Στο άρθρο μας στην εφημερίδα ΠΑΤΡΙΣ της 29.5.23 σημειώναμε ότι ο υπερδιπλασιασμός της διαφοράς που χωρίζει το ποσοστό της Ν.Δ. από εκείνο του ΣΥΡΙΖΑ στην Επικράτεια στις εκλογές της 21ης Μαΐου (πρώτες εκλογές απ’ εδώ κι’ εμπρός) οφείλεται στη συντριπτική ήττα του κόμματος αυτού και όχι στο «θρίαμβο» της Ν.Δ.
Στις εκλογές της 25ης Ιουνίου (δεύτερες εκλογές απ’ εδώ κι’ εμπρός) σε σύγκριση με τις πρώτες, εκτός απ’ ό, τι η διαφορά Ν.Δ.-ΣΥΡΙΖΑ σε ποσοστά διευρύνθηκε, αυξήθηκε ή ήδη μεγάλη αποχή, σημειώθηκαν διαφορές στη μεταβολή της δύναμης των κομμάτων καθώς και στην κατάταξη, με βάση τα ποσοστά τους, των μικρότερων κομμάτων.
Στο άρθρο αυτό θα εξετάσουμε τα όσο προαναφέρθηκαν στην Κρήτη σε σχέση με εκείνα στην Επικράτεια. Στο Μέρος Ι του άρθρου θα εξετάσουμε τις διαφορές στα έγκυρα, άκυρα και λευκά ψηφοδέλτια, στους ψηφίσαντες, στους «απέχοντες» και στα ποσοστά «αποχής» και στο Μέρος ΙΙ τις διαφορές στις μεταβολές στη δύναμη των κομμάτων και στην κατάταξη των τεσσάρων μικρότερων.
Στην 1η στήλη του πρώτου τμήματος (πάνω από τη διαχωριστική γραμμή) του Πίνακα 1 δίνονται τα έγκυρα, άκυρα και λευκά ψηφοδέλτια και οι ψηφίσαντες (δηλαδή το σύνολό τους) στην Κρήτη στις πρώτες εκλογές. Στο δεύτερο τμημα της 1ης στήλης (κάτω από τη διαχωριστική γραμμή) δίνονται οι εγγεγραμμένοι στους εκλογικούς καταλόγους, οι «απέχοντες (δηλαδή η διαφορά των ψηφισάντων από τους εγγεγραμμένους) και το ποσοστό «αποχής» (δηλαδή οι «απέχοντες» ως ποσοστό των εγγεγραμμένων) (βλέπε ΣΗΜΕΙΩΣΗ στο τέλος του άρθρου το λόγο για τον οποίο έχουμε βάλει σε εισαγωγικά τους απέχοντες και τα ποσοστά αποχής).
Στη 2η στήλη του Πίνακα 1 δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία στις δεύτερες εκλογές, στην 3η οι διαφορές των δεύτερων από τις πρώτες εκλογές και στην τελευταία η ποσοστιαία μεταβολή τους. Στον Πίνακα 2 δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία και οι μεταβολές τους στην Επικράτεια.
– Οι ποσοστιαίες μειώσεις των έγκυρων, άκυρων και λευκών ψηφοδελτίων και των ψηφισάντων στην Κρήτη καθώς και των εγγεγραμμένων δεν διέφεραν ουσιαστικά από τις αντίστοιχες στην Επικράτεια.
– Η ελάχιστη αύξηση των εγγεγαμμένων ήταν μικρότερη στην Κρήτη ενώ η αύξηση των «απεχόντων» και του ποσοστού αποχής ήταν μεγαλύτερη.
Όπως φαίνεται από τη σύγκριση της τελευταίας γραμμής του Πίνακα 1 με εκείνη του Πίνακα 2 το ποσοστό «αποχής» στην Κρήτη τόσο στις πρώτες όσο και στις δεύτερες εκλογές ήταν μικρότερο από εκείνο στην Επικράτεια και η διαφορά τους από 5,52 μειώθηκε στις 5,00 εκατοστιαίες μονάδες.
