Δεν είναι άνθρωποι, δεν είναι ζώα, δεν είναι φίλοι σου, ούτε και εχθροί σου, δεν είναι άγνωστοι μήτε και γνωστοί σου, δεν είναι γιοι σου, ούτε και κόρες σου, δεν είναι καν συγγενείς σου. Είναι ξένοι, είναι εισβολείς, είναι αλλόθρησκοι, είναι τυχοδιώκτες, είναι φτωχοδιάβολοι, είναι ανεπιθύμητοι.

Είναι μια μεγάλη απειλή για σένα τον ενάρετο, τον φιλήσυχο, τον βολεμένο. Τι είναι; Είναι οι πρόσφυγες και οι μετανάστες του πλανήτη. Είναι οι κατατρεγμένοι της Γης, που δεν έχουν στον ήλιο μοίρα. Οι κυνηγημένοι τούτου του κόσμου. Του δήθεν ηθικού, του δήθεν δίκαιου του δήθεν ανθρώπινου, του δήθεν πολιτισμένου. Του δήθεν γενικά…

Η πρόσφατη τραγωδία ανοιχτά της Πύλου, μια από τις μεγαλύτερες ναυτικές τραγωδίες με θύματα πρόσφυγες – αν όχι η μεγαλύτερη – αποτελεί μια δυνατή γροθιά στο μαλακό υπογάστριο του πολιτισμένου Δυτικού κόσμου. «Η μητέρα των μαρτύρων», ένα αλιευτικό παλιό σαπιοκάραβο, που μετέφερε παράνομα περισσότερους από 700 μετανάστες από την Αίγυπτο προς την Ιταλία, ήταν γραφτό να γίνει ο υγρός τάφος των «μαρτύρων της φτώχειας τους», που αναζητούσαν μια καλύτερη ζωή μακριά από τον αφιλόξενο τόπο τους.

Το «πώς βυθίστηκε αυτό το καΐκι;» δεν είναι το μοναδικό ερώτημα που βρέθηκε να «επιπλέει» στην επιφάνεια του υγρού τάφου ανοιχτά της Πύλου. Άξιον απορίας είναι, πως σε μια τόσο μεγάλη επιχείρηση δεν υπάρχει βιντεοληπτικό υλικό, ούτε από το Λιμενικό ούτε από την Frontex, αν λάβουμε μάλιστα υπόψη μας ότι τα υπερσύγχρονα  σκάφη τους διαθέτουν κάμερες μέρας και νύχτας υψηλής ευκρίνειας. Υπάρχουν όμως εικόνες του σαπιοκάραβου φορτωμένο με τους μετανάστες, πριν από το ναυάγιο.

Υπάρχουν και μαρτυρίες που μιλούν για ένα σχοινί που φέρεται να έριξε το Λιμενικό στο αλιευτικό, ενώ το στιγμιότυπο δεν απαθανατίστηκε με εικόνα. Αυτό σημαίνει ότι παρακολουθούσαν το αλιευτικό καΐκι πριν ναυαγήσει αλλά, για κάποιους άγνωστους λόγους, το αγνόησαν όταν ναυάγησε. Ίσως κάτι αποσιωπάται εδώ. Μάλλον, απ’ ό,τι φαίνεται, δεν είναι μόνο η θάλασσα εκείνη που έκρυψε καλά κάτω από τα νερά της το μυστικό αυτής της τραγωδίας.

Τουλάχιστον, ελπίζω να έχουν συνειδητοποιήσει όλοι – ακόμα και οι πιο δύσπιστοι –  πως το Προσφυγικό-Μεταναστευτικό πρόβλημα είναι εδώ και δεν λύθηκε ούτε με φράχτες ούτε με κυνικές πολιτικές δηλώσεις ούτε με προεκλογικές φαμφάρες…

Τα νούμερα που παρουσίασε και φέτος η UNHCR (Η Ύπατη Αρμοστεία του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες) στην έκθεσή της για τους ανθρώπους, που για διάφορους λόγους έχουν ξεριζωθεί από τον τόπο τους, είναι αστρονομικά. Ο συνολικός αριθμός αυτών των ανθρώπων ισοδυναμεί με «έντεκα Ελλάδες», ενώ πέρυσι σημειώθηκε η μεγαλύτερη ετήσια αύξηση, λόγω των συγκρούσεων σε Ουκρανία και Σουδάν.

