«Ο πόλεμος είναι η μαμή της ιστορίας», είχε πει ο μεγάλος Κορσικανός ηγέτης της Γαλλίας, Ναπολέων Βοναπάρτης (1769-1821). Ίσως επειδή είχε εμπλακεί ενεργά σε πολυποίκιλες και άκρως σοβαρές πολεμικές αναμετρήσεις της χώρας του. Εάν ζούσε σήμερα μάλλον θα πρόσθετε και τις επελαύνουσες πανδημίες, πιθανόν επειδή δεν θα μπορούσε να τις επηρεάσει με όσα μέσα, γνώσεις και δυνάμεις διέθετε.
Παρατηρώντας, λοιπόν, την τελευταία πανδημία του κορονοϊού, διαπιστώνουμε έκθαμβοι πόσο πολύ ανέτρεψε την καθεστηκυία τάξη, το κατεστημένο τουτέστιν σύστημα αξιών και αντιλήψεων πολλών κοινωνιών σε όλες τις ηπείρους. Και το σπουδαιότερο επηρέασε με τον χειρότερο τρόπο μεγάλες αυτοκρατορίες, όπως υπήρξε κάποτε και δέσποζε της υφηλίου η Μεγάλη Βρεττανία, και είναι στις μέρες μας οι Ηνωμένες Πολιτείες της Αμερικής.
Υγιείς και πολυδύναμες οικονομίες φάνηκαν ανίκανες να διαφεντεύσουν επί της δημιουργηθείσας κατάστασης και οδήγησαν στην κατάρρευση, με εκρηκτικό τρόπο, βαθιά ριζωμένων νοοτροπιών και απόψεων. Η πανδημία του κορονοϊού κατέδειξε ότι ο πολίτης δεν ήταν καλά προστατευμένος από υγειονομικής πλευράς και εξασφαλισμένος οικονομικά σε αλλότριες και πρωτόγνωρες για την εποχή του αόρατες και ανέλπιστες προκλήσεις.
Πώς αλλιώς θα μπορούσαμε να εξηγήσουμε τον τρόμο της Αμερικής ψάχνοντας εναγωνίως να ανεύρει αναπνευστήρες για να χρησιμοποιήσει σε μονάδες εντατικής θεραπείας, επειδή όλες βρίσκονταν σε χρήση και δεν υπήρχαν άλλες, ή πώς αλλιώς να ονομάσουμε την κατάσταση πολλών κρατών να κάνουν έκκληση για προσέλευση και εργασία γιατρών και νοσηλευτών με δεδομένο το γεγονός ότι δεν είχαν προβλεφθεί όλα αυτά ή επειδή πολλοί επαγγελματίες της υγείας είχαν τεθεί στο περιθώριο και στην καραντίνα αφού είχαν μολυνθεί και αυτοί, και ότι ένα μέρος εξ αυτών οδηγήθηκε επίσης στο θάνατο μαζί με τους ασθενείς του;
Πώς θα ήταν δυνατόν να ερμηνεύσουμε την άποψη ηγετών παγκόσμιας εμβέλειας, όπως ο αμερικανός Πρόεδρος ή ο Άγγλος πρωθυπουργός, όταν αμφότεροι αρχικά γελοιοποιούσαν την όλη κατάσταση μη λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα για τον πληθυσμό των πολιτών τους, και στη συνέχεια ασθένησαν οι ίδιοι και νοσηλεύτηκαν λόγω αυτού, ανακρούοντας πιθανότατα πρύμναν όχι μόνο σε ενέργειες αλλά και στις μύχιες απόψεις τους;
Μεγαλόσχημα συστήματα υγείας, πραγματικά ζηλευτά από τα περισσότερα κράτη του πλανήτη μας βίωσαν εφιαλτικές μέρες και νύχτες δίπλα στον γνωστό θόρυβο των αναπνευστήρων αγωνιώντας για το θάνατο των, διασωληνωμένων και υποστηριζόμενων με μηχανική αναπνοή ασθενών. Συστήματα στα οποία προσέτρεχαν παραδοσιακά γιατροί και ασθενείς, για εξειδικευμένες και προχωρημένες γνώσεις οι πρώτοι και δύσκολες και απαιτητικές θεραπείες οι δεύτεροι.
