Στο καφενείο ο Αντώνης ήρθε κάπως καθυστερημένος σήμερα. Η παρέα των συνταξιούχων τον περίμενε.
-Σήμερα δεν επρόλαβα να σάξω το κρεβάτι, δικαιολογήθηκε.
-Εσύ φτιάχνεις το κρεβάτι; ρώτησε με απορία ο μπαρμπα Γιώργος.
-Ναι. Συχνά διαρμίζομαι. Ξεσκονίζω ή απλώνω ρούχα για στέγνωμα, πλύνω πιάτα…
-Πάει, εξευτελίστηκε το αντρικό φύλο! Και – με συγχωρείς, Αντώνη – η γυναίκα σου τι κάνει;
-Είναι υπάλληλος σε τράπεζα. Δεν προλαβαίνει.
Στην συζήτηση, διακόπτοντας την ανάγνωση της εφημερίδας του, παρενέβη ο Κυριάκος το γεροντοπαλίκαρο.
-Σήμερα, για να μπορέσει να ζήσει μια οικογένεια, πρέπει να εργάζονται και ο άντρας και η γυναίκα. Αν δουλεύει μόνο ο άντρας, η οικογένεια δεν τα βγάζει πέρα. Γι’ αυτό αναγκαστικά βγαίνει στην εργασία και η σύζυγος. Και ως εκ τούτου η ευκαιρία να κάνει η σύζυγος και να αναθρέψει παιδιά ελαττώνεται. Αποτέλεσμα η υπογεννητικότητα.
-Καλά λέω εγώ, πετάχτηκε ο κυρ Στέργιος, ο πολιτισμός μόνο κακό μας κάνει.
-Όχι, κύριε Στέργιο. Δεν είναι ακριβώς έτσι, διόρθωσε ο Κυριάκος. Ο πολιτισμός κάνει καλό στην ανθρωπότητα. Σκέψου με πόσες ανέσεις, που παλιά δεν τις είχαν, ζούμε εμείς σήμερα. Αυτοκίνητα, φάρμακα, περίθαλψη σε νοσοκομεία όταν αρρωστήσομε, πανεπιστήμια για μόρφωση, σουπερμάρκετ, διακοπές τα καλοκαίρια, σύνταξη στα γεράματα… Τι να πρωτοαναφέρω. Που παλιά δεν τα είχε ο άνθρωπος. Παλιότερα το να φτάσεις στα εξήντα χρόνια ζωής θεωρούνταν κατόρθωμα. Τώρα φτάνομε στα ογδόντα και βάλε.
– Και βάλε; Τι, θα ζούμε και παραπάνω; Εδώ ο κορονοϊός εξακολουθεί να θερίζει. Και ξεπαστρεύει ιδίως τα γεροντάκια. Και γιατρειά δεν βρίσκουνε… παρατήρησε μάλλον ειρωνικά ο Ζήσης.
-Βεβαίως θα αυξηθεί το προσδόκιμο ζωής. Ακούστε τι διαβάζω στις εφημερίδες. Για το αλτσχάιμερ δοκιμάζεται νέο φάρμακο που λέγεται lecanemab. Η εμπορική του ονομασία είναι Leqembi. Στην Αμερική μπορεί το φάρμακο να συνταγογραφηθεί, όμως υπάρχουν κάποιες επιφυλάξεις, διότι η έγκρισή του από το FDA έγινε κάπως βιαστικά. Και δεύτερον, είναι ακόμη πολύ ακριβό. Εξάλλου ο καθηγητής Δαβίδ Σίνκλερ – David Sinclair – της ιατρικής σχολής του Πανεπιστημίου Χάρβαρντ της Αμερικής κάνει πειράματα αντιγήρανσης, προς το παρόν σε ποντίκια. Βρήκε μέθοδο επίσπευσης της γήρανσης των ποντικιών. Και μετά, με θεραπεία γονιδίων κάνει αυτά τα ποντίκια να γίνουν νέα ξανά. Δεν είναι ακόμη εντελώς βέβαιο ότι το ίδιο, δηλαδή ξανάνιωμα, μπορεί να γίνει και σε ανθρώπους. Αλλά ομάδα επιστημόνων κάνει δοκιμές σε εργαστήριο.
-Πολλά ξένα μας είπες, κύριε Κυριάκο, που δεν τα καταλαβαίνουμε.
-Ονομασίες φαρμάκων και ερευνητών προς το παρόν δεν μας χρειάζονται. Αργότερα θα μάθομε όλοι ό,τι θα μας χρειάζεται. Η ουσία είναι ότι και ένας εσχατόγηρος ακόμη θα μπορούσε να έχει ελπίδες για παράταση ζωής.
-Δεν άκουσα καλά. Ιντά ‘πες; ρώτησε ο Σήφης.
-Ένας πολύ γέρος εννοώ.
-Μα αλλιώς τό ‘πες πριν.
-Άσ’ το τώρα. Είναι καθαρεύουσα, τον διέκοψε ο μπαρμπα Γιώργος.
– Αυτά βέβαια εμείς μάλλον δεν τα προλαβαίνομε, συμπλήρωσε ο Κυριάκος.
Απογοητεύτηκαν τα γεροντάκια. Την στιγμή εκείνη πετάχτηκε ο Ζήσης και ρώτησε.
-Μα δε μου λες, κύριε Κυριάκο, συμφέρει σε μια κοινωνία, σ’ ένα κράτος να ξανανιώνει τους γέρους συνταξιούχους, να παρατείνει την ζωή τους και να τους συνταξιοδοτεί, να τους περιθάλπει, μέχρι να γίνουν, ας πούμε, εκατό χρονών;
-Ίσως θα πρέπει να γίνει παράταση του χρόνου εργασίας, συνταξιοδότηση αργότερα…
Η απορία όμως έμεινε μετέωρη. Αλλά και ο Σήφης δεν ησύχαζε.