Ένα άλλο στοιχείο που ανέδειξε αυτή η έκθεση είναι το γεγονός ότι, το βάρος της υποδοχής εξακολουθεί να αποφεύγεται σταθερά και συστηματικά από τα πλουσιότερα κράτη. Μέχρι το τέλος του 2022, ο αριθμός των εκτοπισμένων ανθρώπων λόγω πολέμου, διωγμού, βίας και παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, ανήρχετο στα 108,4 εκατομμύρια, αυξημένος κατά 19,1 εκατομμύρια, συγκριτικά με τον αντίστοιχο αριθμό στο τέλος του 2021.

Ο αριθμός αυτός αυξήθηκε το 2023, καθώς το ξέσπασμα της σύρραξης στο Σουδάν προκάλεσε νέες εκροές, ανεβάζοντας τον συνολικό αριθμό των εκτοπισμένων διεθνώς, σε περίπου 110 εκατομμύρια μέχρι τον Μάιο, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία της UNHCR. Από το παγκόσμιο σύνολο των εκτοπισμένων ανθρώπων, τα 35,3 εκατομμύρια ήταν πρόσφυγες (που διέσχισαν διεθνή σύνορα αναζητώντας ασφάλεια), ενώ ένα μεγαλύτερο ποσοστό της τάξης του 58%, που αντιπροσωπεύει 62,5 εκατομμύρια ανθρώπους, εκτοπίστηκε μέσα στην ίδια του τη χώρα λόγω εμφύλιων συγκρούσεων και βίας. Ο αριθμός των προσφύγων από την Ουκρανία, που υπολογίζεται στο τέλος του 2022 να προσεγγίζει τα 5,7 εκατομμύρια ανθρώπων, αποτυπώνει την ταχύτερα εξελισσόμενη προσφυγική κρίση στον κόσμο, μετά τον Β΄ Παγκόσμιο Πόλεμο.

Σύμφωνα με την έκθεση της «Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες», το 52% των προσφύγων προέρχεται από μόλις τρία κράτη: Από τη Συρία 6,5 εκατομμύρια, από την Ουκρανία 5,7 εκατομμύρια και από το Αφγανιστάν επίσης 5,7 εκατομμύρια άνθρωποι. Το 76% του προσφυγικού πληθυσμού έχει γίνει δεκτό και ζει σε χώρες χαμηλού και μεσαίου εισοδήματος, αφού τα πλούσια κράτη αρνούνται σθεναρά να αναλάβουν το μερίδιο της ευθύνης που τους αναλογεί.

Η Τουρκία εξακολουθεί να φιλοξενεί τους περισσότερους πρόσφυγες διεθνώς, μετρώντας 3,6 εκατομμύρια, ακολουθούμενη από το Ιράν με 3,4 εκατομμύρια, την Κολομβία με 2,5 εκατομμύρια, τη Γερμανία με 2,1 εκατομμύρια και το Πακιστάν με 1,7 εκατομμύρια. Εδώ έρχεται η αποθέωση της ανισοκατανομής: Οι 46 λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες, που αντιπροσωπεύουν λιγότερο από το 1,3% του παγκόσμιου ΑΕΠ, φιλοξενούν πάνω από το 20% του συνόλου των προσφύγων, σύμφωνα με τα στοιχεία της UNHCR.

Την ίδια στιγμή η έκθεση διαπιστώνει ότι, «η χρηματοδότηση για την αντιμετώπιση των πολυάριθμων καταστάσεων εκτοπισμού και για τη στήριξη των χωρών υποδοχής, ήταν ελλιπής σε σχέση με τις ανάγκες την περασμένη χρονιά, παραμένοντας σε χαμηλά επίπεδα και το 2023, ενώ οι απαιτήσεις πληθαίνουν συνεχώς».

