«Πάρτε μαζί σας νερό, το μέλλον έχει πολλή ξηρασία». Ο στίχος του Μιχάλη Κατσαρού συμπυκνώνει με τον καλύτερο τρόπο την ανάγκη να ανταποκριθούμε στα προβλήματα της σύγχρονης εποχής.
Ακούγεται παράδοξο, αλλά συνιστά πραγματικότητα ότι ένα απ’ αυτά είναι η διαχείριση των απορριμμάτων. Αν δεν υποτάξουμε τον τεράστιο όγκο που παράγουμε, τότε είναι βέβαιο ότι θα μας «καταπνίξουν». Η επιβάρυνση που προκαλούν στο περιβάλλον, στην ποιότητα ζωής, στην υγεία μας, είναι εξαιρετικά μεγάλη. Πλειάδα επιστημονικών μελετών το αποδεικνύει.
Άλλωστε, η ανάπτυξη και η ευημερία μιας κοινωνίας δεν εδράζεται μόνο στους μακροοικονομικούς δείκτες, στην παραγωγικότητα και ανταγωνιστικότητα της οικονομίας, στην προσέλκυση επενδύσεων, στη διασφάλιση υψηλών αναπτυξιακών ρυθμών. Εξαρτάται και από το πώς αντιμετωπίζουμε τα ζητήματα που συνδέονται με την προστασία του περιβάλλοντος, τη βελτίωση της καθημερινότητάς μας, τον εξανθρωπισμό της ίδιας της ζωής μας.
Συνεπώς, το μήνυμα του ποιητή -αν επιχειρήσουμε την αποκρυπτογράφησή του- είναι να προνοήσουμε, απεγκλωβιζόμενοι από την αμεριμνησία, την αδιαφορία. Και εν τέλει από τη βαρβαρότητα των αποκαλούμενων σύγχρονων κοινωνιών.
Χωρίς ηθικοπλαστικές διακηρύξεις και νουθεσίες, οφείλουμε όλοι μας να ανταποκριθούμε στις νέες ανάγκες και απαιτήσεις, έχοντας ως εμπνέουσα αξία την εξής παραδοχή: Με τα μικρά και απλά κάνουμε αλλαγές και στα μεγάλα και στα σύνθετα προβλήματα της χώρας, της κοινωνίας, των πολιτών. Με τις καθημερινές αλλαγές στις συνήθειες μας, βελτιώνουμε τις συνθήκες της ζωής μας. Φροντίζουμε το περιβάλλον στο οποίο ζούμε και εργαζόμαστε. Υιοθετούμε μια άλλη κουλτούρα για τη δημόσια σφαίρα.
Ως εκ τούτου, η ορθή διαχείριση των απορριμμάτων είναι καίριο ζήτημα. Τα προβλήματα που συσσωρεύτηκαν εξαιτίας της αλόγιστης συμπεριφοράς μας, «χτυπούν κόκκινο». Τα εκατομμύρια τόνων σκουπιδιών που παράγουμε, οι τεράστιες ποσότητες επικίνδυνων βιομηχανικών, ακόμη και νοσοκομειακών, αποβλήτων, μας κρούουν τον κώδωνα του κινδύνου. Τώρα είναι η ώρα να συνειδητοποιήσουμε ότι αλλάζοντας την καθημερινότητά μας μπορούμε να βελτιώσουμε την ποιότητα ζωής μας.
Η ανάπτυξη της διαλογής των απορριμμάτων στην πηγή και της κυκλικής οικονομίας, καθίσταται μονόδρομος. Το σημαντικότερο, έχουμε όλοι μας μεγάλα οικονομικά οφέλη. Η μείωση τους, που αποτελεί βασική επιδίωξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης, επιτυγχάνεται με την πρόληψη και την ελαχιστοποίηση της παραγωγής τους, αλλά και με την ανακύκλωση και την επαναχρησιμοποίηση των υλικών.
Η χρήση της πλαστικής σακούλας, αν και μοιάζει μικρό ζήτημα, δημιουργεί τεράστια προβλήματα, επιβαρύνοντας δραματικά το περιβάλλον. Η κατάργησή της είναι απαραίτητη! Η χρέωσή της με το περιβαλλοντικό τέλος από τα σούπερ μάρκετ και τα εμπορικά καταστήματα, συνιστά μέτρο αποθάρρυνσης για τη χρησιμοποίησή της. Κάλλιστα, μπορούμε να την αντικαταστήσουμε με επαναχρησιμοποιούμενες για να μεταφέρουμε τα προϊόντα που αγοράζουμε.
Τον δρόμο αυτόν οφείλουμε να τον ακολουθήσουμε όλοι, δείχνοντας την ευαισθησία και το ενδιαφέρον μας για τη βελτίωση της ποιότητας ζωής μας. Εξ ου και η πρωτοβουλία του ΕΣΔΑΚ σε συνεργασία με τους δεκαεπτά Δήμους-μέλη του να διαθέσει δωρεάν τσάντες πολλαπλών χρήσεων από ανακυκλωμένο πλαστικό, ανθεκτικές, εύχρηστες και καλαίσθητες στους καταναλωτές.
Πιστεύω ακράδαντα ότι είναι σημαντική η πληροφόρηση των πολιτών. Έτσι μπορούμε να επιτύχουμε την ενεργό συμμετοχή τους στην προσπάθεια που γίνεται για τη μείωση των απορριμμάτων. Απώτερος σκοπός μας η καλλιέργεια περιβαλλοντικής συνείδησης. Αλλά και η πρόκληση του ενδιαφέροντος των τοπικών κοινωνιών, όπως και των φορέων για τη βιώσιμη ανάπτυξη.
Άλλωστε, χωρίς τη συμμετοχή της κοινωνίας καμιά πολιτική για το περιβάλλον δεν μπορεί να έχει επιτυχία. Στους σκοτεινούς καιρούς που ζούμε κινούσα ιδέα όλων μας οφείλει να είναι η ιστορική φράση του Γκάντι: «Ας γίνουμε η αλλαγή που θέλουμε να δούμε».
* Ο Χάρης Μαμουλάκης είναι πρόεδρος του Ενιαίου Συνδέσμου Διαχείρισης Απορριμμάτων Κρήτης (Ε.Σ.Δ.Α.Κ.), αντιδήμαρχος Ανακύκλωσης & Καθαριότητας Ηρακλείου