Ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Ακαδημαϊκός Θεόδωρος Δ. Παπαγγελής έχει προσφέρει πολλά στα γράμματά μας. Όχι μόνο με τη γοητευτική του διδασκαλία και τη γενικότερή του αρθρογραφία, αλλά επειδή σεβάστηκε και αγάπησε τα Λατινικά Γράμματα και με αφοσίωση και μακροχρόνιο κόπο μας έχει χαρίσει εξαίρετες ποιητικές μεταφράσεις. Τις Μεταμορφώσεις του Οβιδίου και την Ερωτική τέχνη, αλλά και την Αινειάδα του Βιργιλίου.
Είναι πραγματική απόλαυση και χαρά η μεταφορά στη γλώσσα μας αυτών των κλασικών κειμένων, που υπήρξαν γέφυρα για να γίνει γνωστή η αρχαιοελληνική τέχνη και δημιουργία στην Ευρώπη και να αποτελεί σήμερα τη βάση για τη συγκρότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαζί με την οικονομική και γεωγραφική συνισταμένη.
Περίμενα με λαχτάρα την έκδοση του τελευταίου του κατορθώματος. Την ποιητική απόδοση ενός άλλου κλασικού έργου που μας είχε διδάξει ο κοινός μας δάσκαλος Κωνσταντίνος Γρόλλιος. Του έργου του Λουκρητίου De rerum natura, Περί φύσεως, που εκδόθηκε ολοκληρωμένο από τον εκδοτικό οίκο GUTNBERG σε καλαίσθητη έκδοση.
Το Περί φύσεως γράφτηκε στα μέσα του 1ου π.Χ. αιώνα και δείχνει πόσο καλά αφομοίωσαν μέσα σε ένα αιώνα οι Ρωμαίοι την Αρχαιοελληνική Φιλοσοφία. Στα Ελληνιστικά και στα Ρωμαϊκά χρόνια επικρατούν κυρίως η Στωική και η Επικούρεια φιλοσοφία, ως παρηγορητικές θεωρίες σ’ έναν κόσμο που ανοίγεται από την ασφάλεια και τη σταθερότητα της πόλεως –κράτους στον κόσμο με τις ποικίλες θεότητες, ήθη και αντιλήψεις.
Βάση του ποιήματος του Λουκρητίου αποτελεί η φιλοσοφία του Επίκουρου, ενός από τους πολλούς παρεξηγημένους φιλοσόφους, όπως ο Νίτσε και ο Μαρξ. Θεωρήθηκε κήρυκας του ηδονισμού, που φυσικά ήταν ο δαίμονας των ασκητικών Χριστιανών, γι’ αυτό πολεμήθηκε και καταστράφηκαν τα έργα του. Όμως εκείνος υποστήριζε ότι κάθε ζωντανός οργανισμός επιθυμεί την ηδονή και αποφεύγει τον πόνο, αλλά την καταστηματική ηδονή που είναι η εσωτερική αταραξία και η απαλλαγή από τον φόβο των Θεών και του θανάτου.
Θεμελιώνει την ηθική του στη φυσική θεωρία του Δημόκριτου. Το σύμπαν αποτελείται από άτομα και κενό σε μια υπέροχη χορογραφία που με τις συνθέσεις και το χωρισμό τους πλάθουν τα πάντα. Τα άτομα διαφέρουν στο σχήμα, στο βάρος και στο μέγεθος. Τα πάντα, σώμα και ψυχή σχηματίζονται από αυτά. Δεν αποδέχονται το Λόγο και την Ειμαρμένη των Στωικών. Η σύγχρονη Φυσική και κυρίως η Κβαντομηχανική είναι πολύ κοντά σ΄ αυτό το μοντέλο του κόσμου.
Το έργο του Λουκρητίου έχει 7415 στίχους και χωρίζεται σε έξι βιβλία. Είναι ένα ποιητικό έργο μεγαλειώδους σύλληψης που μας χαρίζει την ηδονή της τέχνης στην εμπνευσμένη μετάφρασή του, που επίσης έχει τις αρετές μιας νέας δημιουργίας.
Σήμερα που ετερόκλητοι αναθεωρητές υποτιμούν τα κλασικά γράμματα ίσως θα ήταν μια μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα να δημιουργηθεί ένα ίδρυμα μελέτης και προώθησης των Ελληνορωμαϊκών Γραμμάτων με εκδόσεις, συνέδρια, μεταφράσεις και γιατί όχι με τη δημιουργία ενός κλασικού λυκείου σε κάθε νομό, παράλληλα με την αναμόρφωση των αναλυτικών προγραμμάτων και της διδασκαλίας. Η πολιτική ηγεσία θα κέρδιζε πολλά και θα έγραφε ιστορία.
Ο Παρθενώνας είναι ένας, αλλά στα γραπτά μνημεία υπάρχουν πολλοί που αξίζει να διαβάσουμε και να τιμήσουμε. Καταλήγοντας ευχαριστώ και τον εκδοτικό οίκο και τον χαλκέντερο δάσκαλο κ. Παπαγγελή και του εύχομαι καλή συνέχεια στο έργο του.
