Διαβάζω πάντα τα κείμενα της κυρίας Άννας Μανουκάκη-Μεταξάκη, κυρίως για το Αλβανικό Έπος και τη Μάχη της Κρήτης. Περιγράφουν κι άλλοι συμπολίτες μας τα θέματα της πε-ριόδου εκείνης και τους ηρωισμούς. Αλλά τα δικά της κείμενα δεν αρκούνται σε περιγρα-φές, αναζητούν την ιστορική διάσταση στα γεγονότα, που γίνονται φάρος για το παρόν και το μέλλον. Την ιστορία που κινείται και κινεί, όπως γράφει.
Θεωρώ και ο ίδιος χρέος να κρατούμε ψηλά τη συγκεκριμένη περίοδο της ιστορίας μας. Διότι ενώ πάμπολλες φορές έχει αγωνιστεί ο λαός μας σκληρά να διώξει κάποιο κατακτητή, το Αλβανικό Έπος και η Μάχη της Κρήτης ήταν η πρώτη φορά που έβαλε στοπ στα σύνορα. Οι Βενετσιάνοι πήραν την Κρήτη χωρίς μάχη, το ίδιο και οι Οθωμανοί, αν εξαιρέσεις την πολιορκία της Κάντιας που υπε-ρασπίστηκαν ξένοι. Η άθλια στάση της επιλογής δυνάστη μπήκε πολλές φορές σαν δήθεν λογική διεργασία στο λαό.
Σε αντίθεση με άλλους Ευρωπαίους εμείς δεν κληρονομήσαμε ένα σύμβολο της συλλογικής μας ταυτότητας και ανεξαρτησίας. Η δε άρχουσα ελίτ υιοθέτησε την παπική δυσφήμηση κατά του Βυζαντίου, που ήταν ο συλλογικός μας πρόδρομος.
Ο φραγμός στον επίδοξο ξένο κατακτητή πριν πατήσει πόδι στα χώματά μας, συνδυάζεται με το αίσθημα της συλλογικής λαϊκής κυριαρχίας που σ΄εμάς δεν είναι ανεπτυγμένο. Απότέλεσμα τούτου είναι ότι στα τελευταία 1200 χρόνια της Κρήτης μετρούμε πάνω από 900 δουλείας. Εμπειρίες 900 χρόνων επιβεβαιώνουν ότι η έλλειψη συλλογικής κυριαρχίας ενός λαού αποκλείει την ευόδωση αγώνων και για άλλα δικαιώματα.
Η κυρία Μανουκάκη-Μεταξάκη προσπερνά τη γνώμη, πως ο αυθόρμητος υπερασπιστής της Μάχης παραβίασε, υποτίθεται, το δίκαιο του πολέμου. Ο παππούς μου, Γεώργιος Φλουρής, που υπηρέτησε σε πολέμους έξι χρόνια ως τη Μικρασιατική καταστροφή, και πιάστηκε εκεί για άλλα πέντε αιχμάλωτος, αισθάνθηκε σοκ στη θέση του ΠΑΓΝΗ περίπου που βρισκόταν, όταν είδε αεροπλάνα να ρίχνουν στου Τσαλικάκη ένα απειλητικό εισβολέα.
Ήταν γήινοι ή εξωγήινοι; Κατέβηκε στην περιοχή και ταμπουρώθηκε με το εμπροστογεμές τουφέκι του, λίγο μπαρούτι και βόλια που είχε πάντα μαζί του για κυνήγι. Πυροβόλησε από κοντά, όπως έκαναν κι άλλοι συμπατριώτες και η πρώτη του βολίδα δεν πήγε χαμένη. Στη δεύτερη προσπάθεια απέτυχε και στη τρίτη έπαθε εμπλοκή το όπλο. Θέλησε να χρησιμοποιήσει το όπλο νεκρού αλεξιπτωτιστή, αλλά του στάθηκε αδύνατο.
Το πέταξε, φορτώθηκε το δικό του και το αλεξίπτωτο και γύρισε στις Βούτες, αδιάφορος αν η παρουσία του εκεί απαιτούσε ειδική άδεια. Ποτέ δεν καταγράφηκε το γεγονός, ούτε θεώρησε ποτέ κατόρθω-μα ότι ταμπουρωμένος σκότωσε ένα νέο άνθρωπο. Λίγο μετά τον πόλεμο έραψε ανάμεσα σε άλλα ο πατέρας μου κουστούμι, με το πανί του αλεξιπτώτου. Για πρόσθετα αναγκαία η μάνα μου καλλιέργησε μια γενιά μεταξοσκώληκες.
Κύριος λόγος ήταν, πιστεύω, να έχει δικαιολογία, πού βρέθηκε το πανί σε μια εποχή που κατακτητές και σύμμαχοι είχαν συμπαραταχθεί. Δεν ξέρω τη νομική θέση του Χάϊντς Ρίχτερ στο ότι οι εταιρίες ηλεκτρονικών που χρησιμοποιούμε καθημερινά, έχουν ενεργή ανάμιξη στον πόλεμο της Ουκρανίας. Στις δικές μας παρακαταθήκες περιλαμβάνεται η ρήση του Ομήρου. Εκείνος έβαλε στο στόμα του αντιπάλου, προσδίδοντας πανανθρώπινη αξία στο ποιο είναι υπέρτατο καθήκον όλων. Το υπηρέτησε και ο παππούς μου που είχε ακούσει ελάχιστα για τον Όμηρο.
Το τέλος του μεγάλου πολέμου έφερε στο κράτος μας απαράδεκτα μειωμένη κυριαρχία. Αυτό συνεπάγεται και λειψή Δημοκρατία, ακόμη και απομείωση της προσωπικής ευθύνης καθενός μας. Κάποιος άλλος περιμένουμε να βρει λύση στα προβλήματά μας που είναι τελματωμένα. Με τη μειωμένη κυριαρχία πάει πακέτο και η αγαστή σύμπραξη κάποιων ανάμεσά μας με τον προστάτη. Έτσι γινόταν και στα χειρότερα. Ο Καζαντζάκης γράφει για κοτζαμπάσηδες και άλλους συνεργάτες προηγούμενων καιρών.
Πιο πριν ακόμη, δεν ήταν λίγοι οι Ουνίτες και οι επίδοξοι φεουδάρχες με ξένη κάλυψη. Αλλά είμαστε ένας λαός αριθμητικά περιορισμένος. Δε μας παίρνει η άρνηση ή η αδυναμία συνεννόησης. Από κοινού πρέπει να αναζητήσουμε τη λύση, που θα αποκαταστήσει τη χαμένη σήμερα αξιοπρέπεια της χώρας. Σε μια τέτοια προοπτική οι επιδόσεις του λαού μας πριν ογδόντα και πάνω χρόνια είναι ένας φάρος που δείχνει το δρόμο, ότι μαζί μπορούμε.