Η υπογραφή των δύο Μνημονίων και η εφαρμογή των μέτρων που προβλέπονταν σ’ αυτά από την Κυβέρνηση της Ν.Δ. και τη συγκυβέρνηση Ν.Δ.-ΠΑΣΟΚ προκάλεσαν μεγάλη συρρίκνωση της οικονομίας της χώρας και φτωχοποίηση μεγάλου τμήματος του πληθυσμού της. Με τη σειρά της η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ, εφαρμόζοντας τα επιπλέον μέτρα του τρίτου Μνημονίου, επισώρευσε νέα δεινά στο λαό.
Τώρα ο Πρωθυπουργός και Πρόεδρος της ΝΔ. κομπάζει για την ανάπτυξη που πέτυχε η Κυβέρνηση του χωρίς να εξετάζει ποια ήταν και ποια είναι η οικονομική κατάσταση των κατοίκων της χώρας. Το ίδιο έκανε και ο πρώην Πρόεδρος του ΣΥΡΙΖΑ το 2019 μετά από 4,5 χρόνια Πρωθυπουργίας του.
Ένα μέτρο σύγκρισης της οικονομικής κατάστασης των περιφερειών και των νομών της χώρας είναι το κατά κεφαλή Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν (ΑΕΠ) σε ευρώ σε τρέχουσες τιμές. Αυτό προκύπτει από τη διαίρεση του συνολικού ΑΕΠ τους σε εκατομμύρια ευρώ δια του πληθυσμού. Αυξάνεται όταν το συνολικό ΑΕΠ αυξάνεται και ο πληθυσμός μειώνεται και μειώνεται όταν τον συνολικό ΑΕΠ μειώνεται και ο πληθυσμός αυξάνεται (το συνολικό ΑΕΠ του Συνόλου Χώρας είναι η αξία των προϊόντων και υπηρεσιών που παράγονται σ’ αυτήν. Το ίδιο ισχύει για την καθεμιά περιφέρεια).
Με βάση τα ανακοινωθέντα στοιχεία από τη Στατιστική Υπηρεσία της Ε.Ε. (Eurostat) για το κατά κεφαλή ΑΕΠ του 2022 στις περιφέρειες της χώρας και τα στοιχεία από τη βάση δεδομένων της ΕΛΣΤΑΤ για τα έτη 2009 (έτος προ Μνημονίων), το 2015 (έτος μετά τα δύο Μνημόνια). 2019 (έτος μετά το τρίτο Μνημόνιο) και 2022 (μετά από τρία έτη διακυβέρνησης της χώρας από τη Ν.Δ.) καταρτίσαμε τον Πίνακα.
Στην 1η στήλη του πρώτου μέρους του Πίνακα δίνεται το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ευρω σε τρέχουσες τιμές των περιφερειών και του Συνόλου Χώρας το 2009, στη 2η το 2015, στην 3η το 2019 και στην 4η το 2022. Στις τρεις πρώτες στήλες του δεύτερου μέρους του Πίνακα δίνονται οι ποσοστιαίες μεταβολές του κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ευρώ σε τρέχουσες τιμές από το ένα έτος στο άλλο και στην τελευταία το 2022 σε σχέση με το 2009.
Από το δεύτερο μέρος του Πίνακα φαίνεται ότι στο κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ευρω σε τρέχουσες τιμές στις περιφέρεις και στο Σύνολο Χώρας:
-Το 2015 σε σχέση με το 2009 σημειώθηκε πολύ μεγάλη μείωση σε όλες τις περιφέρειες και στο Σύνολο Χώρας. Στο Σύνολο Χώρας έχασε σχεδόν το ένα τέταρτο της αξίας του. Η μεγαλύτερη μείωση σημειώθηκε στην Ανατολική Μακεδονία & Θράκη και η μικρότερη στην Δυτική Μακεδονία. Στην Κρήτη σημειώθηκε η 5η μεγαλύτερη μείωση.
-Το 2019 σε σχέση με το 2015 σημειώθηκε αύξηση στο Σύνολο Χώρας και σε 11 περιφέρειες και μείωση σε δύο (τον Βόρειο Αιγαίο και τη Δυτική Μακεδονία. Η αύξηση όμως αυτή σε 4,5 χρόνια ήταν πολύ μικρή για να καλύψει τη μεγάλη μείωση που υπέστη το 2015. Η μεγαλύτερη αύξησή του σημειώθηκε στη Στερεά Ελλάδα και η μικρότερη στο Νότιο Αιγαίο. Στη Κρήτη σημειώθηκε η 7η σε ύψος αύξηση.
-Το 2022 σε σχέση με το 2019 σημειώθηκε σημαντική αύξηση σε όλες τις περιφέρειες και στο Σύνολο Χώρας. Η μεγαλύτερη αύξηση σημειώθηκε στη Στερεά Ελλάδα και η μικρότερη στα Ιόνια Νησιά. Στην Κρήτη σημειώθηκε η 9η σε ύψος αύξηση. Ούτε, όμως, αυτή η αύξηση ήταν αρκετή για να επαναφέρει το κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ευρώ σε τρέχουσες τιμές στο ύψος του 2009.
Σε ό,τι αφορά τις περιφέρειες, το 2022 σε σχέση με το 2009 η μεγαλύτερη μείωση παρουσιάστηκε στο Βόρειο Αιγαίο και η μικρότερη στη Δυτική Μακεδονία. Στην Κρήτη παρουσιάστηκε η 4η μεγαλύτερη μείωση 11,4% έναντι μείωσης 8,9 στο Σύνολο Χώρας
Εξαιτίας των όσων προαναφέρθηκαν η Κρήτη από την 5η θέση που κατείχε το 2009 ανάμεσα στις 13 περιφέρειες με βάση το ύψος του κατά κεφαλή ΑΕΠ σε ευρώ σε τρέχουσες τιμές, «κατέβηκε» στην 6η το 2015, παρέμεινε στην 6η το 2019 και «κατέβηκε» στην 7η το 2022.
Στη χειροτέρευση της θέσης της Κρήτης ανάμεσα στις 13 περιφέρειες της χώρας συνέβαλαν από τη μια μεριά η μείωση του συνολικού ΑΕΠ της σε εκατομμύρια ευρώ κατά 10,2% και από την άλλη η αύξηση του πληθυσμού της κατά 1,3% το 2022 σε σχέση με το 2009.
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην Αντιπρόεδρος της Βουλής, Υπουργός και Καθηγητής της ΑΣΟΕΕ.