Στις 30 Οκτωβρίου του 1938, ο 23χρονος τότε Όρσον Γουέλς, μεταδίδοντας από την ραδιοφωνική συχνότητα του CBS, μια επικαιροποιημένη δραματοποίηση του κλασικού μυθιστορήματος επιστημονικής φαντασίας του Χέρμπερτ Τζορτζ Γουέλς, «Ο πόλεμος των κόσμων», κατάφερε να πείσει του αμερικανούς ότι δέχονται επίθεση από τους Αρειανούς, προκαλώντας μαζική υστερία. Χιλιάδες ακροατές της ανατολικής πλευράς της χώρας που αγνόησαν τα μηνύματα, ότι επρόκειτο για ένα θεατρικό έργο, βγήκαν στους δρόμους έντρομοι.
Αρκετές οικογένειες υπό τον φόβο της εισβολής οπλίστηκαν, ενώ κάποιοι άλλοι τρομοκρατημένοι πολίτες, σκέφτηκαν ακόμα και το ενδεχόμενο της αυτοκτονίας, μπροστά στον επώδυνο θάνατο από τις ακτίνες των Αρειανών. Περίπου 1,2 από τα 6 εκατομμύρια των ακροατών, έπεσαν θύματα της ραδιοφωνικής φάρσας. Η μεγαλύτερη φάρσα όλων των εποχών έγινε 84 χρόνια πριν. Κι αν η επιρροή του ραδιοφώνου στην αμερικανική κοινωνία το 1938 ήταν τόσο αποτελεσματική, φανταστείτε πόσο πιο ισχυρή είναι σήμερα η επιρροή της τηλεόρασης στις σύγχρονες κοινωνίες.
Στη χώρα μας το τηλεοπτικό τοπίο, όπως αυτό έχει διαμορφωθεί τα τελευταία χρόνια, υπηρετεί με συνέπεια την «πολυφωνική μονοφωνία». Έχουμε πια πολλά κανάλια, όπως αξίωνε ο αείμνηστος Χάρρυ Κλυνν τη δεκαετία του ’70 («Αχ και να είχαμε κανάλια πολλά…») – που είχαμε ένα κανάλι – αλλά σήμερα είναι σαν να έχουμε και πάλι μόνο ένα. Αφού όλα προβάλλουν ακριβώς τα ίδια γεγονότα, με την ίδια ακριβώς σειρά και με τον ίδιο τρόπο. Όλα χρησιμοποιούν τα ίδια μέσα για να μας πείσουν για τα ίδια ακριβώς πράγματα και βεβαίως όλα υπηρετούν τα ίδια συμφέροντα, που τυχαίνει όμως να μην είναι τα δικά μας.
Έτσι, ο τηλεθεατής δεν έχει τώρα κριτήριο για να συγκρίνει τους τηλεοπτικούς σταθμούς, αφού το μόνο που τους διαφοροποιεί αναμεταξύ τους, είναι ένα «κλικ» στο τηλεκοντρόλ. Έχουμε λοιπόν σήμερα στη χώρα μας μια ενιαία τηλεόραση, σε ρόλο διαμορφωτή της κοινωνικής, πολιτικής, πολιτιστικής, οικονομικής και καταναλωτικής συνείδησης της κοινής γνώμης.
Με την επανάληψη και την υπερβολή, επιτυγχάνεται ο στόχος της τηλεόρασης και όσων την χρησιμοποιούν ως μέσο υποστήριξης των συμφερόντων τους. Μόνο που πολλές φορές χάνεται εντελώς το μέτρο και το μόνο που απομένει στο κεφάλι ενός λίγο υποψιασμένου τηλεθεατή, είναι μια αίσθηση ηλιθιότητας.
