Για το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας μας, αν και ετούτο δεν αφορά μόνο τη δική μας, έχουν γραφτεί πολλά τα τελευταία χρόνια και θα συνεχίσουν να γράφονται όχι μόνον εδώ, αλλά και σε ξένα έντυπα.
Όλοι οι αναλυτές αναφέρονται στα χειρότερα προγνωστικά και ελαττωμένα νούμερα του πληθυσμού μας σε λίγες δεκαετίες, όπως προκύπτουν από τους σχετικούς υπολογισμούς και πίνακες οι οποίοι σε μεγάλο βαθμό είναι απολύτως αξιόπιστοι.
Αλλά λίγοι όμως θίγουν μια άλλη παράμετρο, εκείνη της αύξησης του προσδόκιμου επιβίωσης των κατοίκων, σε παγκόσμιο βεβαίως επίπεδο. Παρατηρώντας κάπως διαχρονικά την κατάσταση, θα διαπιστώσουμε ότι πριν έναν ή και δύο αιώνες ο μέσος όρος επιβίωσης βρισκόταν κάπου στα σαράντα χρόνια της ηλικίας των ανθρώπων.
Στις μέρες μας, αν κάποιος αποβιώσει στα εβδομήντα του, θεωρείται ότι εγκατέλειψε τα εγκόσμια μάλλον πιο γρήγορα απ’ ό,τι έπρεπε, αφού θα μπορούσε να ζήσει λίγο παραπάνω, όπως άλλωστε πολλοί συνομήλικοί του.
Το δυσάρεστο όμως είναι ότι σε λίγα χρόνια, το ποσοστό του πληθυσμού άνω των εξήντα ετών θα είναι κάπου το ένα τρίτο του συνολικού αριθμού και αυτοί δυστυχώς έχει αποδειχτεί στατιστικά, αναφέρομαι προφανώς στον ανδρικό πληθυσμό, ότι δεν θα τεκνοποιήσουν.
Στα μέσα ετούτου του αιώνα, υπολογίζεται ότι το ποσοστό των υπερήλικων γυναικών μεταξύ ογδόντα και ενενήντα ετών, θα αποτελεί τη μεγαλύτερη πληθυσμιακή ομάδα, στην οποία προφανώς θα επικρατεί το καθεστώς της απομόνωσης και της μοναξιάς.
Σε αυτό συμβάλλει δεόντως και η ειδικότητα της Γηριατρικής η οποία αφορά και ασχολείται με τις συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες, με κύρια αποστολή την προστασία όσο γίνεται βεβαίως της ευθραυστότητας κάποιων παραμέτρων της υγείας τους και την όσο το δυνατόν καλύτερη διόρθωσή τους.
Το θέμα της απασχόλησης των ηλικιωμένων, μέχρι τώρα δεν έχει απασχολήσει σοβαρά την επίσημη πολιτεία και τους καθ’ ύλην αρμόδιους φορείς, αλλά θα έρθει σύντομα στην επικαιρότητα.
Πέρα από το γεγονός ότι θα ταράξει τα ασφαλιστικά ταμεία και την οικονομία της χώρας, λόγω της αύξησης των κρατικών δαπανών όχι μόνο για τις συντάξεις, αλλά και για την πολλαπλάσια υγειονομική περίθαλψη, θα είναι εύλογη η απαίτηση για την όσο το δυνατόν αποτελεσματικότερη κοινωνικοποίησή τους.
Το πιθανότερο βεβαίως είναι ότι θα αυξηθούν σε ολόκληρη την Ευρωπαϊκή Ένωση οι ηλικίες συνταξιοδότησης, αλλά ελάχιστα θα ωφελήσει όλους σε βάθος χρόνου. Σε πολλές χώρες της βόρειας Ευρώπης πολλοί γνωστοί μου μετά την συνταξιοδότησή τους ταξιδεύουν όσο φυσικά δύνανται, μερικοί έχουν δραστηριοποιηθεί στην προσπάθεια για λήψη ενός μεταπτυχιακού τίτλου σπουδών το οποίον δεν ενδιαφέρθηκαν να αποκτήσουν στο παρελθόν και τώρα εμπίπτει στα άμεσα ενδιαφέροντά τους.
Σε μια πόλη της Αμερικής, ένας επίσης γνωστός μου καθηγητής, αμέσως μετά την σύνταξή του δραστηριοποιήθηκε επισταμένως, με μεγάλη πίστη σε αυτό που έκανε, και όπως διαπίστωσα το σχέδιό του πράγματι εστέφθη με επιτυχία και ήδη κυκλοφόρησε ένα εξαιρετικό συγγραφικό έργο που αφορά την ιστορία της ειδικότητάς του στον τελευταίο αιώνα.
Στο Νοσοκομείο Westminster στο Λονδίνο οι ηλικιωμένοι και συνταξιούχοι είχαν υπό την εποπτεία τους ολόκληρη την κινητή βιβλιοθήκη του Νοσοκομείου και διένεμαν τα διάφορα βιβλία σε ασθενείς των Κλινικών, σε όλους τους θαλάμους και ορόφους, βοηθώντας παράλληλα και τους εαυτούς τους ποικιλοτρόπως.
Σωματικά και ψυχολογικά. Περπατώντας, συζητώντας, γνωρίζοντας καινούργιους συνανθρώπους τους και το σπουδαιότερο τις πολλαπλές κακοτοπιές της μεγάλης ηλικίας του ανθρώπου, κοκ.
Όμως ίσως όλα τα παραπάνω να είναι σπάνια, να αποτελούν μεμονωμένες εξαιρέσεις και να μην αφορούν τον γενικότερο πληθυσμό. Δεν παύουν όμως να δίνουν το έναυσμα για κάποια άλλη αντιμετώπιση από πλευράς Πολιτείας και περισσότερο των Δήμων όλων των ηλικιωμένων πολιτών τους.
Λίγη φαντασία χρειάζεται για όλα αυτά και φυσικά η απαραίτητη θέληση για αποτελεσματική ένταξη των ηλικιωμένων στο κοινωνικό γίγνεσθαι!
Ο Γεώργιος Νικ. Σχορετσανίτης είναι τέως διευθυντής Χειρουργικής και συγγραφέας