Μπορεί να βρίσκεται σε πλήρη εξέλιξη ο καύσωνας “Κλέων” στην Ελλάδα με τις θερμοκρασίες να αγγίζουν του 44 βαθμούς Κελσίου σε πολλές περιοχές, ωστόσο, η χώρα μας δεν είναι η μόνη χώρα της Ευρώπης που αυτές τις μέρες πλήττεται από θερμή εισβολή. Τα ίδια προβλήματα αντιμετωπίζουν και η Ισπανία, η Γαλλία, η Κροατία και η Τουρκία, ενώ στην Ιταλία ο καύσωνας “Κέρβερος” αναμένεται να εκτοξεύσει τον υδράργυρο στους 48,8 βαθμούς Κελσίου.
Οι αρχές έχουν σημάνει “κόκκινο” συναγερμό για 10 πόλεις, μεταξύ των οποίων η Ρώμη, η Μπολόνια και η Φλωρεντία.
Στους πολίτες συνίσταται ειδικά τις μέρες του καύσωνα, να πίνουν τουλάχιστον δύο λίτρα νερό την ημέρα και να αποφεύγουν τον καφέ και το αλκοόλ, τα οποία αφυδατώνουν.
Ο καύσωνας ‘’Κέρβερος ‘’-όπως ονομάστηκε από την Ιταλική Μετεωρολογική Εταιρεία, από το τρικέφαλο τέρας που εμφανίζεται στην Κόλαση του Δάντη- αναμένεται να φέρει πιο ακραίες συνθήκες τις επόμενες ημέρες.
Τα δεδομένα αυτά υποδηλώνουν ότι η περασμένη εβδομάδα ήταν η πιο ζεστή εβδομάδα εδώ και περίπου 125.000 χρόνια.
Αλλά και η χώρα μας έχει, κατά καιρούς, δοκιμασθεί από πυρκαγιές (Μάτι, Βαρυμπόμπη, Εύβοια, Αχαΐα κλπ) που βρήκαν την χώρα μας ανοχύρωτη και αδύναμη απέναντι στην πύρινη λαίλαπα που κατάκαυσε τα πάντα στο πέρασμα της.
Οι δασικές Πυρκαγιές είναι φαινόμενο που εντάσσεται στην κατηγορία των Φυσικών καταστροφών (Σχέδιο Ξενοκράτης).
Οι δασικές πυρκαγιές έχουν προκαλέσει στην χώρα μας κατ’ επανάληψη σημαντικές καταστροφές. Η συχνότητα που εμφανίζονται στο χώρο μας συνδέεται με το εξαιρετικά πυριγενές φυσικό περιβάλλον που σχηματίζεται κατά την διάρκεια των θερινών μηνών. Απαιτείται, λοιπόν, σχεδιασμός έργων και δράσεων ανά περιφέρεια και ΟΤΑ, ο καθορισμός Φορέων και ο χρόνος υλοποίησης των προτεινόμενων έργων πρόληψης, ετοιμότητας και αντιμετώπισης δασικών πυρκαγιών.
Προϋπόθεση είναι ο συντονισμός και η συνεργασία των Φορέων στην εκτέλεση έργων και δράσεων που έχουν άμεση και καθοριστική προτεραιότητα στην αντιμετώπιση των πυρκαγιών. Κύρια αίτια πρόκλησης δασικών πυρκαγιών έχει αποδειχθεί ότι αποτελούν οι ανθρώπινες δραστηριότητες (δίκτυα ΔΕΗ, εμπρησμοί εξ αμελείας ή εκπροθέσεως) ενώ ένα άλλο ποσοστό οφείλεται σε φυσικά αίτια (κεραυνοί, αέρας ισχυρός, υψηλή θερμοκρασία περιβάλλοντος κλπ).
