- Ως μείζον εθνικό θέμα θα έπρεπε να υποβληθεί σε δημοψήφισμα,όπως ήδη στις 30 Δεκέμβρη 2017 υποστήριξα σε ανάρτησή μου στο παρόν μ.κ.δ. Αν για τέτοιο θέμα δεν αξίζει η λαϊκή ετυμηγορία, τότε η σχετική συνταγματική διάταξη είναι κενή περιεχομένου.
Οι όποιες λαοσυνάξεις ούτε υποκαθιστούν το δημοψήφισμα, ούτε αποκαθιστούν τη λαϊκή βούληση. - Όπως εξελίχθηκε το ζήτημα,οφείλεται ξεκάθαρη τοποθέτηση ως προς την ουσία του.
- Οι αλυτρωτικές-επεκτατικές διαθέσεις δεν εξαρτώνται απόλυτα από την ονοματολογία. Τούτο είναι πασιφανές ιδίως ως προς την Τουρκία και την Αλβανία. Ως προς τις δύο αυτές χώρες επιβάλλεται ενιαία εθνική γραμμή πλεύσης, διπλωματικής και στρατιωτικής. Τορωμαϊκό si pacem vis, para bellum (αν θέλεις ειρήνη, παρασκεύαζε πόλεμο) ας είναι υπ’όψιν.
- Η προϊστορία του ζητήματος έχει αξία ως προς τις δυνατότητες για τη βέλτιστη για τη χώρα λύση.
Η ονομασία επί Γιουγκοσλαβίας του Τίτο, χωρίς να παραβλέπεται, δεν μπορεί να αποτελεί σημαντικό κριτήριο τοποθέτησης.
Αντίθετα η προσωρινή ονομασία της γείτονος ως Πρώην Γιουγκοσλαβικής Δημοκρατίας της Μακεδονίας, ονομασία η οποία έγινε αποδεκτή από την Ελλάδα και υπό την οποία το 1993 με τη σύμφωνη απόφαση της κυβέρνησης Κων. Μητσοτάκη έγινε μόνιμο μέλος του Ο. Η. Ε., αναγνωρίστηκε δε από 144 κράτη μέλη του, σε συνδυασμό με την ενδιάμεση συμφωνία του 1995 σύμφωνα με την οποία προβλέπετο να εξευρεθεί ονομασία κατόπιν διαπραγματεύσεων, μη χρήση του ήλιου της Βεργίνας και μη αλυτρωτισμός και εδαφικές διεκδικήσεις, χωρίς την παραμικρή μνεία αποκλεισμού του όρου Μακεδονία, περιόρισαν το περιθώριο, αν όχι εκμηδένισαν το περιθώριο της Ελλάδας να αποτρέψει τα εμμέσως ήδη συμφωνηθέντα, πλέον του γεγονότος ότι στη διεθνή σκηνή προβαλλόταν η γείτων χώρα με τη συνταγματική της ονομασία ως Δημοκρατία της Μακεδονίας και ως σκέτη Μακεδονία ήταν γνωστή. Ακόμα και στους Ολυμπιακούς Αγώνες υπ’αυτή την ονομασία παρήλαυνε.
- Κάτω από τις συνθήκες αυτές, νομικές και πραγματικές, η άρνηση της Ελλάδας να αποδεχτεί το 1992 στο Συμβούλιο των Πολιτικών Αρχηγών υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή την εκ μέρους της Ε. Ε. πρόταση του Πορτογάλου υπουργού των Εξωτερικών Πινέιρο για ονομασία ΝΕΑ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ και οποιαδήποτε ονομασία, που θα περιλάμβανε τον όρο Μακεδονία, όταν πρωθυπουργός της γείτονος ήταν ο μετριοπαθής Κίρο Γκλιγκόρωφ, και αντ’αυτού η επιβολή εμπορικού της αποκλεισμού(εμπάργκο) λόγω της χρήσης στη σημαία της του ήλιου της Βεργίνας από την μετέπειτα κυβέρνηση του Αντρέα Παπανδρέου, οδήγησαν στις εθνικιστικές ακρότητες των ακροδεξιών υπό τον μετέπειτα πρωθυπουργό τους Γκρουέφσκι με την προσπάθεια οικειοποίησης της ιστορίας μας και των εθνικών μας συμβόλων.
Οι διαμαρτυρίες μας και το VETO (αρνησικυρία) της Ελλάδας στην είσοδο της γείτονος στο ΝΑΤΟ το 2008 στη σύνοδο του Βουκουρεστίουαπό την κυβέρνηση του Κώστα Καραμανλή, δεν διεκδικούσε κάτι διαφορετικό από τη σύνθετη ονομασία. Η στάση αυτή αποτέλεσε τη βάση της μετέπειτα σχετικής εξωτερικής πολιτικής της Ελλάδας.
