ΤΑ ΠΗΛΙΝΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ

Τα ποιήματα φυσικά γράφονται με λέξεις. Δεν πλάθονται με πηλό. Όμως, το όμορφο δώρο που δέχτηκα έχει τον τίτλο ΤΑ ΠΗΛΙΝΑ ΠΟΙΗΜΑΤΑ από τον εκδοτικό οίκο ΚΕΔΡΟΣ. Είναι μια συλλογή ποιημάτων γραμμένη από την Τασούλα Καραγεωργίου και έχει τιμηθεί με το Βραβείο Λάμπρου Πορφύρα 2020 της Ακαδημίας Αθηνών.

Ίσως έχει επιλέξει αυτό τον τίτλο, επειδή πολλά ποιήματα συνδέονται με τον Κεραμεικό, το αρχαίο νεκροταφείο των Αθηνών, όπου συναντούμε πολλά ανάλογα ειδώλια. Το εξώφυλλο κοσμούν δυο τερακότες του γλύπτη Θεόδωρου Παπαγιάννη. Είναι μια τόσο άρτια συλλογή που αισθάνομαι άσχημα, γιατί αδυνατώ να μεταφέρω στη στήλη μου και να σχολιάσω όλα τα ποιήματα. Καθένα είναι ένα ταξίδι σ’ έναν κόσμο ομορφιάς, που καταφάσκει τη ζωή και μας υψώνει στο φως.

Η ποιήτρια Τασούλα Καραγεωργίου έχει διδακτορικό στην κλασική φιλολογία και ήταν σχολικός σύμβουλος. Είναι πρόεδρος της Πανελλήνιας Ένωσης Φιλολόγων (Π.Ε.Φ.), όπου έχει αναπτύξει πλούσια δράση. Μελέτες της έχουν δημοσιευτεί σε αρκετά περιοδικά. Μέχρι σήμερα έχει εκδώσει οκτώ ποιητικά βιβλία.

Η ποίηση με τις διάφορες επαναστάσεις για την απελευθέρωσή της από τα εξωτερικά δεσμά (μέτρο, ομοιοκαταληξία κλπ) έχει επιτύχει στον 20ό αιώνα να ανακαλύψει νέες εκφραστικές δυνατότητες. Φυσικά υπήρξαν πολλές υπερβολές και κάποτε ο κρυπτικός λόγος καταστρέφει την επικοινωνία με τον αναγνώστη. Άλλωστε η ελευθερία είναι εκείνη που αποκαλύπτει την επάρκεια ενός πραγματικού ποιητή.

Η γλώσσα κάποτε εκδικείται σκληρά εκείνους που δεν έχουν τίποτε ουσιαστικό να πουν, αλλά απλώς παραθέτουν τη μια λέξη δίπλα στην άλλη περιμένοντας να προκύψει ένα σπινθήρας που θα μας μαγέψει. Η κ. Καραγεωργίου έχει καθαρή αίσθηση και των απαιτήσεων του ποιητικού λόγου και γνώση του μέτρου, ώστε να μεταφέρει τις συγκινήσεις και τα βιώματά της σε μας. Κινείται άνετα από την ομηρική γλώσσα στη σύγχρονη αποδίδοντας τις οφειλές της στους λυρικούς ποιητές και στον Παπαδιαμάντη, αλλά και στο Σολωμό και τον Κάλβο και σε όσους συνέβαλαν, ώστε να έχομε σήμερα μια γλώσσα με πλαστικότητα και εκφραστική δύναμη.

Η συλλογή έχει δύο ενότητες: Η ΧΕΛΩΝΑ ΤΟΥ ΚΕΡΑΜΙΚΟΥ και ΠΥΛΙΝΗ ΧΟΡΕΥΤΡΙΑ. Τα ποιήματα είναι ολιγόστιχα με εσωτερική αρμονία, όπου κάθε λέξη λειτουργεί.

Στο ποίημα «Με την παλιά πατρίδα», αφού ομολογεί ότι ανήκει οριστικά στο αστικό τοπίο, αλλά προτιμά «καλύτερα με τους νεκρούς και την παλιά πατρίδα», καταλήγει:

Ας μείνω το λοιπόν εδώ

με μια κρυμμένη νέκυια στην τσάντα

και μες στο βάθος της σπηλιάς μια κυκλοδίωκτη λύπη,

γλυκόπικρη σαν δάγκωμα ερπετού.

Εμπνέεται από την επιτύμβια στήλη της Ηγησώς, όπου υπάρχουν οι μορφές της Ηγησώς και της θεραπαινίδας, που χάνεται άγνωστη και ανώνυμη. Ταυτίζονται ο Αδης με την ξενιτιά και την προσφυγιά. Ο τραγικός Αίας διαλέγεται με τον Αρχίλοχο που περιπαίζει και απομυθοποιεί τον ηρωισμό στο γνωστό του ποίημα.

Τελειώνοντας θα παραθέσω ένα από τα τέσσερα ποιήματα για την Τέκμησσα. Είναι όλα πολύ όμορφα. Η επιλογή μου απλώς οφείλεται στο ολιγόστιχο.

Η ΣΙΩΠΗ ΣΤΙΣ ΓΥΝΑΙΚΕΣ ΣΤΟΛΙΔΙ

Γύναι, γυναιξί κόσμον η σιγή φέρει

Σοφ. Αίας 293

Στις γυναίκες της είπε πώς είναι στολίδι η σιωπή

και εκείνη μαζεύτηκε

γιατί έμαθε, λέει, ποιό είναι σωστό απ’ τον άνδρα.

έτσι σώπασε η Τέκμησσα

και μονάχος πορεύτηκε εκείνος

στ’ ολοπόρφυρο σκοτεινόν φως του

ο πελώριος Αίαντας,

ο πατέρας του γιού της,

ο φονιάς του πατέρα της.