Οκτώβριος 2024 Η θέληση-βούληση κάθε πολίτη, να θέτει σκοπούς και στόχους και να λαμβάνει αποφάσεις για την πραγμάτωση τους, αποτελεί αναφαίρετο δικαίωμα του.
Η επιβεβαίωση της θέλησης-βούλησης, με επικυρωμένη υπογραφή του, παρέχει στη διαδικασία της Συλλογής Υπογραφών, που αποτελεί μέσο έκφρασης καταγραφής και ανάδειξης της συλλογικής θέλησης-βούλησης, τεράστια κοινωνική δυναμική και ισχυρότατη δημοκρατική νομιμοποίηση. Ετυμολογικά οι λέξεις θέληση και βούληση αποδίδουν το ίδιο σχεδόν εννοιολογικό περιχεόμενο. Μια απλοποιημένη αλλά χρήσιμη ίσως διάκριση είναι ότι η βούληση ταυτίζεται με το «θέλω και πρέπει» ενώ η θέληση με το «θέλω και μπορώ».
Ιστορική αναζήτηση του όρου «Συλλογή Υπογραφών», μας οδηγεί, όσον και αν ακούγεται παράδοξο, στις γραφές των οστράκων της δημοκρατίας του Περικλή και στο θεσμό του οστρακισμού, από τον οποίο εμπνεύστηκαν το θεσμό της ανάκλησης θεσμικού οργάνου, οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Στη δημοκρατία της αρχαίας Αθήνας οι πολίτες εξοστράκιζαν όποιον θεωρούσαν ύποπτο για την καπήλευση ή την κατάλυση του δημοκρατικού πολιτεύματος, με την συγκέντρωση ορισμένου αριθμού οστράκων πάνω στα οποία έγραφαν ή σκάλιζαν το όνομα εκείνου τον οποίον θεωρούσαν ύποπτο, εκφράζοντας έτσι τη βούληση τους.
Ο ζωντανός πηλός γινόταν μέσο καλλιτεχνικής έκφρασης στα χέρια του αγγειοπλάστη, και μέσο πολιτικής έκφρασης στη συνέχεια, στα χέρια του κάθε Αθηναίου πολίτη. Ο πρώτος έδιδε την αναπάντεχη ομορφιά στο αγγείο και ο άλλος, αποτυπώνοντας σε ένα θρύψαλο του το όνομα συμπολίτη του, ένιωθε την ικανοποίηση ότι προστάτευε τη δημοκρατία από τους εχθρούς της.
Στην αντιπροσωπευτική Δημοκρατία της σημερινής Ελλάδας, οι αντιπρόσωποι που εκλέγουμε, αλλά «δεν επιλέγουμε», καθόσον την αποκλειστικότητα της επιλογής τους έχουν το πολιτικό κατεστημένο και οι κομματικοί του μηχανισμοί, όχι μόνο δεν εξοστρακίζουν, όσους προκαλούν και καπηλεύονται τη δημοκρατία, αλλά και με ανίσχυρες Συνταγματικές διατάξεις (άρθρο 86) παραγράφουν τις κακουργηματικές πολιτικές πράξεις και ενέργειες τους, παρερμηνεύοντας κάθε έννοια πολιτικής και ηθικής τάξης, αλλοτριώνοντας έτσι το γράμμα και το πνεύμα της «λαϊκής εντολής» το οποίο προσποιούνται ότι σέβονται και υπηρετούν. Άραγε ..!
θα μπορούσαν οι συντάκτες του 86ου Συνταγματικού άρθρου, και των διατάξεων του εκτελεστικού νόμου 3126/2003, να γίνουν ανώτατος πολιτειακός άρχοντας ή αρχηγός πολιτικής παράταξης στη δημοκρατία του Περικλή; Αλήθεια ..! για ποια ισότητα των Ελλήνων ενώπιον του νόμου ομιλούμε, όταν οι διατάξεις του Συνταγματικού άρθρου 86, που συνιστούν κολυμβήθρα του Σιλωάμ, ευρίσκονται σε κατάφωρη αντίθεση με την συνταγματική επιταγή της διάταξης του άρθρου 4 που αναφέρει ρητά, «οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου.»
Η Συλλογή Υπογραφών, μια διαδικασία και μέσον κοινωνικής κυρίως πίεσης, για ικανοποίηση συλλογικών αιτημάτων, αποκτά στο πέρασμα του χρόνου πολιτικό ρόλο και σήμερα αξιοποιείται από πολλές χώρες ως μέσον και διαδικασία έκφρασης των θεσμών του δημοψηφίσματος, της νομοθετικής πρωτοβουλίας των πολιτών και της ανάκλησης αιρετού οργάνου.
