Για μια στιγμή νόμισα ότι παρακολουθούσα ταινία επιστημονικής φαντασίας. Γρήγορα όμως συνειδητοποίησα ότι έβλεπα ένα πραγματικό βίντεο που δημοσίευσε η κρατική εφημερίδα της Κίνας «Global Times».
«Ναι θεία, είναι το drone που σου μιλάει», ακούει ξαφνικά μια φωνή από τον ουρανό η ηλικιωμένη γυναίκα στην Κίνα, καθώς έκπληκτη προσπαθεί να καταλάβει ποιος της μιλάει. «Βλέπεις, ενώ λέμε στον κόσμο να μένει σπίτι, εσύ εξακολουθείς να τριγυρνάς», συνέχισε η ίδια φωνή. «Τώρα να ξέρεις πως ένα drone σε παρακολουθεί», προειδοποιεί η «επουράνια φωνή»!
Κάτω από το άγρυπνο βλέμμα των drones οι κάτοικοι της Κίνας προσπαθούν να προσαρμοστούν στα νέα «δεδομένα». Οι κινεζικές αρχές εντοπίζουν μέσω της τεχνολογίας εκείνους που δεν λαμβάνουν τα σχετικά μέτρα και τους μιλάνε προκειμένου να συμμορφωθούν!
Κάτι λιγότερο από δύο εβδομάδες χρειάστηκε για να κατασκευαστεί το νοσοκομείο στην πόλη Γουχάν, την γενέθλια πόλη του νέου παγκόσμιου ιού, προκειμένου να φιλοξενήσει αποκλειστικά και μόνο τους ασθενείς που έχουν μολυνθεί από αυτόν. Σε χρόνο ρεκόρ και σε έκταση 25000 τετραγωνικών μέτρων ανεγέρθη το νέο νοσοκομείο δυναμικότητας 1.000 κλινών.
Γράφοντας τη λέξη «Coronavirus»(κορονοϊός) στη μηχανή αναζήτησης της Google εμφανίζει περισσότερα από 1,2 δισεκατομμύρια αποτελέσματα αναζήτησης. Είναι η σύγχρονη λέξη «τρομοκράτης» που απειλεί την παγκόσμια υγεία αλλά και την παγκόσμια οικονομία.
Η εικόνα της χώρας προέλευσης του ιού είναι τραγική. Ολόκληρες πόλεις σε καραντίνα, κλειστές βιομηχανίες, αυστηρά περιορισμένες μετακινήσεις πολιτών και η «μάσκα» το σύμβολο της ανθρώπινης αντίστασης.
Ο ιός με τις κορόνες αποτελεί αποσταθεροποιητικό παράγοντα όχι μόνο για την κινέζικη, αλλά και για την παγκόσμια οικονομία, η οποία είναι σήμερα σε μεγάλο βαθμό εξαρτημένη από αυτήν. Η νέα μεγάλη επιδημία εξαπλώνεται ταχύτατα από την Κίνα προς τον υπόλοιπο κόσμο. Έχει ήδη προκαλέσει ένα μεγάλο πλήγμα στη δεύτερη σε μέγεθος οικονομία του πλανήτη, παρασύροντας και μεγάλους βιομηχανικούς κολοσσούς που σχετίζονται με την Κίνα σε κλείσιμο των μονάδων παραγωγής τους. Επίσης η ανεργία πρόκειται να εκτοξευθεί από τις απολύσεις των εργαζομένων σε επιχειρήσεις που συρρικνώνονται ή που κλείνουν.
Αεροπορικές εταιρείες με δρομολόγια σε όλο τον κόσμο, ακυρώνουν μαζικά τις πτήσεις τους προς την Κίνα, ενώ μεγάλες εταιρείες σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης, απαγορεύουν τώρα στο προσωπικό τους να ταξιδέψει στην Κίνα ή να επιστρέψει από αυτήν.