Ο Καθηγητής του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και Ακαδημαϊκός Θεόδωρος Δ. Παπαγγελής έχει προσφέρει πολλά στα γράμματά μας. Όχι μόνο με τη γοητευτική του διδασκαλία και τη γενικότερή του αρθρογραφία, αλλά επειδή σεβάστηκε και αγάπησε τα Λατινικά Γράμματα και με αφοσίωση και μακροχρόνιο κόπο μας έχει χαρίσει εξαίρετες ποιητικές μεταφράσεις. Τις Μεταμορφώσεις του Οβιδίου και την Ερωτική τέχνη, αλλά και την Αινειάδα του Βιργιλίου.
Είναι πραγματική απόλαυση και χαρά η μεταφορά στη γλώσσα μας αυτών των κλασικών κειμένων, που υπήρξαν γέφυρα για να γίνει γνωστή η αρχαιοελληνική τέχνη και δημιουργία στην Ευρώπη και να αποτελεί σήμερα τη βάση για τη συγκρότηση της Ευρωπαϊκής Ένωσης μαζί με την οικονομική και γεωγραφική συνισταμένη.
Περίμενα με λαχτάρα την έκδοση του τελευταίου του κατορθώματος. Την ποιητική απόδοση ενός άλλου κλασικού έργου που μας είχε διδάξει ο κοινός μας δάσκαλος Κωνσταντίνος Γρόλλιος. Του έργου του Λουκρητίου De rerum natura, Περί φύσεως, που εκδόθηκε ολοκληρωμένο από τον εκδοτικό οίκο GUTNBERG σε καλαίσθητη έκδοση.
Είχα διαβάσει την περιπέτεια της ανακάλυψης του χειρογράφου από τον κυνηγό χειρογράφων Πότζο Μπρατσολίνι το 1417 σ’ ένα γερμανικό μοναστήρι. Πριν λίγα χρόνια είχε με μυθιστορηματικό τρόπο περιγράψει ο Στίβεν Γκρίμπλατ στο έργο «Παρέγλισις» πώς μέσα από πολλούς κινδύνους σώθηκε αυτό το μοναδικό χειρόγραφο.
Το Περί φύσεως γράφτηκε στα μέσα του 1ου π.Χ. αιώνα και δείχνει πόσο καλά αφομοίωσαν μέσα σε ένα αιώνα οι Ρωμαίοι την Αρχαιοελληνική Φιλοσοφία. Στα Ελληνιστικά και στα Ρωμαϊκά χρόνια επικρατούν κυρίως η Στωική και η Επικούρεια φιλοσοφία, ως παρηγορητικές θεωρίες σ’ έναν κόσμο που ανοίγεται από την ασφάλεια και τη σταθερότητα της πόλεως –κράτους στον κόσμο με τις ποικίλες θεότητες, ήθη και αντιλήψεις.
Βάση του ποιήματος του Λουκρητίου αποτελεί η φιλοσοφία του Επίκουρου, ενός από τους πολλούς παρεξηγημένους φιλοσόφους, όπως ο Νίτσε και ο Μαρξ. Θεωρήθηκε κήρυκας του ηδονισμού, που φυσικά ήταν ο δαίμονας των ασκητικών Χριστιανών, γι’ αυτό πολεμήθηκε και καταστράφηκαν τα έργα του. Όμως εκείνος υποστήριζε ότι κάθε ζωντανός οργανισμός επιθυμεί την ηδονή και αποφεύγει τον πόνο, αλλά την καταστηματική ηδονή που είναι η εσωτερική αταραξία και η απαλλαγή από τον φόβο των Θεών και του θανάτου.
Θεμελιώνει την ηθική του στη φυσική θεωρία του Δημόκριτου. Το σύμπαν αποτελείται από άτομα και κενό σε μια υπέροχη χορογραφία που με τις συνθέσεις και το χωρισμό τους πλάθουν τα πάντα. Τα άτομα διαφέρουν στο σχήμα, στο βάρος και στο μέγεθος. Τα πάντα, σώμα και ψυχή σχηματίζονται από αυτά. Δεν αποδέχονται το Λόγο και την Ειμαρμένη των Στωικών. Η σύγχρονη Φυσική και κυρίως η Κβαντομηχανική είναι πολύ κοντά σ΄ αυτό το μοντέλο του κόσμου.
Το έργο του Λουκρητίου έχει 7415 στίχους και χωρίζεται σε έξι βιβλία. Είναι ένα ποιητικό έργο μεγαλειώδους σύλληψης που μας χαρίζει την ηδονή της τέχνης στην εμπνευσμένη μετάφρασή του, που επίσης έχει τις αρετές μιας νέας δημιουργίας.
Σήμερα που ετερόκλητοι αναθεωρητές υποτιμούν τα κλασικά γράμματα ίσως θα ήταν μια μεγάλη ευκαιρία για την Ελλάδα να δημιουργηθεί ένα ίδρυμα μελέτης και προώθησης των Ελληνορωμαϊκών Γραμμάτων με εκδόσεις, συνέδρια, μεταφράσεις και γιατί όχι με τη δημιουργία ενός κλασικού λυκείου σε κάθε νομό, παράλληλα με την αναμόρφωση των αναλυτικών προγραμμάτων και της διδασκαλίας. Η πολιτική ηγεσία θα κέρδιζε πολλά και θα έγραφε ιστορία.
Ο Παρθενώνας είναι ένας, αλλά στα γραπτά μνημεία υπάρχουν πολλοί που αξίζει να διαβάσουμε και να τιμήσουμε. Καταλήγοντας ευχαριστώ και τον εκδοτικό οίκο και τον χαλκέντερο δάσκαλο κ. Παπαγγελή και του εύχομαι καλή συνέχεια στο έργο του.