ξανασταυρώνεται” μετονομάζονται σε “Θεάνθρωπος”, “Κρητική ματιά”, “Αδερφός θάνατος” και “Πρόσφυγες”.
Η προσέγγιση του Ραπτόπουλου ως προς την ερωτική ζωή του Καζαντζάκη με την πρώτη του σύζυγο είναι ότι μέσα από την παιδιόθεν ανάγκη του να αναζητήσει το Θεό και το αόρατο αλλά και να κατακτήσει την αγιοσύνη, ουσιαστικά έκανε το διαχωρισμό πνεύματος και γυναίκας. Στόχος του η υψηλή πνευματικότητα στην οποία θα οδηγούνταν μέσα από την ερωτική αποχή και την ασκητική ζωή.
Παράλληλα, ο νευρασθενικός, απότομος και αυταρχικός χαρακτήρας της Γαλάτειας θα μπορούσε κάλλιστα να αποτελεί ευνουχιστικό παράγοντα στη σχέση τους. Από την άλλη η Γαλάτεια, παθιασμένη, πρωτοπόρος και φεμινίστρια έκανε στην κυριολεξία τρελά πράγματα και για το χατίρι του και για την εποχή της.
Έκοψε κοντά τα μαλλιά της, φόρεσε παντελόνια, κλέφτηκε με τον Καζαντζάκη για να τον παντρευτεί κρυφά στο νεκροταφείο της πόλης του Ηρακλείου αλλά και συζούσε μαζί του στην Αθήνα για αρκετό καιρό. Φυσικό επόμενο η πίκρα, το μαράζι, η ζήλια αλλά και η μικροπρέπεια που ακολούθησαν. Τέλος, ο σαρκικός ασκητισμός που τον καταλάμβανε κατά περιόδους ίσως είναι το αποτέλεσμα μιας δια βίου υποταγής στην πατρική εξουσία.
Κατά τα λοιπά το πεζογράφημα παρουσιάζει το πως ο συγγραφέας συνδέθηκε περιστασιακά με πέντε αξιόλογες γυναίκες, με τις οποίες είχε ολοκληρωμένες σχέσεις, με τελική κατάληξη τον γάμο του ύστερα από πολυετή συμβίωση με την κατά είκοσι χρόνια μικρότερή του Ελένη Καζαντζάκη, ο οποίος ήταν επιτυχής από όλες τις απόψεις.
Ο Ραπτόπουλος χρησιμοποιεί πολλά μέσα για να μας δώσει αυτό το βιβλίο. Η αφήγηση είναι πρωτοπρόσωπη από την πλευρά της Μελίνας Αναστασίου -Γαλάτειας Αλεξίου. Έχουμε όμως και τη χρήση του ημερολογίου του ήρωα, την παράθεση επιστολών του, την επινόηση ονείρων του αλλά και την αναδημιουργία αποσπασμάτων των γνωστών έργων του, αλλά χωρίς τη χρήση της μπαρόκ γλώσσας για την οποία ο Καζαντζάκης στην κυριολεξία λοιδορήθηκε αδίκως από την κατεστημένη διανόηση.
Δηλαδή ουσιαστικά ο Ραπτόπουλος αντικατέστησε την καζαντζακική ιδιόλεκτο με τη σημερινή καθομιλουμένη. Ο δε τόπος που λαμβάνει χώρα η δράση είναι η τουρκοκρατούμενη Κρήτη, το Ηράκλειο του μεσοπολέμου, το Άγιον Όρος, η Αθήνα, η Βιέννη, το Βερολίνο.
Η “ανέγγιχτη” είναι γραμμένη για όσους αγαπάνε τον Καζαντζάκη από έναν συγγραφέα που προφανώς τον λατρεύει. Αλλά ακόμη κι αν κάποιος δεν είναι εξοικειωμένος μαζί του, σίγουρα θα παρακινηθεί να τον ψάξει και να τον μάθει.
Στο κάτω κάτω ενώ κυνηγήθηκε στην κυριολεξία από όλους, με αποκορύφωμα το κράτος, την εκκλησία και τους διανοούμενους, κανείς δεν μπόρεσε να αναιρέσει το μεγαλείο του έργου και της ψυχής του. Απόδειξη η διαχρονική εγχώρια και παγκόσμια επιδραστικότητά του που τον καθιστά έναν οικουμενικό συγγραφέα.