- Συνεπώς, τυχόν αφισταμένη η Ελλάδα από τις δεσμεύσεις της, θαεξετίθετο διεθνώς, χωρίς πιθανότητα άλλης ευμενέστερης για την Ελλάδα λύσης στο μέλλον για έναν απλό λόγο. Αυτόν του δικαιώματος των γειτόνων να διεκδικούν τη σκέτη και στην καλύτερη περίπτωση σύνθετη ονομασία χωρίς σχέση με την ιστορία και τα σύμβολά μας, αφού ουδείς αμφισβητεί ότι ιστορικά η Μακεδονία περιλάμβανε ευρύτερη περιοχή, εντός της οποίας βρισκόταν πέραν της ελληνικής Μακεδονίας και το έδαφος της γείτονος, καθώς και νότια τμήματα της Αλβανίας και της Βουλγαρίας.
- Άραγε η Συμφωνία των Πρεσπών είναι κάτι χειρότερο από τις εφικτές διεκδικήσεις της Ελλάδας, για όσους την έχουν μελετήσει και την έχουν κατανοήσει; Μήπως δεν διευκρινίζει και προνοείεπαρκώς κρίσιμα ζητήματα, πέραν του γεωγραφικού προσδιορισμού με τον όρο Βόρεια Μακεδονία;
ΕΙΔΙΚΟΤΕΡΑ.
Α. ΥΠΗΚΟΟΤΗΤΑ-ΙΘΑΓΕΝΕΙΑ.
Ρητό το άρθρο 1 Μακεδόνας/ Πολίτης της Βόρειας Μακεδονίας.
Σαφώς εδώ θα έπρεπε να διατυπωθεί μονολεκτικά ως πολίτης Βορειομακεδόνας. Αναιρεί όμως την ουσία του όλου κειμένου εν όψει των λοιπών προβλέψεων -διατυπώσεων; Η κατά πάσα πιθανότητα στο μέλλον καθιέρωση των γειτόνων ως Μακεδόνων αποτελεί το μείζον ή το έλασσον, αν επρόκειτο να επιλέξει κάποιος μεταξύ μη συμφωνίας και αυτής της συμφωνίας; Τάσσομαι υπέρ της δεύτερης επιλογής, διότι η πρώτη θα παγίωνε περαιτέρω το προηγούμενο καθεστώς και η όποια μελλοντική διαπραγμάτευση θα εκκινούσε από χειρότερη θέση, όπως και στην Κύπρο συνέβη.
Β. ΕΘΝΟΤΗΤΑ.
Ρητό το άρθρο 7 περί Σλάβων.
Γ. ΑΛΥΤΡΩΤΙΣΜΟΣ – ΣΥΝΤΑΓΜΑ-ΣΥΜΒΟΛΑ – ΠΑΙΔΕΙΑ-ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ – ΓΛΩΣΣΑ.
Ρητά τα άρθρα 3, 4 και 7 και μάλιστα περί κατηγορίας των Σλαβικών γλωσσών και ουδεμία σχέση με το Μέγα Αλέξανδρο κ.λπ.
- Τέλος σημαντική η συμφωνία δυνατότητας μονομερούς προσφυγής στο Διεθνές Δικαστήριο για την επίλυση οποιασδήποτε σχετικής διαφοράς.
- Σημαντική παράμετρος της συμφωνίας είναι η σταθερότητα στην περιοχή και ιδίως ως προς τις εδαφικές βλέψεις της από την Τουρκία υποστηριζομένης Αλβανίας.
- Σοβαρό όμως δίλημμα η κατά το καταστατικό κάποιου κόμματος αντίθετη απόφαση είτε ως προς τη συμφωνία,είτε ως προς ψήφο εμπιστοσύνης, είτε και προς τα δύο.
Κατά τη γνώμη μου στο πρώτο ο βουλευτής ψηφίζει κατά συνείδηση και παραιτείται. Στο δεύτερο και τρίτο κατά τη γνώμη μου παραιτείται εκ των προτέρων. καθ’ότι καθολικά πλέον αντίθετος προς την κατά πλειοψηφία υποθετική θέληση των εκλογέων του.
*Ο Στέλιος Βασαλάκης είναι συνταξιούχος νομικός σύμβουλος του Νομικού Συμβουλίου του Κράτους, συνταξιούχος δικηγόρος παρ’Α. Π. του Δ. Σ. Η., πτυχιούχος Νομικής και Πολιτικών Επιστημών