Από τα πιο λεβέντικα και μεγαλοπρεπή ζώα της Κρήτης από τους αρχαιότατους χρόνους, είναι τα καθαρόαιμα γιωργαλίδικα άλογα. Τις τελευταίες δεκαετίες οι κρητικοί λεβέντες συνέχεια τα πολλαπλασιάζουν, τα καλοσυντηρούν, τα γυμνάζουν και κάνουν μαζί τους αγώνες απολαμβάνοντας την λεβεντιά τους.
Αλήθεια και πραγματικότητα είναι πως πριν τα χρόνια του μεσοπολέμου και όλους τους περασμένους αιώνες τα περισσότερα γιωργαλίδικα άλογα τα καβαλούσαν γιατροί, δικηγόροι, υπουργοί, βασιλιάδες, ακόμα και άγιοι. Αυτά τα άλογα μπορούν να βαδίζουν γιωργά σε στενά στρατουλάκια, γι’ αυτό τα λένε γιωργαλίδικα. Τα παλιά χρόνια που δεν υπήρχαν αυτοκινητόδρομοι αυτά τα άλογα μπορούσαν και έτρεχαν σε μακρινές αποστάσεις σε κάμπους και βουνά.
Αυτά τα άλογα έκαναν και πρωτόγονες δουλειές, τραβούσαν το αλέτρι και έκαναν χωράφι, άλλες φορές αλόνευαν, γι αυτό τα έλεγαν αλόινα. Τραβούσαν κάρα, τους έβαζαν σωμάρια και κουβαλούσαν οτιδήποτε και συνέβαλαν στην πρωτόγονη επιβίωση των κρητικών.
Πριν από τριάντα χρόνια περίπου, ο Γουβιανός παραδοσιακός μερακλής Δημήτρης Τραπιέρης αγόρασε μια γιωργαλίδικη φοράδα. Που άλλες φορές την καβαλούσε και έκανε βόλτες στην περιοχή των Γουβών, και συμμετείχε σε αγώνες γιωργαλίδικων αλόγων. Άλλες φορές μετέφερε τις εικόνες στα πανηγύρια, άλλες φορές μετέφερε τον γαμπρό και τη νύφη με τα άλογα του.
Αυτές οι όμορφες παραδοσιακές εμφανίσεις του Δημήτρη Τραπιέρη τις απολάμβαναν και οι Γουβιανοί νέοι που στη συνέχεια έχουν αγοράσει πάνω από 20 γιωργαλίδικα άλογα και φοράδες που γεννούν αλογάκια και συνέχεια αυξάνονται. Αυτά τα Γουβιανά γιωργαλίδικα άλογα αποδίδουν στην περιοχή μας όμορφες εμφανίσεις και οπωσδήποτε είναι τουριστικά αξιοθέατα.
Δε μπορώ να μη γράψω ότι οι αρχές, τα μεγάλα και τα μικρά “αφεντικά” των Γουβών πρέπει να βραβεύουν και να επιδοτούν όλους τους ιδιοκτήτες και αναβάτες των γιωργαλίδικων αλόγων που με τις εμφανίσεις τους ομορφαίνουν τις Γούβες.
*Ο Βαγγέλης Μπαριτάκης είναι ιδρυτής του Λαογραφικού Μουσείου Γουβών