Δείγμα αυτής της απώλειας του μέτρου πήραμε, σε υπερβολική δόση μάλιστα, το τελευταίο διάστημα από σειρά διαφημιστικών σποτ γνωστής εταιρείας κινητής τηλεφωνίας. Τα διαφημιστικά μηνύματα προανήγγελλαν, «ένα νέο μαγικό κόσμο πληρωμών που έρχεται τώρα στο κινητό μας», για να μπορούμε εύκολα και γρήγορα να πληρώνουμε οποιοδήποτε λογαριασμό, οποιαδήποτε στιγμή, οποτεδήποτε χρειαστεί, οπουδήποτε κι αν βρισκόμαστε. Λες και το πρόβλημα του Έλληνα σήμερα είναι, πως θα πληρώσει με τα λεφτά που δεν έχει.
Η συγκεκριμένη εφαρμογή θεωρεί δεδομένο ότι τα λεφτά υπάρχουν και προτείνει τρόπους να χρησιμοποιηθούν αυτά στις πληρωμές μας. Μόνο που ο μαγικός αυτός νέος κόσμος πληρωμών είναι μακριά από τον δικό μας απαιτητικό κόσμο. Γιατί κάποιοι ξεχνούν και θέλουν να ξεχνάμε κι εμείς ότι, στον δικό μας, τον όχι και τόσο μαγικό κόσμο, οι μισθοί είναι ακόμα καθηλωμένοι και παρατημένοι στα πατώματα της πάλαι ποτέ χρεοκοπημένης Ελλάδας, ενώ την ίδια στιγμή το κόστος ζωής ανελήφθη εις τους ουρανούς. Στον δικό μας τον κόσμο όλο και περισσότεροι συνάνθρωποί μας ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας και παλεύουν για την επιβίωσή τους. Έτσι, διαπιστώνουμε ότι, ακόμα και σήμερα ο πόλεμος των κόσμων καλά κρατεί…
Από το διαφημιστικό σποτ μιας άλλης εποχής, «Ακάκιε, μην ξεχάσεις τα μακαρόνια να είναι Μίσκο…», φτάσαμε δυστυχώς, στο δυσφημιστικό για την πρόοδό μας πρόσταγμα των καιρών, «Καταναλωτή, μην ξεχνάς τα μακαρόνια να είναι νούμερο 6…». Και πώς να το κάνουμε. Δεν ταιριάζει καθόλου, μα καθόλου, ο νέος μαγικός κόσμος πληρωμών, με τα μακαρόνια νούμερο 6!
Επόμενο είναι λοιπόν, να διερωτώμαι κι εγώ ο πτωχός: Παίζει να μας δουλεύουν;
Η απάντηση είναι ότι, όχι μόνο μας δουλεύουν, αλλά και μας γλεντάνε κιόλας! Και το «γλέντι» δεν μένει μόνο στις διαφημίσεις, όπου η υπερβολή αποτελεί κύριο συστατικό τους, αλλά δυστυχώς είναι παντού γύρω μας.
Γιατί μας δουλεύουν, όταν προσπαθούν να μας πείσουν ότι ζούμε σε μια υπέροχη μαγική και δημοκρατική χώρα, ενώ την βλέπουμε να κάνει «γαργάρα» και να «καταπίνει αμάσητα» τα σκάνδαλά της, το ένα μετά το άλλο.
Γιατί μας δουλεύουν, όταν δείχνουν ότι δήθεν κόπτονται για τη δικαιοσύνη και τους ηθικούς κανόνες της κοινωνίας μας, αναφερόμενοι σε «χημικούς ευνουχισμούς» και σε παραδειγματικές τιμωρίες για τους ενόχους, ενώ την ίδια ώρα, προβεβλημένοι πολίτες, κατηγορούμενοι για κατά συρροή βιασμούς, απολαμβάνουν την κατ’ οίκον ελευθερία τους.
Γιατί μας δουλεύουν, όταν μας λένε ότι το πρόβλημα της έκρηξης των τιμών στην ενέργεια είναι εισαγόμενο και απαιτείται κοινή ευρωπαϊκή απάντηση, ενώ η Ελλάδα αναδεικνύεται πρωταθλήτρια Ευρώπης στις χονδρικές τιμές ρεύματος, και τα εγχώρια καρτέλ συνεχίζουν ανενόχλητα να κερδοσκοπούν.
