Είχαν περάσει τα δύσκολα χρόνια του πολέμου για το νησί μας. Η παλιά Ελλάδα όμως είχε τα δικά της βάσανα, αυτά που συντηρούσε η συνεχής εμφύλια διαμάχη. Αυτή ήταν η μοίρα που τόσο σημάδεψε τον τόπο μας, έντονα, αλλά και ανεπανόρθωτα.
Στην Αθήνα καταφθάνει αεροπορικά από το Λονδίνο ο Μεϊμπεν, ο οποίος ήταν Διευθυντής της UNRRA . Σκοπός του ήταν να συναντηθεί με τον υφυπουργό του εφοδιασμού και να χαράξουν από κοινού την πολιτική που θα ακολουθήσει η προαναφερόμενη οργάνωση, προκειμένου να βοηθηθεί η χώρα μας.
Ποια ήταν όμως η UNRRA; Επρόκειτο για έναν οργανισμό ο οποίος είχε αναλάβει την οικονομική βοήθεια διαφόρων χωρών, οι οποίες είχαν υποφέρει από τις δυνάμεις του άξονα κατά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Μια από αυτές ήταν και η Ελλάδα.
Στη χώρα μας, η οικονομία είχε καταρρεύσει πλήρως και ο προαναφερόμενος οργανισμός εισήγαγε τρόφιμα, ρούχα, μηχανήματα (κυρίως αγροτικά), ιατρικά είδη με σκοπό την ανακούφιση του πληθυσμού, καθώς και την μεταπολεμική ανασυγκρότησή του. Η υπογραφή της σύμβασης μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και UNRRA υπογράφηκε την 1η Μαρτίου 1945.
Πρωθυπουργός της Ελλάδας ήταν ο Νικόλαος Πλαστήρας. Ο πληθυσμός αντιμετώπιζε πολλά προβλήματα υγείας, εξουθενωμένος από τους πολέμους, από τα βάσανα και τις κακουχίες, από την πείνα και την κακή διατροφή.
Πολλές οι αρρώστιες και οι επιδημίες που αντιμετώπισε η κάθε ηλικία. ελονοσία, τύφος, διφθερίτιδα, φυματίωση και άλλες. Στην πόλη μας είχε αποφασισθεί η ίδρυση σχολής νοσοκόμων και οι συγκεκριμένες αιτήσεις έπρεπε να γίνουν μέχρι την 27η Δεκεμβρίου 1945.
Χαρακτηριστικό είναι το δημοσίευμα της εφημερίδας “Η ΔΡΑΣΙΣ” με ημερομηνία 23η Δεκεμβρίου του ίδιου έτους που αναφέρει:
“Εις γενομένην προχθές σύσκεψιν Κυριών, ιατρών και Δεσποινίδων της πόλεως μας, υπό την προεδρείαν της κ. Μαρίας Χλάντακ διπλωματούχου νοσοκόμου της υγειονομικής υπηρεσίας της Ούνρα, συνεζητήθησαν τα ζητήματα της υγιεινής του Νομού μας και διεπιστώθη πολύ χαμηλόν επίπεδον από της πλευράς αυτής.
Ως πρώτη απόφασις ελήφθη η δημιουργία Σχολής προς εκπαίδευσιν και μετεκπαίδευσιν Νοσοκόμων δυνάμενων να βοηθήσουν την συγκροτηθείσαν επιτροπήν εις το έργον της. Προς τούτο θα διδαχθούν, δις της εβομάδος μαθήματα συνολικής διάρκειας 33 ωρών, εκάστην Τρίτην και Πέμπτην.
Τα ονόματα των κοριτσιών που θα παρακολουθήσουν τα μαθήματα θα εγγραφούν εις ειδικόν βιβλίον του υπουργείου Υγιεινής και θα προορισθούν να προσφέρουν τας υπηρεσίας των εθελοντικώς ή επί μισθώ, εις Νοσοκομεία, κλινικάς και άλλας αποστολάς παρομοίας φύσεως.
Αι ήδη υπηρετούσαι ως νοσοκόμοι και οι ασχολούμεναι εις εθελοντικήν αι Νοσοκομειακήν φιλανθρωπικήν δράσιν καλούνται να φοιτήσουν ιδιαιτέρως.
Τα μαθήματα θα διδάξη η κ. Χλάντεκ. Αι αιτήσεις γραπταί ή προφορικαί θα απευθύνωνται, μέχρι της 27ης Δεκεμβρίου προς την κ. Πλάτωνος – Μουσείον Ηρακλείου”.
