Παρακολουθούμε καθημερινά μια κριτική ή απορριπτική στάση πολλών ευρωπαϊκών κρατών για την Ευρωπαϊκή Ένωση. Ευρωσκεπτικιστές και λαϊκιστές, πατριώτες και εθνικιστές ανταλλάσσουν τα ξίφη τους. Υπερασπίζονται δήθεν τις πατρογονικές αξίες από φανταστικούς εχθρούς.
Ίσως οι προσδοκίες που επενδύσαμε για την ένταξή μας στην Ενωμένη Ευρώπη δεν απέδωσαν όσα περιμέναμε. Αναμφισβήτητα,όμως, η αναγκαιότητα να υπερβούμε τα στενά κρατικά όρια και να επιδιώξουμε τη διαμόρφωση μιας νέας συνείδησης και ταυτότητας του Ευρωπαίου πολίτη δεν μπορεί να αμφισβητηθεί σοβαρά.
Η Ενωμένη Ευρώπη οικοδομήθηκε πάνω στους τάφους εκατομμυρίων νεκρών του Α’ και Β’ Παγκόσμιου Πολέμου. Ήταν μια πρωτότυπη και δύσκολη προσπάθεια. Ο ισολογισμός είναι θετικός.
Κανείς δεν πίστευε ότι ήταν εύκολη η διαμόρφωση μιας νέας υπερεθνικής ταυτότητας. Επίσης,ο βιασμός της κουλτούρας των περιφερειών δεν έγινε από την Ευρώπη αλλά από την συγκρότηση των εθνικών κρατών. Τα εκπαιδευτικά συστήματα έδρασαν καταλυτικά προς αυτή την κατεύθυνση.
Αντίθετα, στα πλαίσια της Ενωμένης Ευρώπης, πάρα πολλά προγράμματα λειτούργησαν με στόχο την ανάδειξη των πολιτισμικών στοιχείων των επιμέρους περιφερειών.
Την καλύτερη απάντηση, όμως, στους ευρωσκεπτικιστές και στους αντι-Ευρωπαίους την δίδει η ροή των μεταναστών. Στην Ευρώπη κατευθύνονται πρόσφυγες και οικονομικοί μετανάστες από Ασία, Αφρική και Ανατολή. Από τον ευρωπαϊκό πολιτισμό και τη Δύση αντλούν στοιχεία για την επιστημονική και τεχνολογική αναβάθμιση όλες οι χώρες.
Και ας μην ξεχνάμε ότι ο Διαφωτισμός, η επιστήμη και το αξιακό σύστημα των Ευρωπαίων έχει ως θεμέλιο την αρχαία Ελλάδα και τον Ορθό Λόγο.
Φυσικά, η Ευρώπη δεν είναι παράδεισος.
Φυσικά, η δημοκρατία απαιτεί συνεχή μετεξέλιξη και εμβάθυνση.
Φυσικά, το νόημα ζωής του οφείλει να το συγκροτήσει καθένας μόνος του. Με την καλλιέργεια και την μορφωτική αγωνία του.
Δεν προσδοκούμε από ιδεολογικές μονοδοξίες να μας μεταβάλουν σε ενεργούμενα. Έχουμε ακριβά πληρώσει τους ολοκληρωτισμούς του 20ού αιώνα.
Αναμφισβήτητα, το υπέροχο όπλο της ψήφου οφείλουμε να το χρησιμοποιούμε με πλήρη συναίσθηση ευθύνης και να λειτουργούμε μετά λόγου γνώσεως.
Όταν, όμως, η Ευρώπη επιλέγεται από εκατομμύρια ανθρώπους ως χώρος ζωής, όταν διακινδυνεύουν τη ζωή τους, για να κερδίσουν μια θέση στον ήλιο, έχουμε χρέος να κλείσουμε τα αυτιά μας στις Σειρήνες του ψευτο-πατριωτικού εθνικισμού και να δούμε καθαρά την πραγματικότητα, που είναι αρκετά διδακτική.
Εκείνοι που ψηφίζουν με τα πόδια το κάνουν από μια αδήριτη ανάγκη.
Κάποτε το ίδιο κάναμε και εμείς. Καραβάνια ολόκληρα έφευγαν στην Αμερική, στην Αυστραλία, στη Γερμανία. Οι δυνατότητές μας είναι πολλές, ώστε και οι νέοι μας που αναζητούν στην Ευρώπη τρόπο υπέρβασης της κρίσης να επιστρέψουν και να συμβάλουν στην οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη του τόπου μας.