Γιατί μας δουλεύουν, όταν ρίχνουν όλες τις ευθύνες στην κλιματική αλλαγή, κάθε φορά που συμβαίνει μια φυσική καταστροφή. Οι πλημμύρες του 2019 χαρακτηρίστηκαν τότε πρωτόγνωρες για τα τελευταία 100 χρόνια. Αλλά και η τελευταία πρόσφατη φυσική καταστροφή, χαρακτηρίστηκε η χειρότερη των τελευταίων 100 χρόνων και για να δώσουν μεγαλύτερο βάρος στα ακραία καιρικά φαινόμενα, δεν μέτρησαν το ύψος της βροχής σε χιλιοστά όπως συνηθίζεται, αλλά σε τόνους.
Στο νησί μας την τελευταία 20ετία έχασαν τις ζωές τους 25 άνθρωποι σε 95 ακραία καιρικά φαινόμενα. Οι πλημμύρες ευθύνονται για την απώλεια 12 ανθρώπων μέσα σε αυτό το διάστημα. Τι έχει όμως αλλάξει όλα αυτά τα χρόνια; Κάθε φορά που βρέχει παραπάνω απ’ όσο αντέχουν οι ανύπαρκτες υποδομές μας, πνίγονται άνθρωποι και περιουσίες. Εμείς μετά ξεχνάμε γρήγορα και η ζωή συνεχίζεται…
Γιατί μας δουλεύουν, όταν καθημερινά πέφτει «το ξύλο της αρκούδας» στην πρωτεύουσα και την συμπρωτεύουσα, από τα καυδιανά γκλοπ των ΜΑΤ, πάνω στα σώματα των διαδηλωτών, που θεωρούνται πλέον εγκληματίες της κοινωνίας, ενώ η τηλεόραση τα παρουσιάζει ως μεμονωμένα περιστατικά ανομίας κάποιων περιθωριακών τύπων, δείχνοντας ελάχιστα μονταρισμένα πλάνα, λίγο πριν από τις αθλητικές ειδήσεις.
Γιατί μας δουλεύουν, όταν ολόκληρες τηλεοπτικές εκπομπές αναλώνονται καθημερινά, σε εικονικά παιχνίδια έντασης επί χάρτου, συντηρώντας μια πολεμική ατμόσφαιρα, ανάμεσα στη χώρα μας και την Γείτονα χώρα, επιστρατεύοντας μάλιστα ως προσομοιωτές, υπερσύγχρονα γραφικά εικονικής πραγματικότητας. Αυτό το πολεμικό κλίμα όμως δεν ευνοεί καμία πλευρά, εκτός ίσως από τους ίδιους τους ηγέτες των δύο χωρών, που διάγουν αμφότεροι, προεκλογική περίοδο κρίσιμη για το πολιτικό τους μέλλον…
Για να είμαστε όμως ειλικρινείς, το θέλουμε κι εμείς οι πολίτες το δούλεμα. Το ζητάει ο οργανισμός μας. Μας αρέσει το παραμύθιασμα. Αρκεί το παραμύθι να έχει «δράκο» και καλό «περιτύλιγμα». Τον ψάχνουμε κι εμείς τον «Αρειανό» μας, κι αυτή τη φορά θα έρθει μέσα από την τηλεόραση. Εν τω μεταξύ, θα συνεχίσουμε να ζούμε με τα ψώματα και με τα επιδόματα…
Πολύ δούλεμα όμως ρε παιδιά. Και δεν ξέρω, ποιος δουλεύει περισσότερο ποιον; Αλλά κυρίως δεν ξέρω, ποιος είναι εκείνος που θέλει να παραμυθιάζεται περισσότερο;
Την απάντηση θα μας τη δώσουν οι καθρέφτες μας.
https://moschonas.wordpress.com