Η αντιπυρική περίοδος στη χώρα μας προσδιορίζεται από 1η Μαΐου έως 31 Οκτωβρίου σύμφωνα με το άρθρο 25 του Ν998/78. Με βάση την εμπειρία του παρελθόντος (προηγουμένων ετών) έχει αποδειχθεί ότι για την αποτελεσματική αντιμετώπιση των δασικών πυρκαγιών, όπως υπογραμμίσαμε παραπάνω, απαιτείται ο Συντονισμός και στενή συνεργασία των φορέων.
Στο πλαίσιο αυτό η αποσαφήνιση των αρμοδιοτήτων των φορέων που εμπλέκονται ανά δράση, αποτελεί βασική προϋπόθεση στον σχεδιασμό για την λήψη συντονισμένων μέτρων και δράσεων. Ειδικότερα θα πρέπει να οργανώσουν λεπτομερειακά η Πολιτική Προστασία, η Διεύθυνση Δασών, οι ΟΤΑ, η Αστυνομία, ο στρατός κλπ τις παρακάτω δράσεις1ο: Επιτήρηση δασών (Σημεία παρατήρησης, Περιπολίες, κλπ)
2ο: Συστήματα και επικοινωνίες αρμοδίων φορέων με στόχο την Άμεση Αναγγελία Πυρκαγιάς.
3ο: Καθαρισμοί και Απομάκρυνση μέρους της φυσικής βλάστησης από ζώνες μίξης δασών – πόλεων και οικισμών, ανά Ο.Τ.Α.
4ο: Καθαρισμοί (Αποψιλώσεις) Δασών
5ο: Συντήρηση Δασικού Οδικού Δικτύου, ανά Ο.Τ.Α.
6ο: Πηγές υδροληψίας (Κρουνοί, Υδατοδεξαμενές, κλπ.) ανά Ο.Τ.Α.
7ο: Αυτοψίες και έλεγχος όλων των χώρων εναπόθεσης αστικών αποβλήτων (Χωματερών) ανά Ο.Τ.Α.
8ο: Ενημέρωση του Κοινού για λήψη Μέτρων αυτοπροστασίας και Μέτρων προστασίας από κινδύνους που προέρχονται από δασικές πυρκαγιές, για την προστασία των δασών και του Φυσικού περιβάλλοντος.
9ο: Προληπτική Απαγόρευση Κυκλοφορίας σε δάση ή άλλες επικίνδυνες περιοχές.
10ο: Τέλος θα πρέπει να καθοριστούν οι υπεύθυνοι φορείς και ο χρόνος υλοποίησης όλων των προτεινομένων, κατά προτεραιότητα έργων πρόληψης και ετοιμότητας.
Εδώ πρέπει να τονίσουμε ότι αποτελεί πάγια υποχρέωση των ΟΤΑ, η λήψη προληπτικών μέτρων στους χώρους ανεξέλεγκτης εναπόθεσης αστικώναπορριμμάτων (χωματερές) και τους χώρους μεταφόρτωσης τους όπως επίσης και η εκτέλεση έργων και εργασιών προληπτικού καθαρισμού της βλάστησης σε Άλση, Πάρκα, Κατασκηνώσεις κ.τ.λ. που ανήκουν στους ΟΤΑ, ενώ τα έργα αυτά εκτελούνται κατά υπόδειξη και σε συνεργασία με τις δασικές Υπηρεσίες.
Σχέδιο επιτελικό, λοιπόν, υπάρχει, αρκεί έκαστος εκ των εμπλεκομένων φορέων, να πράξει σχολαστικά ότι τουκαθορίζεται ως αρμοδιότητά του ώστε να μην κλαίμε εκ των υστέρων επί των ερειπίων αποδίδοντας τις ευθύνες ο ένας στον άλλο…
Άρα κλειδί είναι η πρόληψη και η άριστη συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων φορέων.
* Ο Δημ. Κων. Σαρρής είναι π. ΓΓΑ-υφυπουργός-νομάρχης Ηρακλείου