Ι. Οι μεταβολές στη δύναμη των κομμάτων
Στην 1η στήλη του πρώτου μέρους του Πίνακα 3 δίνονται οι ψήφοι που πήραν τα κόμματα στην Κρήτη στις πρώτες εκλογές, στη 2η στήλη οι ψήφοι που πήραν στις δεύτερες και στην 3η οι ποσοστιαίες μεταβολές τους. Στο δεύτερο μέρος του Πίνακα 3 δίνονται τα ποσοστά των κομμάτων αυτών και οι διαφορές τους. Στον Πίνακα 4 δίνονται τα αντίστοιχα στοιχεία στην Επικράτεια.
-Στη Ν.Δ. και στο ΣΥΡΙΖΑ μειώθηκαν περισσότερο στην Κρήτη απ’ ό,τι στην Επικράτεια αλλά, ενώ η διαφορά στη Ν.Δ. ήταν 5,8 εκατοστιαίες μονάδες, στο ΣΥΡΙΖΑ ήταν μόνο 0,5 εκατοστιαία μονάδα.
-Στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και στο Κ.Κ.Ε. μειώθηκαν λιγότερο στην Κρήτη απ’ ό,τι στην Επικράτεια, ενώ
-Στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ περισσότερο.
-Στη ΝΙΚΗ αυξήθηκαν περισσότερο στην Κρήτη απ’ ο,τι στην Επικράτεια.
-Στην ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ αυξήθηκαν στην Κρήτη ενώ στην Επικράτεια μειώθηκαν.
-Στους ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ δεν υπάρχει μεταβολή διότι το κόμμα αυτό δεν υπήρχε καν(!) στις πρώτες εκλογές ενώ στις δεύτερες πήρε περισσότερες ψήφους από την ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ καταλαμβάνοντας την 5η θέση και εκτοπίζοντάς την στην 6η. Οι 241.633 ψήφοι που πήρε το κόμμα αυτό προέρχονται από τους οπαδούς του κόμματος του έγκλειστου στις φυλακές Κασιδιάρη (είναι το «καύσιμο» κατά παραδοχή του ίδιου του «Αρχηγού» των ΣΠΑΡΤΙΑΤΩΝ).
Από την τελευταία στήλη του δεύτερου μέρους των Πινάκων 3 και 4 φαίνεται στις δεύτερες εκλογές σε σχέση με τις πρώτες τα ποσοστά:
-Στη Ν.Δ. και στο ΣΥΡΙΖΑ μειώθηκαν περισσότερο στην Κρήτη απ’ ό,τι στην Επικράτεια αλλά ενώ η διαφορά στη Ν.Δ. ήταν 2,6 εκατοστιαίες μονάδες, στο ΣΥΡΙΖΑ ελάχιστα (μόνο 0,2 εκατοστιαία μονάδα). Τόσο στις πρώτες όσο και στις δεύτερες εκλογές τα ποσοστά της Ν.Δ. ήταν μικρότερα στην Κρήτη από εκείνα στην Επικράτεια, ενώ στο ΣΥΡΙΖΑ μεγαλύτερα.
-Στην ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΛΥΣΗ μειώθηκαν ελάχιστα τόσο στην Κρήτη όσο και στην Επικράτεια, αλλά στην Κρήτη ήταν σημαντικά χαμηλότερα από εκείνα στην Επικράτεια τόσο στις πρώτες όσο και στις δεύτερες εκλογές.
-Στη ΝΙΚΗ και στην ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ αυξήθηκαν τόσο στην Κρήτη όσο και στην Επικράτεια, τα ποσοστά της, όμως, στην Κρήτη ήταν χαμηλότερα από εκείνα στην Επικράτεια.
-Στους ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ το ποσοστό τους στην Κρήτη ήταν αισθητά χαμηλότερο από εκείνο στην Επικράτεια.