Τα μαθήματα θα παρέδιδε η κυρία Μαρία Χλάντεκ δωρεάν στην αίθουσα του Αγίου Παύλου στο μέγαρο Ορφανού κάθε Τρίτη και Πέμπτη και ώρα 10.00 π.μ. – 12.00 π.μ. Θα άρχιζαν την 6η Ιανουαρίου του 1946. Το απόγευμα της ίδιας μέρας 2 μ.μ.-4 μ.μ. θα γινόταν επανάληψη των μαθημάτων, για όσες μαθήτριες δεν μπορούσαν τις πρωινές ώρες.
Η διδασκαλία δεν αφορούσε σε ειδική νοσοκομειακή εκπαίδευση, αλλά βασική μόρφωση των μεθόδων της υγιεινής. Η διδάσκουσα Μαρία Χλάντεκ εκτός από διπλωματούχος νοσοκόμα της υγειονομικής υπηρεσίας της UNRRA, έφερε και τον βαθμό της υπολοχαγού. Ιδιαίτερη βαρύτητα έδωσε η Χλάντεκ στην υγιεινή της εγκύου γυναίκας και στην ιατρική της φροντίδα.
Έπρεπε να τη βλέπει την έγκυο ο γιατρός και να της συστήσει πόσες φορές έπρεπε να πηγαίνει σ’ αυτόν, κάτι που εκείνα τα χρόνια καμία υποψήφια μητέρα δεν το συνήθιζε. Μεγάλη βαρύτητα έδινε η Χλάντεκ και στην διατροφή της εγκύου, όπως και στην άσκηση αλλά και στην ανάπαυσή της. Φυσικά βασικός ήταν και ο ρόλος της καθαριότητας.
Επίσης μεγάλο ήταν το ενδιαφέρον της και για την ανατροφή του παιδιού. Χαρακτηριστικές ήταν οι οδηγίες της για την καθαριότητα, το βάρος και τα ελαφρά ρούχα που έπρεπε να φορούν τα βρέφη. Για τον χρόνο του ύπνου τους έπρεπε να συμπληρώνεται 10ωρο, να κοιμούνται το αργότερο τις 8.30 ή 9.00 το βράδυ, να είναι σωστή η διατροφή τους και αν γίνονται οι απαραίτητοι εμβολιασμοί.
Η σχολή βοηθών νοσοκόμων δημόσιας υγείας συνέχιζε τα μαθήματα της αφού είχε συμπληρωθεί από τις μαθήτριες ο κατάλληλος αριθμός των μαθητριών. Τα μαθήματα γί΄νονταν στο μέγαρο Ορφανού, όπως προαναφέραμε, και θα διαρκούσαν τρεις μήνες. Το μέγαρο Ορφανού είναι το σημερινό κτήριο όπου στεγάζεται η Παγκρήτια Υγεία.
Οι μαθήτριες της σχολής είχαν αρμοδιότητες αρκετές και ανάμεσα σ’ αυτές να επισκέπτονται τα σχολεία, να ελέγχουν την γενική κατάσταση της υγείας των μαθητών και να αποστέλλουν στα αρμόδια ιατρεία κάθε μαθητή που ενδεχομένως να δείχνει ύποπτα σημάδια υγείας.
Παράλληλα η επιτροπή Δημόσιας Υγείας της UNRRA ενδιαφέρθηκε και για τη δημιουργία οδοντοϊατρικού τμήματος για άπορα παιδιά. Ήταν σημαντική για την πόλη μας η δημιουργία ενός τέτοιου ιατρείου. Επίσης στην τελευταία της συνεδρίαση, η ίδια η επιτροπή συζήτησε την κατάσταση στου Πανανείου Δημοτικού νοσοκομείου κατά την οποία επισημάνθηκαν ορισμένες παρατηρήσεις για τη λειτουργία του.
Τόσο βέβαια ο παριστάμενος πρόεδρος του Αδελφάτου του Νοσοκομείου, όσο και ο Δήμαρχος, τον οποίο επισκέφθηκε η επιτροπή, είπαν ότι το νοσοκομείο βρίσκεται στο στάδιο της αναδιοργάνωσης και ότι προσεχώς η λειτουργία θα διεξαγόταν κατά τον καλύτερο δυνατόν τρόπο.
Δήμαρχος Ηρακλείου αυτή την περίοδο είναι ο Δημήτριος Χαλκιαδάκης. Η δράση της UNRRA ήταν καθοριστική και καθολική και ειδικά σε θέματα υγείας που αφορούσαν το νησί μας. Σ’ αυτή οφείλεται και η ανακαίνιση του νοσοκομείου Ρεθύμνης, κατά την οποία οι Ρεθεμνιώτες εξέφρασαν την ευγνωμοσύνη τους προς την ανθρωπιστική αυτή οργάνωση που τόσους βοήθησε εκείνη την δύσκολη εποχή!