Αρθρογράφος των «New York Times» σχολιάζει την κατάσταση που έχει δημιουργηθεί, αναφέροντας χαρακτηριστικά πως «ο κόσμος αντιλαμβάνεται ξαφνικά και μέσα σε ελάχιστες ημέρες, το πόσο πολύ εξαρτάται από την Κίνα».
Η οικονομία της Κίνας αντιπροσωπεύει σήμερα το 17% του παγκόσμιου ΑΕΠ, όταν το 2003 αντιπροσώπευε μόλις το 4%. Σε λιγότερο από δύο δεκαετίες έφτασε να «απειλεί» την πρωτοκαθεδρία των ΗΠΑ στο παγκόσμιο εμπόριο, αν και εκατομμύρια πολίτες της συνεχίζουν να ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας, σύμφωνα με την Παγκόσμια Τράπεζα.
Το παγκόσμιο κόστος του ιού SARS το 2003, είχε φτάσει τότε στα 40 δισ. δολάρια.
Οι εκτιμήσεις για το κόστος που θα επωμιστεί η παγκόσμια οικονομία από τον κορονοϊό δεν είναι καθόλου αισιόδοξες. Οι τεχνοκράτες του χρήματος ομολογούν κυνικά πως «ο πανικός πλήττει την οικονομία περισσότερο απ’ ότι οι θάνατοι». Συνιστούν ψυχραιμία για να ανακόψουν την κατακόρυφη πτώση που παρατηρείται στις χρηματαγορές του πλανήτη.
Τεράστιο όμως είναι και το πλήγμα που έχει υποστεί η τουριστική βιομηχανία της Κίνας. Το τουριστικό προϊόν στη μεγαλύτερη χώρα της Ανατολικής Ασίας, αντιπροσωπεύει το 11% της ανάπτυξης της χώρας, ενώ απασχολεί 28 εκατομμύρια άτομα. Η Κίνα κατατάσσεται στην 4η θέση ανάμεσα στους πλέον δημοφιλείς τουριστικούς προορισμούς παγκοσμίως. Την ίδια στιγμή, αμερικανοί αξιωματούχοι δηλώνουν αισιόδοξοι, αφού θεωρούν πως ο αντίκτυπος της επιδημίας ίσως αποβεί τελικά ευεργετικός για την αμερικάνικη οικονομία.
Οι «ναοί» του χρήματος όμως δεν συμμερίζονται, κατά πως φαίνεται, αυτήν την αισιοδοξία. Θεωρούν πως μια πανδημία θα αποτελούσε τον χειρότερο εφιάλτη της χρηματιστηριακής αγοράς.
Την συμμερίζεται όμως ο επικεφαλής του ΠΟΥ (Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας) ο οποίος τόνισε ότι δεν υπάρχει ανάγκη για μέτρα που «παρεμβαίνουν χωρίς να χρειάζεται, στα διεθνή ταξίδια και στο διεθνές εμπόριο». Δεν δείχνει να ανησυχεί πολύ ο εν λόγω Οργανισμός, συστήνοντας σε όλους ψυχραιμία, παρά τους 1000 και πλέον νεκρούς, θύματα του ιού, ενώ αρνείται πεισματικά να χαρακτηρίσει την νόσο πανδημία.
Ο ΠΟΥ σπεύδει να δηλώσει ότι «αυτή τη στιγμή δεν βρισκόμαστε σε κατάσταση πανδημίας. Είμαστε σε μια φάση επιδημίας με πολλαπλές εστίες». Είναι προφανές ότι ο εν λόγω Οργανισμός, λαμβάνει υπόψη του και άλλες παραμέτρους, εκτός από εκείνη της δημόσιας υγείας, όπως είναι οι επιπτώσεις της ανησυχίας στην οικονομία και το διεθνές εμπόριο.
