Πρόσφατα οι πρωτοετείς φοιτητές του Πανεπιστημίου Μακεδονίας κλήθηκαν, όπως συνέβη και την προηγούμενη χρονιά, να υιοθετήσουν μια «δέσμευση αξιών» (κατά το πρότυπο του αμερικανικού freshman values pledge): ότι θα εγκολπωθούν «τη νοοτροπία της αριστείας μέσα από τη μελέτη και την έρευνα»· ότι θα φροντίσουν να δρουν μέσα και έξω από το Πανεπιστήμιο «με αξιοπρέπεια και ήθος»· ότι θα συμβάλουν «στη διατήρηση ενός περιβάλλοντος ποιότητας, ελευθερίας, δημοκρατίας και αξιοκρατίας».
Με αφορμή το γεγονός αυτό το Υπουργείο Παιδείας εξέδωσε μια χυδαία ανακοίνωση, όπου μεταξύ των άλλων αποκαλεί το παραπάνω απάνθισμα αξιών και αρχών «αρλουμπολογίες». Έτσι το κείμενο των φοιτητών απέκτησε αναπάντεχα πολιτική διάσταση, την οποία ούτε είχε ούτε επιδίωξε να έχει.
Εξηγούμαι. Μέσα στην αλαζονική και υβριστική (με την αρχαία έννοια του όρου) σπουδή της, η κυβέρνηση επιβεβαίωσε άθελά της όσα ήδη γνωρίζαμε για τα πιστεύω της ή διακρίναμε ή υποπτευόμαστε βασιζόμενοι σε ενδείξεις. Ότι δηλαδή η δική της «δέσμευση αξιών» δεν περιλαμβάνει την αριστεία, το ήθος και την αξιοπρέπεια, την αξιοκρατία και την ποιότητα ζωής, ούτε καν την ελευθερία και τη δημοκρατία. Ότι όλα αυτά είναι απλώς «αρλούμπες». «Τι έτι χρείαν έχομεν μαρτύρων;», όπως αναφώνησε ο Καϊάφας.
Εξίσου σημαντικός με αυτή την ομολογία είναι ο λόγος που την προκάλεσε. Δικαιούμαι δηλαδή να υποθέσω ότι η οργή των κυβερνώντων οφείλεται στο γεγονός ότι η παραπάνω «δέσμευση αξιών» αποκάλυψε την απύθμενη υποκρισία τους. Πως δηλαδή θέλουν να φαίνονται ότι έχουν αρχές και αξίες που στην πραγματικότητα δεν έχουν-εφόσον πιστεύουν και πράττουν τα ακριβώς αντίθετα- και πως κατά λογική ακολουθία δεν θα μπορούσαν να επιτρέψουν να ευοδωθεί η ειλικρινής προσπάθεια του ΠΑΜΑΚ.
*Ο Μιχάλης Πασχάλης είναι ομότιμος καθηγητής Κλασικής Φιλολογίας στο Πανεπιστήμιο Κρήτης, τμήμα Φιλολογίας