Είμαστε η μόνη χώρα όπου ο διαγωνισμός για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση αποτελεί γεγονός που επισκιάζει τα πάντα. Ευτυχώς τελείωσε και μαζί του η αγωνία των παιδιών, των οικογενειών τους και φυσικά των φροντιστηρίων, που συναγωνίζονται πόσοι απ’ τους μαθητές τους θα διαβούν «την ωραία πύλη» και θα επιτύχουν την εισαγωγή τους σε κάποια σχολή.
Στην δημοσιοϋπαλληλική μου υπηρεσία ως φιλόλογος, ως φροντιστής, ως επιτηρητής και βαθμολογητής, ως πατέρας υποψηφίων δοκίμασα ποικίλα συναισθήματα. Ιδιαίτερα, όταν επί δύο χρονιές συμμετείχα στην Κ.Ε.Γ.Ε (Κεντρική Επιτροπή Γενικών Εξετάσεων) και βρέθηκα κλειδωμένος μαζί με άλλους περίπου 30 συναδέλφους διαφόρων βαθμίδων και ειδικοτήτων σε μια αίθουσα του 8ου ορόφου του Υπουργείου Παιδείας από τις 10.00 το βράδυ ως τις 11.00 το πρωί. Λεπτομέρειες δεν θα ήθελα να αναφέρω. Απλώς δυο-τρία επιμέρους αξιοσημείωτα περιστατικά.
Ως φροντιστής σε ιδιαίτερα μαθήματα είχα την τύχη να διδάξω δύο φορές το θέμα της έκθεσης που δόθηκε, όταν έδινε εξετάσεις η κόρη μου μαζί με άλλα τρία παιδιά που σήμερα είναι επιστήμονες.
Ως μέλος της Κ.Ε.Γ.Ε είχα αναπληρωτή μου τον σημερινό Πρόεδρο της Δημοκρατίας κ. Προκόπη Παυλόπουλο και νομικό σύμβουλο τον Συνταγματολόγο κ. Νίκο Αλιβιζάτο. Στην επιτροπή συμμετείχε ο Δημήτρης Μαρωνίτης και ο Σχολικός Σύμβουλος και πολύ καλός πεζογράφος Χριστόφορος Μηλιώνης που πρόσφατα έφυγαν από τη ζωή. Διαφώνησα με μια ερώτηση που επέμενε ο Δ. Μαρωνίτης να μπει στα Αρχαία Ελληνικά.
Ο κ. Αλιβιζάτος δεν με υποστήριξε, φοβούμενος, ίσως, το κύρος και την αίγλη του Δ. Μαρωνίτη με αποτέλεσμα, όταν δόθηκαν τα θέματα να έρθουν απ’ όλα τα εξεταστικά κέντρα διαμαρτυρίες, καθώς η απάντηση δεν υπήρχε στη διδακτέα ύλη, να γίνουν προσφυγές στη δικαιοσύνη και να δικαιωθούν, όσα παιδιά προσέφυγαν. Τα γράφω αυτά χωρίς περαιτέρω λεπτομέρειες. Η φιλία μας με τον Δ. Μαρωνίτη δεν διαταράχτηκε μετά το επεισόδιο αυτό και τελευταία φορά ειδωθήκαμε στο Ηράκλειο σε μια διάλεξή του για την Ιλιάδα στο Παγοποιείο.
Μερικές σκέψεις σχετικές με το θεσμό:
1) Δεν είναι εξετάσεις αλλά διαγωνισμός. Επομένως δεν έχει σημασία αν τα θέματα είναι εύκολα, βατά ή δύσκολα. Αρκεί τα ερωτήματα να είναι σαφή. Ο αριθμός εκείνων που θα εισαχθούν έχει προαποφασιστεί, επομένως το μόνο που ενδιαφέρει είναι να γράψει καλύτερα από τους συνυποψήφιους του. Αν π.χ. μπει ερώτηση, πόσο κάνει 2 επί 2 όλοι θα γράψουν άριστα, αλλά δεν θα εισαχθούν όλοι. Απλώς οι βαθμολογητές δεν θα μπορούν να διακρίνουν τους καλούς, τους κακούς ή τους άριστους.
2) Το Υπουργείο κακώς ονομάζεται Παιδείας. Είναι Υπουργείο Εκπαίδευσης. Γιατί ονομάζεται Παιδείας, εξηγείται από την σκόπιμη διαστρέβλωση όλων των λέξεων που συμβαίνει στον τόπο μας. Είναι ακριβώς η ίδια αιτία που η δανειακή σύμβαση ονομάστηκε « μνημόνιο» για να μην καταλαβαίνουν οι πολίτες και να νομίζουν ότι βγαίνοντας από το μνημόνιο θα τρώνε με χρυσά κουτάλια.