Η έκθεση της «Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες» καταλήγει στο συμπέρασμα: «Χρειάζεται πολύ περισσότερη διεθνής υποστήριξη και πιο δίκαιος επιμερισμός της ευθύνης, ιδίως με τις χώρες που φιλοξενούν τους περισσότερους εκτοπισμένους στην υφήλιο. Αλλά πάνω απ’ όλα, πρέπει να γίνουν πολύ περισσότερα για να τερματιστούν οι συγκρούσεις και να αρθούν τα εμπόδια, ώστε οι πρόσφυγες να έχουν την βιώσιμη επιλογή να επιστρέψουν στις εστίες τους οικειοθελώς, με ασφάλεια και με αξιοπρέπεια».

Έχουμε αναρωτηθεί ποτέ, γιατί άραγε φεύγουν μαζικά από τις πατρίδες τους οι Ιρακινοί, οι Λίβυοι, οι Σύροι, οι Αφγανοί; Μήπως είναι τυχοδιώκτες; Μήπως πρόκειται για τουρίστες που κυνηγούν την περιπέτεια; Τίποτα απ’ όλα αυτά δεν συμβαίνει. Οι άνθρωποι αυτοί εγκαταλείπουν μαζικά τις χώρες τους, από τότε που έγιναν κομμάτια και θρύψαλα. Φεύγουν γιατί ο ένοπλος «ανθρωπισμός» της Δύσης, που εκδηλώνεται με επεμβάσεις, πραξικοπήματα, βομβαρδισμούς και εμφυλίους, έπληξε βάναυσα αυτούς τους ανθρώπους, τους ξερίζωσε από τον τόπο τους και κατέστρεψε τις ζωές τους, υπηρετώντας έναν αδίστακτο κυνικό ιμπεριαλισμό με οικονομικούς και γεωπολιτικούς στόχους.

Η μετανάστευση εξάλλου, σε παγκόσμιο επίπεδο, είναι και λίγο «αποπαίδι» της παγκόσμιας πολιτικής οικονομίας, με κάμποσες δόσεις από αποικιοκρατία…

Τώρα η Δύση – δηλαδή οι ΗΠΑ και οι ισχυρές χώρες της Ευρώπης – που υποτίθεται εξάγει δημοκρατία προς τους παρίες, προτάσσει μια εξόχως υποκριτική φιλανθρωπία, για να δείξει ότι αποτελεί στοιχείο της ταυτότητάς της, χύνοντας και τα απαραίτητα κροκοδείλια δάκρυα για την τραγωδία, αλλά την ίδια στιγμή αρνείται να καταβάλει το τίμημα για τις ολέθριες και εγκληματικές πολιτικές της. Οι πανάθλιοι διακινητές – τους οποίους υποδεικνύει το «σύστημα» ως τους μοναδικούς ενόχους αυτής της τραγωδίας – εκμεταλλεύονται μια κατάσταση που άλλοι έχουν δημιουργήσει.

Η Ευρώπη της αλληλεγγύης του ανθρωπισμού και του Χριστιανισμού, φαντάζει δυστυχώς σήμερα ως μακρινή «μαγική εικόνα». Η Ελλάδα, μια χώρα με τεράστια προσφυγική κληρονομιά, προσπαθεί να μην αποτελέσει παραφωνία και να κρατηθεί κι εκείνη στο κάδρο της «μαγικής εικόνας» της «ευρωπαϊκής οικογένειας». Ορθή η απόφαση του 3ήμερου πένθους, για την ευαισθητοποίηση των πολιτών και όχι για να βγει η υποχρέωση.

Η Μεσόγειος Θάλασσα, το σταυροδρόμι των πολιτισμών και του διεθνούς εμπορίου, στα πιο βαθιά νερά της, μέσα στον σκοτεινό βυθό της, εκεί δίπλα στους αρχαίους αμφορείς και τα λείψανα των ναυαγίων, θα κρατάει πλέον και τις εκατοντάδες ψυχές των αδικοχαμένων προσφύγων που πνίγηκαν στα ανοιχτά της Πύλου, να καταμαρτυρούν με τον πιο εμφατικό τρόπο, ότι φτάσαμε στον πάτο του πολιτισμού μας.

https://moschonas.wordpress.com