Είναι ηλίου φαεινότερον ότι κάποιες παράμετροι είχαν απαλειφθεί ή δεν είχαν προβλεφθεί, τουλάχιστον στην υγειονομική κάλυψη των πολιτών. Κάποτε ειπώθηκε πως στις υπανάπτυκτες χώρες πρέπει να αποφεύγουμε να πίνουμε το νερό και στις ανεπτυγμένες να αποφεύγουμε να εισπνέουμε τον αέρα, αλλά η παρούσα πανδημία έδειξε πως ο εισπνεόμενος αέρας μπορεί να μολυνθεί παντού και μάλιστα με σχετική ευκολία.
Είναι επίσης φανερό ότι η εξάμηνη πανδημία έδωσε το έναυσμα και έγινε αφορμή να δρομολογηθούν κάποιες σκέψεις στο μυαλό των πολιτικών με σκοπό να αλλάξουν πρώτα κάποιες ριζωμένες νοοτροπίες και στη συνέχεια κάποια πράγματα. Ούτε το πολιτικό σύστημα, ούτε οι κοινωνίες μπορούν να μένουν αμέτοχοι μπροστά στον κίνδυνο να μετρούν καθημερινά θύματα ανήμποροι να δράσουν αποτελεσματικά και ανασταλτικά στο επερχόμενο μοιραίο. Ήδη, την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, στη χώρα μας ξεπερνούμε τις εκατό απώλειες ημερησίως!
Οι πολιτικοί οφείλουν να σκεφτούν τον βαθύτερο και ουσιαστικό τους ρόλο στην άσκηση των καθηκόντων τους και οι πολίτες τις υποχρεώσεις τους απέναντι σε συγγενείς, φίλους και στην κοινωνία, γενικότερα.
Η εξάμηνη, μέχρι στιγμής, κρίση λόγω της πανδημίας οδήγησε σε καταστροφή επιχειρήσεις μικρές και μεγαλύτερες στην εστίαση, τις μεταφορικές εταιρείες, και τόσες άλλες μακρόχρονες και ουσιώδεις επενδύσεις που γνωρίζουμε καλά και φυσικά είναι άγνωστο για πόσο ακόμα.
Όμως, ενώ είναι σίγουρο ότι οι οικονομίες κάποια στιγμή θα οδηγηθούν σε ανάκαμψη, οι ανθρώπινες ζωές συνανθρώπων μας δεν θα γυρίσουν ποτέ πίσω! Έτσι έρχεται μπροστά για άλλη μια φορά το πρόβλημα της θωράκισης των μελών των κοινωνιών σε πανδημίες και ασθένειες πάσης φύσεως.
Εκτός από την απαραίτητη ατομική υποχρέωση και ευθύνη σε στοιχειώδεις κανόνες συνύπαρξης, η δημόσια υγεία, η ασφάλιση, η κοινωνική πρόνοια, είναι οι βασικοί πυλώνες για να στηριχτεί η υγεία του πληθυσμού, απαραίτητη προϋπόθεση για την ανάκαμψη των επιθυμητών οικονομικών μεγεθών μικρών και μεγαλύτερων, ιδιωτικών και δημόσιων επιχειρήσεων.
Η ανατροπή των παραμέτρων που ακόμα βιώνουμε, οφείλει να γίνει αφορμή για περαιτέρω σκέψεις και κυρίως δράσεις στην πολυπόθητη ενίσχυση του εθνικού συστήματος υγείας μας. Η υγεία των πολιτών είναι η πολυτιμότερη παράμετρος και αναγκαία συνθήκη για να γιορτασθεί η πολυδιαφημιζόμενη μακρόπνοη φιέστα των διακοσίων χρόνων από την ελληνική επανάσταση η οποία εντός ολίγου θα ξεκινήσει!