Σίγουρα η ημέρα της Αναλήψεως θα μπορούσε να ονομασθεί και “ημέρα της θάλασσας”, αφού έτσι ο λαός μας την έχει καθιερώσει. Βέβαια μπορεί να προφασίζεται το έθιμο “της μαλλιαρής”, παρ’όλα αυτά όμως έχει γίνει πράξη, την μεγάλη αυτή γιορτή, μετά την εκκλησία, οι άνθρωποι να ξεχύνονται στις παραλίες.
Παλιότερα αυτή η συνήθεια γινόταν σε μεγαλύτερο βαθμό, αφού πρόκειται για ένα παλιό έθιμο των Μικρασιατών, το οποίο οι ξεριζωμένοι και τόσο ταλαιπωρημένοι συνάνθρωποί μας το μετέφεραν στον τόπο μας μαζί με τόσα άλλα ήθη και έθιμά τους, με τις πολλές παραδόσεις τους και με κάποιο μπόγο ρούχων που πρόλαβαν να πάρουν, που φυσικά, σίγουρα θα περιείχε μέσα και κάποια εικονίσματά τους.
Ένα έθιμο λοιπόν, αρκετά παλιό που ήθελε τους ανθρώπους να κατακλύζουν τ’ ακρογιάλια, κρατώντας το καλάθι με τα φαγητά, το κρασάκι τους, κάνοντας και το πρώτο τους μπάνιο αφενός και αφετέρου, έτρωγαν και έπιναν μέχρι το σούρουπο παρέες-παρέες, συγγενείς και φίλοι. Μια πραγματικά όμορφη συνήθεια που έφερνε κοντά τους ανθρώπους.
Βέβαια οι θάλασσες τότε ήταν πεντακάθαρες και δεν χρειάζονταν κάποια πιστοποίηση μπλε σημαίας, προκειμένου οι λουόμενοι να πεισθούν. Όπως και η εικόνα της αμφίεσης στις παραλίες ήταν εντελώς διαφορετική. Τι σου είναι, τέλος πάντων αυτή η εξέλιξη! Καταλύτρα κάθε παλιού, έρχεται να σαρώσει, ό,τι βρίσκει μπροστά της. Στη θέση του παλιού όλο και κάτι καινούργιο έρχεται να φυτρώσει.
Ό,τι θεωρούνταν τολμηρό και άσεμνο δήθεν εκείνες τις εποχές, στις μέρες μας το έχουμε προσπεράσει, θεωρώντας το φυσικό. Η εξαίρεση λοιπόν παύει να είναι εξαίρεση και γίνεται κανόνας. Σίγουρα κάθε τι το καινούργιο στη μόδα, στην εμφάνιση, στους τρόπους, στη συμπεριφορά μας, φαίνεται δυσαρμονισμένο. Σιγά σιγά όμως το συνηθίζουμε.
Όλα αυτά περνούν από το μυαλό μου με αφορμή κάποιες μαρτυρίες ενός γείτονά μου για την τότε κατάσταση της παραλίας της Τρυπητής και γενικά των μπαιν-μιξτ: “Λίγο πριν από τον πόλεμο, αγόρια και κορίτσια σ’ ένα αρμονικό σύνολο, πέρνανε μαζί το θαλασσινό τους λουτρό. Δειλά-δειλά κάποιες κοπέλες με κολλητά μαγιό, ξαπλωμένες στην παραλία έκαναν την ηλιοθεραπεία τους για να πάρουν χρώμα, χωρίς να λογαριάζουν εμάς τους νεαρούς λουόμενους που ήμασταν δίπλα τους.
Ηταν κάπως πρωτόγνωρο, αλλά και τολμηρό αυτό το θέαμα που ομολογώ ήταν μοναδικής ομορφιάς, αφού άλλα είχα ακούσει από τη μητέρα μου που με γύριζαν χρόνια πίσω, τότε που οι λύκοι χωρίζονταν με επιμέλεια από τα πρόβατα. Ήταν πολύ επικίνδυνη απ’ ό,τι φαίνεται η συνεύρεση αρρένων και θηλέων Είναι σαν να ρίχνεις ξεραμένα λιανόξυλα στη φωτιά την οποία ούτε η θάλασσα δεν θα μπορούσε να τη σβύσει”.
Μεταφορικά, αλλά και πολύ ουσιώδη όλα αυτά. Ετσι ήταν τότε η κατάσταση. Υπήρχε κανονισμός που έπρεπε να τηρείται με αυστηρότητα. Σήμερα βέβαια εμείς έχουμε παραελευθερωθεί και δεν μπορούμε να συλλάβουμε εκείνες τις εικόνες. Ο κανονισμός ήταν ξεκάθαρος. Το πρωί για τις γυναίκες και το βράδυ για τους άνδρες. Ο κανόνας δεν είχε εξαιρέσεις.
Τι και αν βρισκόσουν στο Νέο Φάληρο ή στην παραλία του Μεγάλου Κάστρου; Ρητή λοιπόν απαγόρευση στους άρρενες να διέρχονται ασκόπως “ένθεν και ένθεν” της παραλίας. Οι φύλακες “εγρηγόρουν” και η πλαζ ως “αστακός αρματωμένος”, εφρουρείτο αγρύπνως για καλό και για κακό. Ξέρουμε, ότι σε τέτοιες περιπτώσεις “ο διάβολος έχει πολλά πόδια”, όπως πολύ σωστά λέει και ο σοφός λαός μας. Αλίμονο λοιπόν στο αρσενικό που θ’ αποτολμούσε να κάμει, έστω και οπτικά, την εμφάνισή του από το μπεντένι.
Δεν είχε καμία δουλειά, αφού η θέση του ως άρρενος δεν ήταν εκεί. Ασε, προς Θεού, βέβαια, υπήρχε και φόβος βεβηλώσεως. Εξάλλου γι αυτό έπαιρνες και διαταγή από τον αγρυπνούντα φρουρό της σεμνότητας, αυτόν τον πολέμιον της ανήθικης πράξεως, εγκληματικής θα έλεγα, το γρηγορότερο που έπρεπε να γίνει ήταν η εγκατάλειψη του θεωρείου σου.
Και διερωτώμαι ο δυστυχής: Πού πήγαν όλα αυτά τα μέτρα “κατά της ανηθικότητος”. Που πήγαν όλοι αυτοί οι νόμοι του χθες που χαρακτήριζαν “κολάσιμη” ακόμα και μια λοξή ματιά προς το μέρος, όπου έκαναν το μπάνιο τους οι αντιπρόσωποι της Εύας, οι εκπρόσωποι του ωραίου φύλλου; Που πήγαν όλα αυτά τα απαγορευτικά διατάγματα και αυτό δεν είναι τίποτα που σήμερα κολυμπάμε ελεύθεροι “χωρίς φόβο και πάθος”.
Πώς έγινε αυτό το θαύμα από το τότε μέχρι το σήμερα; Πως κάποια ανθρωπόμορφα τέρατα, δυστυχώς αυτός ο χαρακτηρισμός τους αρμόζει, πως έχουν το δικαίωμα να βιάζουν, να πνίγουν, να σκοτώνουν, να εξευτελίζουν την οικογένειά τους, τον τόπο τους και την χώρα τους και αφού συμπληρώσουν λίγα χρόνια στη φυλακή να κυκλοφορούν ελεύθεροι; Άραγε πώς έγινε το θαύμα από χθες ως σήμερα;