Η ώρα της ανακοίνωσης του διαζυγίου είναι ιδιαίτερα ευαίσθητη καθώς δεν είναι εύκολο για κανένα παιδί να αποδεχθεί τον χωρισμό των γονιών του. Ο τρόπος όμως που θα ειπωθεί έχει μεγάλη σημασία. Μια σειρά από βασικές υποδείξεις μπορεί να αποτελέσουν ένα πολύτιμο οδηγό για τους γονείς που βρίσκονται σε αυτή τη θέση.
Η ανακοίνωση μπορεί να γίνει μόνο όταν οι γονείς είναι απόλυτα βέβαιοι ότι η απόφαση είναι οριστική. Δεν είναι λίγες οι φορές που οι γονείς αποφασίζουν τελικά να δώσουν μία ακόμα ευκαιρία στο γάμο τους, έχοντας προηγουμένως κάνει το λάθος να ανακοινώσουν στα παιδιά το χωρισμό τους.
Είναι σημαντικό να μιλήσουν και οι δύο μαζί έχοντας συνεννοηθεί εκ των προτέρων, ώστε να παρουσιάζουν ένα ενιαίο μέτωπο. Είναι καλό να χρησιμοποιούν πληθυντικό αριθμό, «εμείς και όχι εγώ». Η διαπίστωση κοινής γραμμής διευκολύνει τα παιδιά στο να αποδεχτούν τη νέα πραγματικότητα.
Θα πρέπει να είναι ήρεμοι και να ελέγχουν τα συναισθήματα τους διότι το ζητούμενο είναι η προστασία των παιδιών. Σίγουρα η συναισθηματική ένταση που βιώνουν από τη διάψευση των ονείρων τους για μια ευτυχισμένη οικογένεια δε βοηθάει στη διατήρηση νηφαλιότητας, χρειάζεται όμως αυτοκυριαρχία για το καλό των παιδιών.
Είναι καλό στη συζήτηση να είναι όλα τα παιδιά παρόντα. Στη συνέχεια μπορεί ο κάθε γονιός να έχει ιδιαίτερη συζήτηση με κάθε παιδί, όμως τη στιγμή της ανακοίνωσης είναι σημαντικό να παρευρίσκεται όλη η οικογένεια.
Προσοχή χρειάζεται στο να μην κατηγορηθεί ο ένας γονιός για τον χωρισμό, αλλά να τονιστεί ότι πρόκειται για κοινή απόφαση. Μια απόφαση που βασίζεται στα προβλήματα που υπάρχουν στη σχέση των γονιών μεταξύ τους και που ως στόχο έχει τη βελτίωση της ζωής όλων των μελών της οικογένειας. «Πιστεύουμε ότι είναι πιο χρήσιμο να ζήσουμε χωριστά και χωρίς εντάσεις, παρά να είμαστε μαζί αλλά συνεχώς να μαλώνουμε. Αυτό θα μας κάνει καλύτερους γονείς».
Είναι σημαντικό να αποφεύγονται λεπτομέρειες που αφορούν τη σχέση των συζύγων μεταξύ τους καθώς και τα υποτιμητικά σχόλια για τον άλλο γονιό. Τα παιδιά έχουν ανάγκη να θαυμάζουν τους γονείς τους και η κριτική και η υποτίμηση μόνο να τα πληγώσει μπορεί.
Απαραίτητο είναι να απαντήσουν με ειλικρίνεια και σε ήρεμο τόνου σε όλες τις απορίες των παιδιών και να εξηγήσουν με απλό και ειλικρινή τρόπο πως το διαζύγιο θα επηρεάσει τη ζωή των παιδιών. Για παράδειγμα που θα μείνουν και με ποιον, πότε θα βλέπουν τον άλλο γονιό ή αν θα αλλάξουν σχολείο.
Χρειάζεται να έχουν συμφωνήσει από πριν για τα θέματα της επιμέλειας και για οποιοδήποτε άλλο πρακτικό θέμα ώστε να μην παραταθεί για τα παιδιά η περίοδος αβεβαιότητας. Αν τα παιδιά γνωρίζουν τι να περιμένουν και αν στη πορεία διαπιστώνουν ότι αυτά που οι γονείς υποσχέθηκαν τηρούνται, τότε κάποιες από τις αγωνίες και τις ανασφάλειες τους θα εξαλειφθούν ή θα είναι πιο εύκολο να τις αντιμετωπίσουν. Είναι πολύ σημαντικό να μη δίνονται υποσχέσεις που δεν μπορούν να τηρηθούν.
Χρειάζεται να γίνει σαφές ότι δεν ευθύνονται τα παιδιά για την απόφαση του διαζυγίου, ώστε να αποδυναμωθούν τα συναισθήματα ενοχής που είναι συνηθισμένο φαινόμενο, ιδιαίτερα στα παιδιά σχολικής και προσχολικής ηλικίας.
Τέλος, ζωτικής σημασίας είναι να περάσει στα παιδιά το μήνυμα ότι η αγάπη των γονιών δεν πρόκειται να αλλάξει και ότι και θα τους φροντίζουν και θα είναι παρόντες στη ζωή τους όπως παλιά.
*Η Γιάννα Χουρδάκη είναι ψυχολόγος