3) Όσοι υπουργοί υπόσχονται κατάργηση του διαγωνισμού ή είναι αφελείς ή πουλούν φτηνό λαϊκισμό για ψηφοθηρία. Ο λαϊκισμός είναι φρούτο που παράγεται εν αφθονία στην ανώριμη πολιτικά νεοελληνική κοινωνία, που ηδονίζεται να την εξαπατούν. Γιαυτό ψηφίζει ωραία παιδιά που γοητεύουν με τα ψέματά τους όπως εξέλεξε κάποτε έναν άγνωστο Μεσολογγίτη, τον Γουλιμή και όχι τον Χαρίλαο Τρικούπη ή τον Δημήτριο Γούναρη, τον Νοέμβριο του 1920 και όχι τον θριαμβευτή των Σεβρών Ελευθέριο Βενιζέλο. Μετακινείται μαζικά από το ένα κόμμα στο άλλο και επιλέγει όποιον του τάξει πιο πολλά και, όταν έρθει «η ώρα της πληρωμής», κτυπούν το κεφάλι τους στον τοίχο και γίνονται κοψοχέρηδες. Άλλοτε πάλι μαζεύονται σε «λαοσυνάξεις» ή συλλαλητήρια για να σώσουν δήθεν την Μακεδονία που κινδυνεύει και άλλα «ηχηρά παρόμοια». Μεταθέτουν την ευθύνη εύκολα στους άλλους ή πυροβολούν κατακόρυφα και φυσικά η σφαίρα πέφτει στο κεφάλι τους.
Κλείνοντας το σημερινό σημείωμα κάποιες ακόμα παρατηρήσεις:
Και στο Λύκειο και για την εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπαίδευση πρέπει να υπάρχουν εξετάσεις και διαγωνισμός. Όπως για την προαγωγή των καθηγητών είναι απαραίτητη η αξιολόγηση. Πρέπει να δείξουν γενναιότητα οι πολιτικοί και να μην υποχωρούν φοβούμενοι το πολιτικό κόστος.
Πληρώσαμε ακριβά τα συλλαλητήρια που ανάγκασαν την κυβέρνηση Σημίτη να υποχωρήσει και δεν λύθηκε εγκαίρως το ασφαλιστικό. Πληρώσαμε ακριβά τις λαοσυνάξεις για τις ταυτότητες.
Πληρώνουμε ακριβά την επί 40 χρόνια απουσία αξιολόγησης των καθηγητών. Δυστυχώς του “κακού η σκάλα” έχει φαίνεται ακόμα πολλά σκαλοπάτια, ώστε, όταν φθάσουμε εκεί « να μας φυτρώσουν να φτερά τα πρωτινά μας τα μεγάλα και να ξαναζήσουμε περασμένα μεγαλεία.
Ομολογώ ότι μ’ αρέσουν οι Έλληνες με τα καλά και τα κακά τους, επιτέλους όμως καιρός είναι να μάθουν να συμπεριφέρονται ως ώριμοι πολίτες μιας Δημοκρατίας κι όχι ως «κακομαθημένα παιδιά». Το μέλλον, ίσως, να είναι ελπιδοφόρο τότε.
Καλή επιτυχία σε όλους τους νέους στη ζωή τους. Όσοι μείνουν απέξω δεν θα χάσουν τίποτε. Η ζωή χαμογελά και η τύχη χαρίζεται σε όσους βάζουν στόχους, ξέρουν τι θέλουν και επιδιώκουν να τους επιτύχουν χωρίς να φαντάζονται ότι επιτυχία είναι να αποκτήσουν ένα κινητό και μια κουρσάρα που θαμπώνει. Το κενό της ψυχής που τους επιφυλάσσεται τότε είναι δυστυχώς χαώδες και θα τους καταπιεί.
Όταν γράφεται αυτό το κείμενο δεν είναι ακόμα γνωστό το αποτέλεσμα της μομφής που κατέθεσε η Αξιωματική Αντιπολίτευση. Οι περισσότεροι επίσης παρακολουθούν το μουντιάλ του ποδοσφαίρου που θριαμβευτικά ξεκίνησε. Δεν ξέρω αν μπαίνουμε στον Υδροχόο, στους κυνικούς καύσωνες ή στα μπάνια του λαού, ξέρω όμως πολύ καλά ότι οι ανισορροπίες και οι αβεβαιότητες θα συνεχίσουν και θα παράγουν γιατρούς και επιστήμονες προς εξαγωγήν, ενώ οι μάγειροι ως μετρ θα παίρνουν τριπλάσιο μισθό από τους πανεπιστημιακούς δασκάλους και οι ποδοσφαιριστές εκατονταπλάσιο.
Επίσης είμαι βέβαιος για το αποτέλεσμα της ψηφοφορίας στη Βουλή. Αν κάποιος γίνει πρόβατο το μόνο που τον απασχολεί ειναι να εξακολουθεί να κάθεται αναπαυτικά στο θώκο της εξουσίας. Άλλωστε ο Υπουργός Εθνικής Άμυνας δεν έχει ακόμα δοκιμάσει τη στολή του κυβερνήτη ατομικού υποβρυχίου. Ίσως, μέχρι τις εκλογές το καταφέρει. Εμείς, να δούμε τώρα τι κάνουμε. Πώς πορευόμαστε στη λιτότητα που μας περιμένει και γιατί όχι στην αφαγία. Για ηλικιωμένους θα μιλούμε τώρα; Αυτοί είναι «άχθος αρούρης» και δυστυχώς ψηφίζουν και λάθος.
* Ο Ζαχαρίας Καραταράκης είναι φιλόλογος