Οι ειδικοί, σαν να μας έχουν μπερδέψει λίγο. Ενώ η κρίση διεθνοποιείται από τις επιπτώσεις του φονικού ιού, ενώ οι νεκροί ξεπερνούν τους 1000(μόνο οι επισήμως καταγεγραμμένοι), ενώ έχουν καταγραφεί δεκάδες χιλιάδες κρούσματα σε περισσότερες από 30 χώρες, οι επιστήμονες εμφανίζονται καθησυχαστικοί και αισιόδοξοι, επικαλούμενοι την πρόοδο των ερευνών.
Ο διάσημος πλέον ιός που αναστατώνει σήμερα το σύνολο της ανθρωπότητας, είναι πιθανόν το αποτέλεσμα της μετάλλαξης αντίστοιχου ιού που προσβάλει τις νυχτερίδες ή τα φίδια και μεταδόθηκε στον άνθρωπο από την κατανάλωσή τους. Δεν είναι τυχαίο, πιστεύω, που ο ιός αυτός «γεννήθηκε» στην Κίνα. Την χώρα στην οποία ό,τι κινείται τρώγεται! Ό,τι περπατάει, ό,τι έρπει, ό,τι πετάει και ό,τι κολυμπάει!
Τι κι αν είναι όμως η μεγαλύτερη σε πληθυσμό χώρα του κόσμου! Τι κι αν αποτελεί την 2η οικονομική υπερδύναμη του πλανήτη! Τι κι αν έχει καταφέρει να ελέγχει και να επηρεάζει το παγκόσμιο εμπόριο! Ένας τόσο δα μικροσκοπικός οργανισμός, που δεν είναι καν ορατός λόγω του ελάχιστου μεγέθους του, έχει κατορθώσει να αναστατώσει τον «γίγαντα» της Ανατολής και να μετατρέψει τη χώρα σε μια τεράστια «φυλακή»! Σε αρκετές πόλεις της Κίνας οι κάτοικοι ζουν σήμερα σαν να είναι φυλακισμένοι μέσα στα ίδια τους τα σπίτια και μάλιστα αυστηρά επιτηρούμενοι από τους «δεσμοφύλακες» του κρατικού μηχανισμού!
Αν μη τι άλλο, ένας προβληματισμός ίσως και να μας φανεί χρήσιμος: Οι ιοί, τα μικρόβια, τα βακτήρια και οι διάφοροι μικροοργανισμοί του μικρόκοσμου, εμφανίζονται σήμερα, σε μεγάλο βαθμό να έχουν νικήσει κατά κράτος τον συμβατικό πολιτισμένο κόσμο μας!
Στη χώρα μας δεν έχουμε ακόμα κάποιο καταγεγραμμένο κρούσμα, όμως αυτό δεν σημαίνει ότι δεν θα υπάρξει και μελλοντικά. Φαίνεται πως ο φόβος που έχει προκαλέσει αυτός ο «παγκόσμιος πυρετός», κατάφερε να κυριεύσει ακόμα κι εμάς τους απείθαρχους έλληνες! Το τελευταίο διάστημα συναντώ όλο και περισσότερους ανθρώπους να φοράνε ιατρικές μάσκες, σε νοσοκομεία αλλά και σε άλλους χώρους συγχρωτισμού. Μαθαίνω επίσης πως, οι μάσκες που είναι κι αυτές (τι άλλο;) κινέζικες, έχουν εξαφανιστεί από τα ράφια των φαρμακείων, μαζί βεβαίως και με τις παλιές καλές τιμές τους!
Να μην ξεχνάμε βέβαια πως πλησιάζουν και οι απόκριες και κάτι μου λέει πως φέτος θα είμαστε όλοι «μασκαρεμένοι»! Μάλιστα, δεν θα χρειαστεί να μπούμε καν στον κόπο να ψάξουμε τι να «ντυθούμε». Θα φορέσουμε όλοι τις πράσινες μάσκες μας και θα κάνουμε τους… κινέζους!
* Ο Γιάννης Μοσχονάς είναι εκπαιδευτικός