Παρά τις διαφορές που προαναφέρθηκαν η σειρά των κομμάτων Ν.Δ., ΣΥΡΙΖΑ, ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ και Κ.Κ.Ε. στις 4 πρώτες θέσεις τόσο στην Κρήτη όσο και στην Επικράτεια ήταν η ίδια στις πρώτες και τις δεύτερες εκλογές ενώ εκείνη της ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΛΥΣΗΣ, όπως, προαναφέρθηκε, από τη 5η στις πρώτες εκλογές στην Κρήτη και στην Επικράτεια, στις δεύτερες εκλογές «κατέβηκε» στην 7η θέση στην Κρήτη και στην 6η στην Επικράτεια στις οποίες την 5η θέση κατέλαβαν οι ΣΠΑΡΤΙΑΤΕΣ.
H ΠΛΕΥΣΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ στις πρώτες εκλογές κατέλαβε την 6η στην Κρήτη και την 7η στην Επικράτεια, ενώ στις δεύτερες εκλογές την 7η στην Κρήτη και την 8η στην Επικράτεια.
Η ΝΙΚΗ στις πρώτες κατέλαβε την 7η θέση στην Κρήτη και την 6η στην Επικράτεια, στις δεύτερες την 8η θέση στην Κρήτη και την 7η στην Επικράτεια.
Κλείνοντας το άρθρο αυτό θα ήθελα να επισημάνω ότι στην επικράτηση της Ν.Δ. τόσο στις πρώτες όσο και στις δεύτερες δεν συνέβαλε μόνο η σωρεία των λαθών του ΣΥΡΙΖΑ, αλλά και η στάση των άλλων κομμάτων τα οποία, ενώ ωφελούνταν από την απλή αναλογική, την υπονόμευσαν και οδήγησαν τη χώρα στις δεύτερες εκλογές στις οποίες η Ν.Δ. διατήρησε (και δεν αύξησε) τις 158 έδρες που είχε στη Βουλή το 2019 και το ποσοστό της στις δεύτερες εκλογές είναι μόλις κατά 0,60% υψηλότερο από εκείνο το 2019. Ενώ, δηλαδή, η Ν.Δ. εξακολουθεί να είναι μειοψηφία στο λαό, την πλειοψηφία στη Βουλή τη διατήρησε χάρη στη δική της ενισχυμένη αναλογική, με την οποία έκλεψε έδρες που, με βάση το ποσοστό τους στο λαό, δικαιούνταν τα άλλα 7 κόμματα που μπήκαν στη Βουλή. Το ίδιο είχε συμβεί και το 2019 χάρη σε μια άλλη παραλλαγή της ενισχυμένης αναλογικής.
ΣΗΜΕΙΩΣΗ: Θέσαμε σε εισαγωγικά τους απέχοντες και τα ποσοστά αποχής διότι στους εγγεγραμμένους στους εκλογικούς καταλόγους υπάρχει μεγάλος αριθμός Ελλήνων που, εδώ και πολλά χρόνια, ζουν μόνιμα σε πολλές χώρες του κόσμου (ιδιαίτερα στις Η.Π.Α., τον Καναδά, την Αυστραλία καιντη Γερμανία) και οι οποίοι δεν έρχονται για να ψηφίσουν στην Ελλάδα.
Υπάρχουν επίσης Έλληνες που έχουν αποβιώσει σε διάφορες χώρες αλλά δεν έχουν διαγραφεί από τους εκλογικούς καταλόγους. Γι’ αυτούς τους λόγους το ποσοστό αποχής είναι μεν πολύ υψηλό, άλλα σημαντικά χαμηλότερο από εκείνο που δίνεται στους Πίνακες 1 και 2.
*Ο Μανόλης Γ. Δρεττάκης είναι πρώην: αντιπρόεδρος της Βουλής, υπουργός και καθηγητής της ΑΣΟΕΕ