«Κι όμως κερδίζει κανείς το θάνατό του, το δικό του θάνατο, που δεν ανήκει σε κανέναν άλλο»”
Γ. Σεφέρης
Όλα πεθαίνουν, όσα ζουν. Μόνο που ζουν και πεθαίνουν με διαφορετικό τρόπο. «Θρηνούν και οδύρονται όταν εννοήσουν το θάνατο» οι άνθρωποι. Ιδιαίτερα εκείνοι που αγάπησαν υπερβολικά τη ζωή, την τρύγησαν και ρούφηξαν μ’ όλους τους πόρους του κορμιού τη γλύκα της.
Οι φιλόσοφοι, με κορυφαίους τον Σενέκα και τον Σωκράτη, μετέβαλαν την αγωνία του θανάτου σε μάθημα ήθους και καρτερίας. Λυγίζουν αυτοκράτορες και βασιλείς, ακόμα και ο Χριστός στο Όρος των Ελαιών ικέτευσε τον Θεό-Πατέρα να «παρέλθει» το πικρόν ποτήριον απ΄αυτού. Τα παλικάρια τα καλά «αντροκαλούν» τον Χάροντα στα μαρμαρένια αλώνια. Κι ο Χάροντας με μπαμπεσιά νικά τα παλικάρια και τα σέρνει στο σωρό.
Ο Διγενής μόνο, τιμής ένεκεν, πήγε καβάλα στον Άδη, όπως γράφει ο Κωστής Παλαμάς: «Καβάλα πάει ο Χάροντας το Διγενή στον Άδη. Κι άλλους μαζί. Κλαίει δέρνεται τ΄ ανθρώπινο κοπάδι». Πίνουν το «νερό της λησμονιάς» και περιφέρονται σαν νυχτερίδες οι ψυχές στο σκοτεινό βασίλειο του θανάτου, σύμφωνα με όσα περιγράφει ο Όμηρος στην Οδύσσεια.
Διαφορετικός είναι ο θάνατος των δένδρων. Περήφανα, υψώνουν την κορφή και παίζουν με το γαλάζιο τ’ ουρανού. Περήφανα έλατα σε πολιτείες του βορρά δέχονται το σκληρό χτύπημα του υλοτόμου και πλαγιάζουν στο χιόνι. Αργότερα θα δεχτούν τις πέρλες και τις χρωματιστές μπαλίτσες των παιδιών στη θέση των πουλιών που φώλευαν στα κλαδιά τους και θα στολίσουν το χριστουγεννιάτικο πανηγύρι.
Οι Ηρακλειώτες θυμούνται το καμάρι του τότε δημάρχου τους για το δώρο που του έστειλε κάποιος Σουηδός δήμαρχος. Ένα πανύψηλο φυσικό έλατο. Μπορεί ο δήμαρχος Αθηναίων να στόλισε ένα πιο ψηλό δένδρο, αλλά ήταν τεχνητό. Γι αυτό όταν τον άκουσαν να τους απαντά ήρεμα και απλά να μην λυπούνται που η υπηρεσία του Δήμου έκοψε «τα στραβοκεφαλιασμένα πεύκα της οδού Ιερολοχιτών» αισθάνθηκαν ένα μαχαίρι στην καρδιά. Ψυχρά και απλά διέταξε να τοποθετείται στο λάκκο που ανοίγεται, όταν κόβεται το δένδρο της αυλής τους, ένα καινούριο. Τι είχες, τι έχασες.
Η αριθμητική συνείδηση ικανοποιείται απόλυτα. Άλλωστε έτσι είχε γίνει πολλές φορές στα εργοστάσια που δούλεψαν αυτοί οι Μικρασιάτες. Ένας πέθαινε και το πρωί άλλος ερχόταν στο σταφιδεργοστάσιο ή στο γιαπί. Εκείνοι μιλούσαν για το δένδρο π’ αγάπησαν και πλήγωσαν παιδιά. Τ’ αγαπημένο πεύκο που γέμιζε ρυτίδες καθώς μεγάλωναν.
Εκείνο έγειρε να πατήσουν και ν’ ανέβουν στο μπαλκόνι της καλής τους. Εκείνο με τη φούντα που έτρεχε να καλύψει το κενό που άφησε η ανοιχτή κουρτίνα, όταν βυθισμένοι στ’ αμάραντα κίτρα του κόρφου που τους δρόσιζε άφηναν τους καφέδες να κρυώνουν και παραδίδονταν σε χάδια, κανάκια και κλεφτά φιλιά. «Εκείνοι του μιλούσαν για φεγγάρια» κι ο δήμαρχος επέμενε στην αριθμητική του. Δεν συγκινήθηκε. Δεν δάκρυσε μαζί τους. Έτσι τουλάχιστον φάνηκε. Η πολιτική απαιτεί ψυχρή λογική χωρίς συναισθηματισμούς.
Η οδός Ιερολοχιτών ανήκει στα δυτικά προάστια. Εκείνος μεγάλωσε στ’ ανατολικά. Δεν είχε πεύκα εκεί. Μόνο αμμόλοφους να παίζουν τα παιδιά. Η οδός των σκοτωμένων παλικαριών που συγκρότησαν τον Ιερό Λόχο θρηνεί τα πεύκα της, που έκαναν το λάθος να φουντώσουν και καθώς ήταν γυρτά να απειλούν περαστικούς και αυτοκίνητα, αν ξεριζωθούν και πέσουν. Ψυχρή η λογική της εξουσίας. Από τον θώκο τον υψηλό της δημαρχιακής καρέκλας δεν ακούγεται το ανατριχιαστικό βογκητό του πεύκου, όταν το χτυπά τα χειμωνιάτικα βράδια ο χιονιάς. Το πεύκο τους το αγαπημένο έφυγε με το αυτοκίνητο της υπηρεσίας.
Αυτά τότε.
Όμως το πεύκο μπροστά στο κηποθέατρο Καζαντζάκη έπεσε την ώρα που οι θεατές έμπαιναν στο χώρο του θεάτρου. Ευτυχώς δεν είχαμε θύματα. Ήταν εκεί και δυο πολυαγαπημένα μου πρόσωπα. Τα πεύκα πίσω από την σκηνή του κηποθέατρου ήταν εξαίσιο σκηνικό στις παραστάσεις. Ευτυχώς, όταν έπεσαν, δεν υπήρχαν ηθοποιοί στα παρασκήνια. Τ
ελευταία έχει δημιουργηθεί σάλος για την κοπή μερικών δένδρων και ευαίσθητοι πολίτες καταγγέλλουν τη βάρβαρη ενέργεια, επειδή στη μελέτη ανάπλασης δε υπήρχε η πρόβλεψη για κοπή των δένδρων κι ας επιμένει η δημοτική αρχή ότι στη θέση τους θα φυτευτούν νέα. Οι αναγνώστες με τη δική τους ευαισθησία ας κρίνουν και για να μην υπεκφεύγω: κάποτε κάποια δένδρα πρέπει να κόβονται και φυσικά δεν είναι δυνατόν να γίνεται λαϊκή συνέλευση γι αυτό ή να εξασφαλίζεται η γενικότερη συναίνεση με χρονοβόρες διαβουλεύσεις.
Γι’ αυτό εκλέγονται οι αρμόδιες αρχές και επωμίζονται την ευθύνη των αποφάσεών τους με συναίσθημα και λογική αποβλέποντας πάντοτε στο γενικότερο καλό. Οι λαοσυνάξεις και οι πλατείες δεν είναι πάντα χρήσιμες, ειδικά όταν τα μηνύματά τους είναι παντός καιρού.