Το ποίημα του Γουβιανού ποιητή Ιωάννη Κωνσταντινίδη (1848-1917) που απήγγειλε στην κηδεία του Γουβιανού Λεωνίδα Γεωργιάδη Λόγιου (1832-1870) στις 15 Μαΐου 1870 στην Ερμούπολη
Στις 15 Μαΐου 1870 έγινε στην Ερμούπολη της Σύρου η τιμητική κηδεία του μεγάλου Γουβιανού και τίμιου πολιτικού επαναστάτη Λεωνίδα Γεωργιάδη Λόγιου (1832-1870).
Από τις επικήδειες ομιλίες που του έκαναν, ήταν και ένα ποίημα που έγραψε και απήγγειλε ο Γουβιανός και συγγενής του αποθανόντος, ο εθνικός ποιητής, αγωνιστής και λυράρης, Ιωάννης Κωνσταντινίδης (1848-1917), ο οποίος τότε ήταν 22 ετών.
Για την επέτειο των 150 χρόνων (1870-2020) από τον θάνατο αυτού του μεγάλου Γουβιανού και Κρητικού πολιτικού επαναστάτη, αναδημοσιεύω αυτό το ποίημα για να μάθει ο λαός μας πόσα τράβηξε αυτός ο Κρητικός αγωνιστής για τη λευτεριά μας.
«ΠΡΟΣ ΤΟΝ ΑΥΤΟΧΕΙΡΙΑΣΘΕΝΤΑ ΑΡΧΙΓΡΑΜΜΑΤΕΑ ΤΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΕΩΣ ΤΩΝ ΚΡΗΤΩΝ ΛΕΩΝΙΔΑΝ Χ. ΛΟΓΙΟΝ
Το πλοίον, όταν ευρεθεί εν μέσω καταιγίδος μετά θραυσθέντος οίακος και χαλαράς πυξίδος,
γίνεται έρμαιον σκληρόν των θαλασσίων σάλων
και τρέχον καταθραύεται ευθύς επί υφάλων.
Των ευ φρονούντων τότες τις, τις ήθελε τολμήσει
του σκάφους τον Διευθυντήν δειλόν να παραστήσει;
Εκείνον όστις άλλοτε το πλοίον εδιοίκει
ποντοπορών ωκεανούς και αχανή πελάγη,
ατάραχον, ατρόμητον τον έστεφεν η νίκη.
Άλλ’ όταν το ακάτιον το δύστηνον ερράγη και δεν αντείχε του λοιπού την λύσσαν των κυμάτων,
εγένετο το πλοίον του σωρός εκ συντριμμάτων.
Ούτω και συ ατρόμητος προύβαινες, Λεωνίδα,
πλέων εις τον ωκεανόν των σιδηρών αιώνων,
διότι είχες οίακα και ακριβή πυξίδα
περιφρονών τον μοχθηρόν της τυραννίας θρόνον.
Ποσάκις εις τας συμφοράς της δύστυχους μας Κρήτης
φωνήν σοφού δεν ύψωσας, το θάρρος να κηρύττεις.
Τότε δεν σε ετρόμαζον τα πλήθη της Ασίας
και ήσο φίλος του καλού και φίλος της ανδρείας.
Και, όμως, συ επέπρωτο, δύστηχε Λεωνίδα,
την τύχην του αυτόχειρος να λάβεις παρ’ ελπίδα.
Δεν είχε θέλγητρον ουδέν προς σε της γης η σφαίρα.
Δεν σοι απένειμεν ουδείς εν βλέμμα συμπαθείας.
Δεν ελυπήθης αδελφάς και προσφιλήν μητέρα.
Πώς; είχον όλοι δι’ εσέ κλεισμένας τας καρδίας.
Κ’ η τύχη της πατρίδος μας, η ολεθρία τύχη,
ως μονωδία νεκρική στα ώτα σου αντήχει
κι απελπισθείς απώλεσας και του Κρητός το θάρρος
και έκλινες την κεφαλήν εις της ζωής το βάρος.
Και ήδη ξένος, άφιλος εις ξένης γης το χώμα
θα αναπαύσεις το πολύ βεβαρημένον σώμα.
Νεκρόν δεν σ’ έκλαυσαν ποσώς κανείς, ψυχή καμία,
σε που δι’ άλλους δάκρυα έχυνας καθ’ εκάστην,
θα σε δεχθεί αδάκρυτον του άδου η σκοτία,
παρηγορίαν στ’ ουρανού μόνον θα βρεις στον πλάστην.
Ιδού κ’ εγω εν δάκρυον καρδιακόν θα ράνω
του πόνου της πατρίδος μας στο μνήμα σου επάνω.
Ερμούπολη, 15-5-1870
Φέτος το 2020 που συμπληρώνονται 150 χρόνια (1870-2020) από την επέτειο του θανάτου του Γουβιανού και τίμιου πολιτικού επαναστάτη Λεωνίδα Γεωργιάδη Λόγιου, οι αρχές των Γουβών και οι αρχές του ζάμπλουτου δήμου Χερσονήσου, δεν τίμησαν και δεν θα τιμήσουν αυτή την επέτειο.
`Υπάρχουν όμως ελπίδες το 2070 που θα συμπληρωθούν 200 χρόνια από το θάνατο του Λογίου, οι τότε αρχές των Γουβών και του ζάμπλουτου δήμου Χερσονήσου, να τιμήσουν με διάφορες θρησκευτικές και πατριωτικές εκδηλώσεις τη διακοσιοστή επέτειο από το θάνατο του Γουβιανού Λεωνίδα Γεωργιάδη Λόγιου.
Κωνσταντινίδη που ‘γραψες στο Λόγιο ποίημα ένα,
να μάθουν για τη λευτεριά ίντα ‘χενε συρμένα.
Σαν πάω στη Σύρο και θα βρω τάφους νεκροταφείου
θα ρίξω ένα γαρύφαλλο στη μνήμη του λογίου,
γιατί ‘ναι κειά του Λόγιου τα κόκκαλα θαμμένα
μνημονεμένα κι έντιμα τα ‘χουμε ξεχασμένα.
*Ο Βαγγέλης Μπαριτάκης είναι ο ιδρυτής του Λαογραφικού Μουσείου Γουβών