Συνεχίζουν οι ηλικιωμένοι να κάνουν τις εμφανίσεις τους στα στέκια που συχνάζουν, για να πιούνε όπως λένε ορισμένοι τον πικραμένο τους καφέ. Δεν μας αφήνουν τα πολλά προβλήματα που μας παρουσιάζονται στην υγεία μας, το ένα μετά το άλλο, αλλά έρχονται και στη σκέψη μας οι παροιμίες, οι συνήθειες και τα βαριά βιώματα που είχαμε ζήσει.
Όπως είπε κάποιος της παρέας ότι σαν το καρφί έρχονται και καρφώνουν στο μυαλό μου αυτά που έχω περάσει από όταν γεννήθηκα και μεγάλωνα. Τι να τα κάνω τώρα που τα έχω όλα, αλλά μου λείπουν οι δυνάμεις και η όρεξη. Αυτά για εμένα δεν έχουν νοστιμάδες. Όταν μπαίνουνε στην κοιλιά μου λες και μπήκε μια πέτρα και δεν τα χωνεύει. Τα μόνα είπε που αισθάνομαι και έχω χαρά είναι όταν βλέπω τα παιδιά και τα εγγόνια μου να πηγαίνουν καλά στην κοινωνία και να κάνουνε σωστά όλα που τους μάθαμε. Τότε παίρνουμε δύναμη και μας κάνει καλό ο καφές και ό,τι τρώμε.
Σήμερα είπε ένας ηλικιωμένος από όλα που περάσανε από την σκέψη μου είναι και ο γάιδαρος με το μουλάρι που είχαμε και μας βοηθούσανε να κάνουμε όλες τις εργασίες στα χωράφια και στο σπίτι μας. Θυμήθηκα όταν ήμουνα μικρός που είχαμε ένα μαύρο μουλάρι και ένα ψαρή γάιδαρο. Ήτανε πολύ ήσυχος και πολλές φορές μας έγλειφε τα χέρια και εμείς με αγάπη τον χαϊδεύαμε και όταν πηγαίναμε στην εξοχή εγώ καθόμουνα στην καπούλα του «το πίσω μέρος του σώματός του» χωρίς φόβο.
Όμως μια χρονιά ο γάιδαρος του γείτονά μας ξαφνικά έφυγε από τη ζωή και ζήτησε από τον πατέρα μου να του δώσει τον δικό μας επειδή είχαμε και το μουλάρι για μία εβδομάδα προκειμένου να κουβαλήσει τα σπαρτά του στο αλώνι του. Όταν μας τον γύρισε είχε αγριέψει και δεν μας φερότανε καλά ενώ πρώτα ήτανε πράος.
Ο πατέρας μου αμέσως υπολόγισε ότι για να τελειώσει και για να μας τον φέρει δύο ημέρες πιο γρήγορα τον φόρτωνε μεγάλο φορτίο, δεν τον τάιζε καλά και σίγουρα τον χτυπούσε για να πηγαίνει γρήγορα τις μεταφορές του και ο γάιδαρός μας κακοπερνούσε γι’ αυτό έγινε νευρικός και κλωτσούσε. Έτσι ο πατέρας μου τον βρήκε και του είπε για όλα τα παραπάνω που έκανε στο ζώο μας και ότι ξανά δεν πρόκειται να τον εξυπηρετήσει. Αμέσως μετά για να μην συμβεί κάτι το σοβαρό στην οικογένειά μας και περισσότερο στα παιδιά του όταν θα είναι απρόσεκτα, να τα κλωτσήσει, τον πήγε στο παζάρι της πόλης και τον πούλησε. Ύστερα αγόρασε ένα άλλο από τον θείο μου και κάναμε τις δουλειές μας όπως πρώτα. Είχε όμως μετά στη σκέψη του ότι αυτός που τον αγόρασε θα κλωτσήσει κάποιον από την οικογένειά του και θα τον βρίζει.
Όμως είχε κυκλοφορήσει και στο χωριό ότι ο γάιδαρός μας τώρα τελευταία τσινούσε και όλοι μας ρωτούσανε γιατί έγινε αυτό, ενώ ήτανε ο καλύτερος του χωριού μας. Έτσι ο πατέρας μου αναγκάστηκε να πει την αλήθεια και από τότε και μετά κανείς δεν δάνειζε τα ζώα του σε άλλους. Ακόμα και όταν πηγαίνανε στο παζάρι για να αγοράσουν, τον παίρνανε πρώτα με δοκιμή και αν δεν κλωτσούσε τον αγοράζανε.
Μετά από λίγο είχαμε και άλλη ενημέρωση για τον τσινιάρη γάιδαρο από άλλο ηλικιωμένο και πρόσθεσε: είχα ακούσει από τον παππού μου ότι ο γείτονας του είχε μια γαϊδούρα που όποιος περνούσε από κοντά της τον τσινούσε. Όσοι το ξέρανε κρατούσανε ένα ξύλο και την χτυπούσανε προκαταβολικά στα πίσω πόδια και για λίγο από τον φόβο της δεν κλωτσούσε. Επίσης όταν γεννούσε τα γαϊδουράκια της το ίδιο κάνανε και αυτά και δεν μπορούσε να τα πουλήσει. Άρα ήτανε κληρονομικό από τη μάνα τους.Εξαιτίας αυτών των δύο περιπτώσεων και πολλών άλλων η συνήθεια με τον τσινιάρη γάιδαρο παγιδεύτηκε αργότερα και μεταφέρθηκε αυτή η πράξη και στις συνήθειες ορισμένων ανθρώπων εκεί όπου προσφέρουνε την εργασία τους όπως: Εις την οικογένεια, στα επαγγέλματα, στις τέχνες και στις υπηρεσίες.
Ορισμένοι γονείς χτυπούσανε τα παιδιά τους με τα χέρια ή με κλωτσιές με τα πόδια τους όταν αυτά δείχνανε απροθυμία να εκτελούν τις αγροτικές και κτηνοτροφικές εργασίες της οικογένειάς τους. Το ίδιο και στα επαγγέλματα, στις τέχνες και στις υπηρεσίες όταν οι εργαζόμενοι δεν τις εκτελούσανε σωστά δεχότανε χτυπήματα ανάλογα με τα χέρια ή με τα πόδια για να συμμορφωθούν και να τις εκτελούν όπως προβλέπεται.
Σήμερα οι νέοι μας δεν γνωρίζουν καθόλου αυτή την συνήθεια ίσως όμως ορισμένοι ηλικιωμένοι να την έχουν πει στα παιδιά τους αλλά δεν την επαναλαμβάνουν για να μην ξαναζωντανέψει η ανεπιθύμητη αυτή συνήθεια της παλιάς εποχής των προγόνων τους. Όμως τους συμβουλεύουν όταν κάνουν λάθη να διορθώνονται χωρίς αυτόν τον σκληρό τρόπο που δεν ωφελεί, αλλά περισσότερο βλάπτει.
*Ο Γιάννης Τσακπίνης είναι συνταγματάρχης (Π.Β.) ε.α.