Είμαστε μπροστά σε πολλές εκλογικές αναμετρήσεις. Στους Δήμους, στις Περιφέρειες, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και σε εθνικές εκλογές. Είναι επομένως η ώρα του πολίτη. Το δικαίωμα της ψήφου είναι παράλληλα και βασική υποχρέωση και η ποιότητα των αρχόντων είναι ανάλογη με την ποιότητα των πολιτών.
Θα περιοριστώ στις αυτοδιοικητικές εκλογές. Όταν ψηφίστηκε ο νόμος της απλής αναλογικής, προβλεπόταν από πολλούς ότι θα λειτουργήσει διαλυτικά και θα ενισχύσει την αναποτελεσματικότητα του θεσμού. Φυσικά το δημαρχοκεντρικό σύστημα έπρεπε να αλλάξει. Αντί, όμως, να ενισχυθεί η οικονομική αυτοδυναμία και η θεσμική αυτοτέλεια των Δήμων, αντί το κεντρικό κράτος να περιοριστεί στον έλεγχο της νομιμότητας των αποφάσεων, έδωσε την δυνατότητα να εκφραστούν κάθε μορφής προσωπικές φιλοδοξίες. Φυσικά καθένας έχει το δικαίωμα να φιλοδοξεί και να πιστεύει ότι είναι πιο ικανός από τους άλλους. Όλοι εξάλλου ισχυρίζονται ότι το μόνο που επιθυμούν να υπηρετήσουν είναι το γενικό καλό. Ελάχιστοι είναι εκείνοι που έχουν την αίσθηση του μέτρου, την αυτογνωσία και τη διάθεση συνεργασίας. Η Δημοκρατία δίδει τα περιθώρια και η γοητεία της εξουσίας είναι γνωστή.
Όμως σε μια στιγμή που η πολιτική αμφισβητείται και οι πολιτικοί είναι αναξιόπιστοι, ελάχιστοι πείθονται ότι το μόνο που ενδιαφέρει τους υποψηφίους είναι να υπηρετήσουν τους πολίτες.
Μερικοί έχουν συντελεσμένο έργο και είναι εύκολο να κριθούν. Άλλοι διαθέτουν προγραμματικές θέσεις και οραματίζονται ότι θα βελτιώσουν την ποιότητα της καθημερινής ζωής των πολιτών. Επίσης τα πολιτικά κόμματα έχουν το δικαίωμα να εκφράσουν την προτίμησή τους για τους υποψηφίους. Δεν έχουν δικαίωμα να επιδιώξουν την εκλογή προσώπων που θα είναι υποταγμένα στις κομματικές επιλογές.
Σε τελευταία ανάλυση και η κεντρική εξουσία και η αυτοδιοίκηση δεν είναι τίποτε άλλο παρά διαχείριση συμφερόντων. Τα συμφέροντα, όμως, είναι πολύμορφα και πολυσύνθετα. Άλλα είναι άμεσα, άλλα μακροπρόθεσμα. Άλλα είναι προσωπικά και οικονομικά. Άλλα είναι θεμιτά και άλλα αθέμιτα. Επίσης στις μικρές κοινωνίες η προσωπική διαδρομή, η προσφορά και το ήθος των προσώπων είναι σχεδόν γνωστά. Την προεκλογική περίοδο θα δοθεί η δυνατότητα να εκθέσουν τις απόψεις τους και να κριθούν.
Εκείνοι που είναι κατακριτέοι είναι οι αδιάφοροι πολίτες. Εκείνοι που δεν ενημερώνονται, δεν παρακολουθούν τίποτε, αλλά θεωρούν ότι είναι σοφοί και παντογνώστες. Έχουν δικαίωμα να κρίνουν και να ψηφίσουν. Αλλά κρίνονται και λογοδοτούν αναλόγως. Κριτές είναι οι νέοι που προσδοκούν μια καλύτερη ζωή.
*Ο Ζαχαρίας Καραταράκης είναι φιλόλογος