Τα σπίτια είχαν αδειάσει, οι άνδρες έφυγαν για τον πόλεμο, για τα βουνά της Αλβανίας. Οι γυναίκες με τα παιδιά τους, αρκετές οικογένειες πήγαν στα χωριά τους. Σίγουρα εκεί θα ένιωθαν πιο ασφαλείς.
Τα σπίτια των παππούδων και των γιαγάδων τους παρείχαν αυτή την σιγουριά και την ασφάλεια. Καταθλιπτικές και παγερές αυτές οι πρώτες μέρες της κήρυξης του πολέμου. Πολλοί δεν είχαν συνειδητοποιήσει την φρικτή και ανατριχιαστική του έννοια.
Ήδη άρχισαν από την δεύτερη εβδομάδα να έρχονται δύο-τρία, καμιά φορά και παραπάνω, τα γράμματα και τα ταχυδρομικά δελτάρια «σήμερα υψώσαμε την ελληνική σημαία στο Τεπελένι». Σε άλλο γράμματα που ακολουθούσε «πήραμε το Αργυρόκαστρο, τη Χιμάρα, τους Αγίους Σαράντα, την Κορυτσά» και… άλλα διάφορα νέα.
Οι καμπάνες χτυπούσαν χαρμόσυνα μετά από κάθε νίκη. Η μια νίκη ακολουθούσε την άλλη και ο συνεχής ενθουσιασμός έδιωχνε τον φόβο, μεγαλώνοντας τον πόθο της λευτεριάς.
Ηράκλειο, 4η Νοεμβρίου 1940. Ο δήμαρχος Ηρακλείου που είναι παράλληλα και πρόεδρος του Δημοτικού συμβουλίου και έχει διοριστεί με υπογραφή βασιλικού διατάγματος περί τα τέλη Αυγούστου 1940, με έγγραφό του απευθύνεται προς τους προϊσταμένους των υπηρεσιών του Δήμου, του Τμήματος Διοικήσεως προσωπικού οικονομικών τεχνικών υπηρεσιών και ηλεκτρικής εκμεταλλεύσεως, όπου αναφέρονται τα εξής:
«Λόγω των εξαιρετικών περιστάσεων, εντελλόμεθα όπως εις το εξής, όλαι αι δημοτικαί υπηρεσίαι λειτουργούν συνεχώς, καθ’ απάσας τους εργασίμους ώρας, μη λαμβανομένων υπ’ όψει των Κυριακών και άλλων εξαιρεσίμων ημερών μέχρι νεωτέρας διαταγής ημών.
Παρακαλούμμεν υμάς, όπως ανακοίνωσητε την απόφασιν ημών εις τους υφ’ υμάς υπαλλήλους, ίνα λάβωσιν γνώσιν και συμμορφωθώσιν. Οι κ.κ. Διευθυνταί των τμημάτων παρακαλούνται όπως παραμένωσι και μετά το πέρας των εργασίμων ωρών εν αναμομνή διαταγών».
Σειρά έχει ο Νομάρχης Ηρακλείου Σταυρούς Τσούσης, ο οποίος με τηλεγράφημά του ενημερώνει τους προέδρους κοινοτήτων καθώς και τις αστυνομικές αρχές για τα εξής:
«Πρεόεδροι κοινοτήτων δια των αγροφυλάκων και παντός μέσου παρακολουθήσωσιν, όπως ουδείς ξένος εις την κοινότητα παραμένει εν αγνοία των. Πας αφικνούμενος θα αναφέρεται εις οικείον σταθμάρχην χωροφυλακής. Πρόεδροι και σταθμάρχαι θα τηρώσιν καταστάσεις των εξ άλλων κοινοτήτων παραμενόντων εις την κοινότητά των ιδιαιτέρως δε ταύτας των αλλοεθνών.
Πας ύποπτος συλλαμβάνεται και παραδίδεται δια του σταθμάρχου εις πλησιεστέραν στρατιωτικήν αρχήν μετά σχετικής αναφοράς. Πάσα απόκρυψης παραμονής ξένου εις την κοινότητα συνεπάγεται παραπομπήν υπευθύνου εις στρατοδικείον.
Σταθμάρχαι χωροφυλακής παρακαλούνται δια την επιμελή και πλήρη εκτέλεσιν παρόυσης». Φυσικά το παραπάνω τηλεγράφημα κοινοποιήθηκε, τόσο στον δήμαρχο Ηρακλείου όσο και στην Διοίκηση Χωροφυλακής Ηρακλείου. Ηράκλειο, 6η Νοεμβρίου 1940.
Το Πανάνειο Δημοτικό Νοσοκομείο ήδη έχει αρχίσει να πιέζεται και πρόκειται εξαιτίας του πολέμου η κατάσταση να χειροτερέψει. Οι ανάγκες ως προς τον εξοπλισμό είναι μεγάλες, αντίστοιχα μεγάλες και οι απαιτήσεις σε ιατρικό, νοσηλευτικό και βοηθητικό προσωπικό. Ο δήμαρχος Ηρακλείου, ευχαριστεί την επίτιμο κυρία, Χρυσή Γ. Κατεχάκη, για την ευγενική και φιλάνθρωπο χειρονομία της, τόσο εκ μέρους του Δήμου, όσο και εκ μέρους του Αδελφάτου.
Η Ευγενική αυτή δωρεά περιλαμβάνει:
1) Τριάντα τρεις σιδηράς κλίνας
2) Τριάντα δύο στρώματα
3) Είκοσι τέσσερα μαξιλάρια
4) Είκοσι τέσσερες μαξιλαροθήκες
5) Είκοσι τέσσερα σινδόνια.
Επίσης ο δήμαρχος Ηρακλείου ενημερώνει τον νομάρχη Ηρακλείου ότι το Σάββατο, 30η Νοεμβρίου 1940, στον νεόδμητο Ιερό Ναό του Αγίου Ανδρέα, δίπλα στο σημερινό πολιτιστικό κέντρο, θα γίνει αρχιερατική Θεία Λειτουργία μετά μνημόσυνου, υπέρ Αναπαύσεως της ψυχής του αειμνήστου ευεργέτου Ανδρέου Καλοκαιρινού και «παρακαλώ όπως το έχετε αυτό υπόψη»!
Τέτοιες μέρες… Δεν φτάνουν όλα τ’ άλλα, ο πόλεμος, οι καταστροφές, ο θάνατος, οι κακουχίες εξαιτίας του πολέμου και τα τόσα δεινά που έχει επιφέρει. Πρέπει ακόμα να οργανωθεί πλήρως η παθητική αεράμυνα και να εφαρμοστεί το μέτρο της προσωπικής εργασίας σε άτομα που ηλικία τους αρχίζει από 20 ετών μέχρι 55 ετών.
Η εργασία αυτή πρέπει τουλάχιστο να ανέρχεται σε πέντε ημέρες. Έτσι είχε η κατάσταση εκείνη την εποχή… Μέρες πολέμου, ολέθρου και συμφοράς. Μέρες που ευχόμαστε όλοι μας να μην επαναληφθούν.