Θεσμών άμεσης δημοκρατίας, που παραλλαγές τους συναντώνται στα Συντάγματα κρατών ανά τον κόσμο, από τα οποία απουσιάζει η χώρα μας, η μήτρα της άμεσης δημοκρατίας. Όχι φυσικά και ανεξήγητα…! Οι τρεις προαναφερθέντες θεσμοί, αποτελούν μηχανισμούς άμεσης συμμετοχής του πολίτη στην άσκηση της εξουσίας. Δηλαδή συμμετοχή, χωρίς παρεμβολή αντιπροσώπων, που προκαλεί και δοκιμάζει τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς.
Ως πολιτική πράξη, η Συλλογή Υπογραφών αποτελεί σχήμα, μέσον και δράση ενεργούς συμμετοχής του πολίτη στο πολιτικό γίγνεσθαι αλλά και διαδικασία: – Έκφρασης και ανάδειξης της συλλογικής θέλησης-βούλησης των πολιτών. – Ανάδειξης και προβολής συλλογικών αιτημάτων. – Διοργάνωσης και υποστήριξης πρωτοβουλιών πολιτών.
Ως έννοια, η συλλογική θέληση-βούληση, αν και περιέχει το καθολικό στοιχείο, δεν νοείται σαν άθροισμα των θελήσεων-βουλήσεων όλων των πολιτών, αλλά ως καθολική κοινωνική έκφραση της αποφασιστικότητας τους, να διεκδικήσουν «τα θέλω τους» αξιοποιώντας «τα μπορώ τους» με τη Συλλογή Υπογραφών.
Στις χώρες, που σέβονται και εφαρμόζουν θεσμούς άμεσης δημοκρατίας, η Συλλογή Υπογραφών αποτελεί τη διαδικασία και το μέσο ανάδειξης του απαιτούμενου αριθμού υποκειμένων για την ενεργοποίηση των αμεσοδημοκρατικών θεσμών, του δημοψηφίσματος, της νομοθετικής πρωτοβουλίας των πολιτών και της ανάκλησης αιρετού οργάνου, τους οποίους και υπηρετεί.
Στη χώρα μας, το πολιτικό κατεστημένο δεν ανέχεται ούτε επιτρέπει θεσμική διαδικασία, η οποία θέτει ή απειλεί να θέσει, σε δοκιμασία την ύπαρξη του και τους αντιπροσωπευτικούς θεσμούς που υπηρετεί. Αυτός είναι ο λόγος, που η Συλλογή Υπογραφών, έχει απαξιωθεί και προκλητικά απουσιάζει από τη φαρέτρα των θεσμών προστασίας της Δημοκρατίας.
Η θεσμο-νομοθέτηση της διαδικασίας Συλλογής Υπογραφών, με το αποτύπωμα της υπογραφής κάθε πολίτη, επιβεβαιωμένο επιγραμμικά ή σε φύλλο χαρτιού, μπορεί να αναβιώσει τον πολιτικό εξοστρακισμό, με τη μορφή της ανάκλησης κάθε αιρετού πολιτικού οργάνου που καταχράται ή καπηλεύεται τις δημοκρατικές αρχές και αξίες.
Έτσι ο σημερινός πολίτης, ίσως νοιώσει την ίδια ικανοποίηση για την προστασία της δημοκρατίας, που ένοιωθε ο Αθηναίος πολίτης του 5ου π.χ. αιώνα χαράσσοντας στο όστρακο κάποιο όνομα συμπολίτη του. Δεν διαθέτω ικανότητες αρθρογράφου, ο οποίος παραθέτει τις σκέψεις και τις απόψεις του, επιλέγοντας τον κατάλληλο τίτλο, γι’ αυτό επικαλούμαι την κατανόηση και επιείκεια του αναγνώστη στην ταπεινή μου σκέψη:
Αν η Συλλογή Υπογραφών, ως διαδικασία έκφρασης καταγραφής και ανάδειξης της συλλογικής θέλησης-βούλησης, αποτελούσε διάταξη του Συνταγματικού μας Χάρτη για την προστασία της Δημοκρατίας, από τις κακουργηματικές πράξεις πολιτικών προσώπων, οι οποίες ξεπλένονται, με την «αμελλητί» εφαρμογή των διατάξεων του 86ου Συνταγματικού άρθρου, η χώρα ασφαλώς και θα είχε αποφύγει τις συνέπειες της οικονομικής πολιτικής και κοινωνικής πραγματικότητας, που βιώνουμε.