Η 10η Οκτωβρίου έχει καθιερωθεί από το 1992 κατόπιν πρωτοβουλίας της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Ψυχικής Υγείας, ως «Παγκόσμια Ημέρα Ψυχικής Υγείας» κι έχει σκοπό την ευαισθητοποίηση του κοινού για τις ψυχικές ασθένειες και την κινητοποίηση της κοινωνίας για την υποστήριξη της ψυχικής υγείας, που αποτελεί βασικό ανθρώπινο δικαίωμα. Οι ψυχικά ασθενείς δεν πρέπει να είναι «αόρατοι», αλλά να συνυπάρχουν ως ισότιμα μέλη μιας κοινωνίας.
Σύμφωνα με την Παγκόσμια Ομοσπονδία Ψυχικής Υγείας, πολύ συχνά εμφανίζονται προβλήματα ψυχικής υγείας στην εργασία, όπως κατάθλιψη και άγχος, που εμποδίζουν την παραγωγικότητα, την συμμετοχή και την συνολική απόδοση του εργαζόμενου. Για το έτος 2024, το μήνυμα για την προάσπιση της ψυχικής υγείας είναι «Προτεραιότητα η ψυχική υγεία στον χώρο εργασίας» (It is Time to Prioritize Mental Health in theWorkplace).
Αυτά με τις ανακοινώσεις των φορέων.
Ας πάμε στην πραγματικότητα.
Οι κυβερνητικοί άρχοντες πανηγυρίζουν για το ότι η ανεργία έχει πέσει στο 10%. Για τα άτομα με ειδικές ανάγκες όμως τα ποσοστά παραμένουν δυσθεώρητα ψηλά, κι απ’ αυτούς, οι ψυχικά πάσχοντες έχουν ακόμα μεγαλύτερα ποσοστά. Τους ζητούν λοιπόν να μην είναι «αόρατοι», αυτοί που με το παραμικρό τους στιγματίζουν και τους απομονώνουν.
Παγκοσμίως, ένας στους οκτώ ανθρώπους (έφηβοι και ενήλικες) νοσεί ψυχικά. Η Ελλάδα των επιδομάτων ωθεί νεαρούς πάσχοντες να ζήσουν με τα ψίχουλα της Πρόνοιας, καταδικάζοντάς τους σε μόνιμη αναπηρία δίχως ελπίδα ίασης. Πώς να σταθείς στα πόδια σου και να σπουδάσεις, να τελειώσεις το στρατιωτικό, να ενταχθείς στην αγορά εργασίας με ένα κράτος ανάλγητο δίπλα σου. Παλαιότερα, τα φάρμακα για τους ψυχικά πάσχοντες δίδονταν δωρεάν με απλή ιατρική συνταγή.
Τώρα όχι μόνο απαιτείται από τους ανήμπορους πάσχοντες να πληρώνουν, αλλά έγινε και τεράστια, δυσβάσταχτη αύξηση στα σκευάσματα. Αναφορικά ένα σπουδαίο φάρμακο που κυκλοφορεί στην αγορά πάνω από μισό αιώνα, και έχει βελτιώσει κατά πολύ τη ζωή των ασθενών, και για το οποίο δεν απαιτούταν η ταλαιπωρία της συνταγογράφησης, από 1,37 ευρώ ανέβηκε χωρίς αιτία στα 4,81 ευρώ.
Συν τοις άλλοις οι κρατικές δομές ψυχικής υγείας είναι υποστελεχωμένες. Στην πόλη μας για ένα ραντεβού στα εξωτερικά ιατρεία απαιτούνταν αναμονή οκτώ μηνών, τώρα είμαι στη δυσάρεστη θέση να σας ανακοινώσω, ότι πλέον δεν λειτουργούν εξωτερικά ιατρεία, καθώς ο μοναδικός ειδικευμένος γιατρός του νοσοκομείου της πόλης στην ψυχιατρική κλινική, δεν δύναται να ανταπεξέλθει στο πιεστικό φόρτο εργασίας, τον οποίο λίγο πριν την σύνταξη κι αυτός έχει επωμιστεί.
Καθώς έχω περάσει ως πάσχων από όλους αυτούς τους χώρους, και φροντίζω να διατηρώ μια επαφή τα τελευταία δεκατέσσερα χρόνια που αισθάνομαι καλά, γιατί ποτέ δεν ξέρεις, θλίβομαι γι’ αυτό που μας περιμένει, και που αν δεν αντιδράσουμε προμηνύεται μεγάλο κακό σε οικογενειακό, κοινωνικό και επαγγελματικό περιβάλλον για όλους.
Το μόνο που μπόρεσα να κάνω προσωπικά, είναι να γράψω «Το ασήκωτο άχθος μιας αλήθειας» Εκδόσεις ‘’Σμίλη’’ 2020, και να περιγράψω προσωπικά βιώματα αφήνοντάς τα ως παρακαταθήκη στους σημερινούς δοκιμαζόμενους έφηβους, γιατί όπως έλεγε κι ένας πολιτικός στους διώκτες του, «scripta manent», τα γραπτά μένουν.
Ο Αριστείδης Γ. Αρχοντάκης είναι συγγραφέας, φυσικός.